Gdynia: Cztery kółka gotowe na lato

Dokręcali śrubki, czyścili kółka, wymieniali opony i dętki.  W Gdyni odbyła się akcja serwisowa dla osób, które poruszają się na wózku inwalidzkim. Za darmo mogły one sprawdzić stan techniczny swojego sprzętu. W razie potrzeby drobne usterki były usuwane i naprawiane na miejscu.
Słoneczna pogoda zachęca do miejskich wypraw i spacerów. Aby jednak były one bezpieczne, trzeba wcześniej zadbać o stan sprzętu, który je umożliwi. Osoby z niepełnosprawnościami poruszające się na wózku inwalidzkim miały ku temu okazję. Wszystko w ramach specjalnej akcji, która odbyła się w Gdyni w piątek.
– W Gdyni mamy akcję serwisową dla czterech kółek i nie tylko, bo osoby poruszające się na wózkach mogą je naprawić, ale też zaserwisować różne dostawki elektryczne czy sprzęt wspomagający. Jest to fajny pomysł, który powstał ze współpracy firmy Sunrise Medical, Fundacji Aktywnej Rehabilitacji i miasta Gdynia. Odbywa się w ramach naszej akcji „Wchodzę” – maj miesiącem wrażliwości, gdzie w naszym mieście co roku odbywa się szereg wydarzeń, podczas których społeczeństwo jest uwrażliwiane na potrzeby innych osób – mówi Magdalena Biegańska z Biura Pełnomocnika Prezydenta Gdyni ds. Osób z Niepełnosprawnością.
Akcja serwisowa odbyła się w piątek, 22 maja na placu Grunwaldzkim w Gdyni. Przegląd był całkowicie darmowy i dostępny dla wszystkich – niezależnie od wieku ani typu czy marki wózka.
– Pomysł na akcję zrodził się całkiem niedawno. Jeżeli chodzi o potrzeby, to wśród osób z niepełnosprawnościami jest bardzo wielu ludzi, którzy mają porażenia czterokończynowe i nie zawsze są w stanie obsłużyć swój wózek w sensie konserwacji, czyli przesmarowania osiek, wymiany dętek lub opon czy ustawienia wózka. Członkowie rodziny też nie zawsze znają się na tym, jak dobrze dostosować czy ustawić wózek do danego rodzaju niepełnosprawności. Stąd przed sezonem letnim chcemy, żeby każdy, kto tego potrzebuje, mógł zakonserwować i odpowiednio ustawić swój sprzęt i przygotować go do dłuższych spacerów – mówi Marek Pienczyn z Fundacji Aktywnej Rehabilitacji.
Obecni na miejscu fachowcy radzili sobie z każdym wyzwaniem niezależnie od tego, jaki model wózka mieli przed sobą. Oceniali stan techniczny sprzętu i przystępowali do działania.
– Zainteresowanie mamy spore, ponieważ jest bardzo mało takich akcji serwisowych, gdzie można doprowadzić do stanu lepszej użyteczności wózki inwalidzkie. Najczęściej robimy serwis typu czyszczenie kółek przednich i tylnych, żeby łożyska lepiej chodziły i kółka lepiej się kręciły czy ustawianie pewnych parametrów wózka, jeśli jest to możliwe w danych modelach. Pompujemy koła, serwisujemy, pomagamy. A jeśli nie mamy pewnych elementów na miejscu, to umawiamy się z pacjentami na inny termin – mówi Bartłomiej Borowiec, fizjoterapeuta z firmy Sunrise Medical.
Dla osób z niepełnosprawnościami możliwość darmowego sprawdzenia swojego sprzętu jest bardzo potrzebna, co sami przyznają.
– To bardzo ważna akcja, ponieważ wózek to sprzęt, którego używamy na co dzień. Zastępuje nam nogi, poruszamy się na nim każdego dnia, więc musi on być sprawny 24 godziny na dobę. Ja już jestem po sprawdzeniu mojego wózka. Został on wyregulowany, wyczyszczony, nasmarowany, także jestem zadowolony i myślę, że na najbliższy rok czy dwa mi jeszcze posłuży – mówi Dominik Gołąbek, uczestnik akcji serwisowej.
To pierwsza tego typu akcja w Gdyni. Organizatorzy zapewniają jednak, że będą ją powtarzać cyklicznie. Czytaj dalej →

Zbliża się 60 Krakowski Festiwal Filmowy. W programie 6 seansów z audiodeskrypcją

Krakowski Festiwal Filmowy to jedno z najstarszych i najważniejszych na świecie wydarzeń poświęconych filmom dokumentalnym, animowanym i krótkometrażowym fabułom. W tym roku obchodzi swój 60. jubileusz. Ze względu na pandemię, wszystkie seanse, spotkania z twórcami i wydarzenia towarzyszące odbędą się online. W programie zaprezentowanych zostanie prawie 200 filmów z całego świata, w tym kilkadziesiąt premier.
Z okazji okrągłej, 60. edycji, karnety i bilety dostępne są w jubileuszowych cenach: karnet na wszystkie wydarzenia za 60 zł, a bilet za 6 zł.
Festiwal otworzy dokument „Pollywood” Pawła Ferdka. To osobista podróż do Ameryki, którą reżyser odbył śladami wschodnioeuropejskich założycieli Hollywood – Samuela Goldwyna, Luisa B. Mayera i braci Warner. To także uniwersalna i ekscytująca historia o marzeniach, odwadze i desperacji, ukazana na tle historii Fabryki Snów oraz współczesnego Hollywood.
Gościem specjalnym tej edycji jest kinematografia duńska. W ramach sekcji Fokus na Danię zaprezentowane zostaną najnowsze filmy dokumentalne i krótkometrażowe z Danii oraz program dla dzieci i młodzieży, a także wybór filmów studenckich.
Tegoroczną nagrodę Smoka Smoków za wkład w rozwój światowego filmu dokumentalnego otrzyma Péter Forgács – wybitny węgierski dokumentalista i światowej sławy artysta multimedialny. Niezwykła twórczość Forgácsa opiera się na oryginalnej technice tworzenia filmów z gotowych materiałów nakręconych przez innych autorów.
Już po raz ósmy w programie Festiwalu znajdzie się sekcja Docs+Science. Ziemia niczyja – tym razem twórcy będą próbowali odpowiedzieć na wielkie pytania za pomocą różnorodnych filmowych technik i form, a poza filmami dokumentalnymi pojawią się animacje, a także obrazy nie dające się zamknąć w gatunkowych ramach. Najciekawsze polskie filmy dokumentalne autorstwa zarówno młodych twórców, jak i uznanych reżyserów zobaczymy w ramach Panoramy polskiego dokumentu. Kids&Youth – kino dla młodych to filmowy przegląd dla najmłodszych widzów. W programie także dokumenty o sprawach kobiecych w cyklu Opowieści ze świata. Świat kobiet oraz obraz starego kontynentu z perspektywy mężczyzn w cyklu Gdzieś w Europie. Chłopaki też płaczą.
60. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się online w dniach od 31 maja do 7 czerwca 2020.
W programie tegorocznej edycji festiwalu znalazło się 6 filmów z audiodeskrypcją i napisami dla niesłyszących: Czytaj dalej →

Żary: Niepełnosprawny chłopiec wyszedł z domu i nie potrafił do niego wrócić. Na szczęście wszystko dobrze się skończyło

Dyżurny żarskiej Policji otrzymał zgłoszenie o zaginięciu niepełnosprawnego, 9-letniego chłopca, który wykorzystał chwilę nieuwagi i oddalił się w nieznanym kierunku. Ogłoszono alarm dla wszystkich funkcjonariuszy, aby jak najszybciej go odnaleźć. Na szczęście, przy jednym ze sklepów 9-latka znaleźli policjanci drogówki. Cała historia skończyła się na strachu, a chłopiec cały i zdrowy wrócił ze swoją mamą do domu.
W sobotę (23 maja) około godziny 18 do dyżurnego żarskiej jednostki wpłynęło zgłoszenie o zaginięciu 9-latka. Niepełnosprawny chłopiec, niezdolny do samodzielnego funkcjonowania,  wykorzystał chwilę nieuwagi matki, wymknął się z klatki schodowej bloku w którym mieszkał i udał się w nieznanym kierunku. Komendant Powiatowy Policji w Żarach ogłosił alarm dla policjantów. Funkcjonariusze rozpoczęli poszukiwania zaginionego chłopca. W działania zaangażowano również przewodnika z psem tropiącym. Wszystkie patrole pozostające w służbie otrzymały rysopis zaginionego. Policjanci  sprawdzali miejsca, w których mógł się znaleźć 9-latek. Okoliczne sklepy, place zabaw, ulice, parki, przystanki autobusowe i kolejowe. Po około godzinie od zgłoszonej interwencji, policjanci żarskiego ruchu drogowego przy jednym ze sklepów zauważyli małego chłopca, którego rysopis odpowiadał zgłoszeniu. Chłopiec w rozmowie z funkcjonariuszami  poinformował, że zgubił się i nie wie jak wrócić do domu.  Na szczęście wszystko skończyło się na strachu. Odnalezionego 9-latka policjanci przekazali szczęśliwej mamie. Chłopcu nic się nie stało – cały i zdrowy wrócił ze swoją mamą do domu. Czytaj dalej →

Czechowice-dziedzice: Nastoletni oprawcy nękający dwóch niepełnosprawnych mężczyzn zatrzymani

Policjanci zatrzymali 15 i 13-latka z Czechowic-Dziedzic. Nastolatkowie od kilku tygodni nękali, bili i wymuszali pieniądze od dwóch niepełnosprawnych mężczyzn. Sąd rodzinny na wniosek śledczych umieścił ich w schronisku dla nieletnich. Czyny, jakich się dopuścili są zagrożone karą nawet 12 lat więzienia.
Do Komisariatu Policji w Czechowicach-Dziedzicach zgłosił się mieszkaniec powiatu bielskiego. Zawiadomił stróżów prawa, że para nastolatków znęca się nad jego niepełnosprawnym bratem. Według przekazanych informacji 21-latek został brutalnie pobity, a chłopcy wymuszali od niego pieniądze. Mężczyzna z powodu swojej umysłowej niepełnosprawności nie mógł się bronić, nie powiadomił też nikogo, że stał się ofiarą brutalnych nastolatków.
Policjanci zajęli się sprawą, a ponieważ dotyczyła niepełnoletnich osób, powiadomili zespół zajmujący się zwalczaniem przestępczości wśród nieletnich z bielskiego wydziału prewencji. Śledczy szybko ustalili, że nieletni oprawcy znęcali się nie tylko nad 21-latkiem, ale także innym młodym mężczyzną, również niepełnosprawnym umysłowo 18-latkiem. Ten także nikomu nie poskarżył się na krzywdę, jakiej regularnie doznawał. 15-latkowi i jego o 2 lata młodszemu kompanowi policjanci udowodnili dwa pobicia, dwa rozboje i dwa wymuszenia rozbójnicze. Ich łupem padały kwoty kilkudziesięciu złotych, wart kilkaset złotych smartfon i gry komputerowe. Nastolatkowie, aby wymóc posłuszeństwo, kazali 18-latkowi wykopać sobie grób. Później, kiedy nie chciał dawać im pieniędzy, grozili, że zostanie w nim zakopany. Nie chodziło tylko o pieniądze, zdarzały się przypadki, że 21-latek lub 18-latek byli bici bez powodu. Najpierw kazali im przed sobą klękać, a później bili i kopali ich po całym ciele i głowie. Ofiarami byli na przemian dwaj niepełnosprawni, młodzi mężczyźni, którzy nie potrafili się obronić.
Policjanci zwalczający przestępczość nieletnich szybko zatrzymali nastolatków. Pierwszy, starszy z chłopaków, wpadł w ręce jeszcze tego samego dnia, kiedy do czechowickiego komisariatu wpłynęło zgłoszenie o przestępstwie. Policjanci wytropili go w jednej z miejscowości powiatu pszczyńskiego. Drugi został zatrzymany następnego dnia, kiedy po nocnej nieobecności wrócił do domu. Trafili do policyjnej izby dziecka i usłyszeli zarzuty za pobicia, rozboje i wymuszenia rozbójnicze, a także gróźb karalnych i zmuszania do określonego zachowania dwóch niepełnosprawnych mężczyzn. Policjanci udowodnili im także kilkanaście kradzieży, kiedy to przy użyciu skradzionej karty bankomatowej wypłacali sobie drobne kwoty lub robili zakupy.
W czwartek obydwaj nastolatkowie zostali doprowadzeni do pszczyńskiego sądu rodzinnego. Sędzia po zapoznaniu się z zarzutami, jakie usłyszeli oraz brutalnym sposobem działania, zdecydowała o umieszczeniu ich w schronisku dla nieletnich. Tam będą oczekiwali na decyzję o swoim dalszym losie. Czyny karalne, jakich się dopuścili są zagrożone karą nawet 12 lat więzienia. Za ich popełnienie mogą trafić na wiele lat do poprawczaka. Czytaj dalej →

Weź udział w konsultacjach publicznych projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2020-2030

Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych zaprasza do udziału w konsultacjach publicznych projektu uchwały Rady Ministrów
w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2020-2030.
Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w zakładce https://www.gov.pl/web/rodzina/projekty-programow-sprawozdan-z-realizacji-programow-i-inne zamieszczone zostały: Czytaj dalej →

Euromath platformą wspierającą kształcenie online osób niewidomych i słabowidzących. Filmy instruktażowe już dostępne

Prace nad bezpłatną platformą EuroMath ułatwiającą naukę matematyki uczniom niewidomym i słabowidzącym oraz przygotowywanie materiałów edukacyjnych nauczycielom matematyki są na ukończeniu. Dostępne są już filmy instruktażowe w języku polskim i angielskim o tym, jak korzystać z zasobów międzynarodowego projektu. Jako jedyna polska jednostka bierze w nim udział Państwowy Instytut Badawczy NASK.
Platforma internetowa EuroMath powstaje w wyniku współpracy naukowców z NASK PIB (koordynator), irlandzkiej uczelni Dublin City University (DCU) i holenderskiego królewskiego centrum eksperckiego dla osób niewidomych i niedowidzących Koninklijke VISIO (Royal VISIO).
Europejski projekt EuroMath, dofinansowany z programu Erasmus+,  dobiega końca w czerwcu br. Ma w założeniu zapewnić większe wsparcie w edukacji matematycznej nauczycielom i uczniom niewidomym i z wadami wzroku, którzy uczą się w szkołach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi i w specjalistycznych ośrodkach szkolno-wychowawczych. Docelowo chodzi o wyrównanie szans takich uczniów w zdobywaniu kompetencji matematycznych na poziomie szkoły podstawowej i średniej.
Statystyki pokazują, że we wszystkich trzech krajach uczestniczących w projekcie liczba uczniów z dysfunkcjami wzroku rośnie. W Polsce w roku szkolnym 2016/2017 było 7506 uczniów z niepełnosprawnością wzroku, wśród nich było 251 uczniów niewidomych i 7255 uczniów słabowidzących.
Działający już prototyp technologii pozwala nauczycielom przygotowywać materiały do lekcji matematyki w tradycyjnej wersji, a także w brajlu, przy pomocy jednego z czterech edytorów formuł i edytora graficznego. W czasie, kiedy organizowanie lekcji online stało się tak istotne, platforma EuroMath może być wykorzystywana w trakcie indywidualnych, a także grupowych zajęć.  Ma istotną zaletę – zwiększa samodzielność ucznia niewidomego w uczeniu się matematyki.
Platforma dysponuje repozytorium otwartych matematycznych zasobów edukacyjnych, w którym znajdują się materiały metodyczne dla nauczycieli, scenariusze lekcji, karty pracy ucznia, ćwiczenia, testy i wiele innych pomocnych zasobów gotowych do wykorzystania na lekcji, jak i w domu, podczas samodzielnej pracy ucznia.
Na kanale platformy edukacyjnej dostępne są już filmy objaśniające nauczycielom działanie aplikacji EuroMath. Wśród ponad 40 instrukcji kilkanaście jest do obejrzenia po polsku, zgrupowanych na play liście „EuroMath: Wideo instruktażowe dla nauczycieli matematyki”. Dotyczą m.in. tego, jak zacząć pracę z platformą, jakie są jej funkcje, jak działają edytory formuł i edytor grafiki i jak uczeń słabowidzący lub niewidomy może samodzielnie poznawać treść matematyczną.
Pomysłodawcy EuroMath liczą na to, że uda się w większym stopniu włączyć technologie informatyczne do matematycznej edukacji i rozpowszechnić je jako dobre praktyki edukacyjne, nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach europejskich. Zwłaszcza że EuroMath może również służyć wszystkim nauczycielom matematyki, nie tylko uczącym uczniów z dysfunkcją wzroku. Łatwość edycji formuł z klawiatury QWERTY, również w brajlu, może zachęcić do korzystania z EuroMath. Czytaj dalej →

Od dziś placówki dziennego pobytu otwarte. Resort Rodziny odpowiada na kilka pytań związanych z ich funkcjonowaniem

Od dziś możliwe będzie otwarcie placówek dziennego pobytu – to m.in. placówki wsparcia dziennego, domy i kluby seniora, dzienne domy pomocy czy warsztaty terapii zajęciowej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiada na najczęściej zadawane w tym temacie pytania. Czytaj dalej →

Niezwykła płyta powstała we Wrocławiu. Nagrały ją osoby niewidome wspólnie z niesłyszącymi

„Art Impossible” to tytuł wyjątkowej płyty, która powstała we Wrocławiu. Nagrały ją osoby niesłyszące wspólnie z niewidomymi. „Pomysł na płytę to skrzyżowanie dwóch kierunków myślenia o muzyce” – wyjaśnia autor idei Paweł Romańczuk z formacji Male Instrumenty:

Sam proces tworzenia albumu był skomplikowany. „Najpierw niesłyszący w partyturach graficznych – medium dla nich najbardziej właściwym – wyrażały swoje wyobrażenie na temat świata dźwięków, muzyki i tego co ta sfera znaczy w ich życiu” – opisuje Romańczuk.
Następnie partytury zostały zinterpretowane przez Pawła Romańczuka, i ponad sto fragmentów muzycznych trafiło do osób niewidzących, które ułożyły z nich zamknięte kompozycje.

W sumie 20 osób – dziesięciu niewidomych i 10 niesłyszących – stworzyło „Art Impossible”. „Myślę, że ten album może być przyjmowany dwojako” – dodaje Romańczuk:
Czytaj dalej →

Wiceminister zdrowia: przymierzamy się do otwarcia sanatoriów i uzdrowisk w połowie czerwca

W ramach odmrażania gospodarki i usług medycznych przymierzamy się do otwarcia sanatoriów i uzdrowisk w połowie czerwca – poinformował w sobotę wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski.
Gadomski twierdząco odpowiedział na pytania zadane mu w TVP Info, czy pacjenci, którym przerwano pobyt w sanatoriach, lub ci, którym „przepadł termin” w ciągu ostatnich miesięcy, będą teraz mogli korzystać z przysługującego leczenia oraz czy sanatoria są przygotowane na przyjęcie kuracjuszy na nowych zasadach.
„W ramach odmrażania gospodarki, usług medycznych, obszarów normalnego życia i normalnych świadczeń medycznych, przymierzamy się również do otworzenia sanatoriów i uzdrowisk” – zapewnił.
Wiceminister zdrowia zaznaczył, że jest to ważne nie tylko dla seniorów, ale też osób po wypadkach i urazach, które właśnie w sanatoriach i uzdrowiskach mają szansę na rehabilitację i podreperowanie swojego zdrowia.
Gadomski przyznał, że ta część luzowania obostrzeń może okazać się skomplikowana logistycznie. „Nie ma się co oszukiwać, że nadrobienie teraz dwu-trzymiesięcznej kolejki jest dużym wyzwaniem i dla Narodowego Funduszu Zdrowia i dla świadczeniodawców, którzy w ramach opieki sanatoryjnej te usługi medyczne realizują” – powiedział.
Z tego względu Gadomski nie odpowiedział jednoznacznie na pytania o to, w jakiej kolejności pacjenci będą kwalifikowani do takich wyjazdów sanatoryjnych, czy trzeba na nowo składać podanie i mieć skierowanie od lekarza, czy też będzie tak, że będzie zachowana kolejność, która była wcześniej ustalona. Uzależnił wszystko od wyniku analiz.
„Analizujemy dzisiaj te możliwości. Zdecydowanie bliżsi jesteśmy modelu, w którym niestety nie da się zachować kolejności” – odparł. Przyznał, że może to być trudne do zrozumienia dla niektórych osób, którym „terminy przepadły”, ale – jak mówił – „operacja logistyczna związana z tym, żeby teraz przesuwać i jeszcze raz budować kolejkę, wydaje się zdecydowanie niemożliwa”.
Wiceszef MZ zapewnił, że celem jest, aby w pierwszej kolejności skorzystały z możliwości takiej terapii te osoby, które mają terminy „ustawione po 15 czerwca”.
„Będziemy to uzupełniać sukcesywnie tymi osobami, które przerwały swoje turnusy, i których przerwa, czyli ta część, z której skorzystały, była krótsza niż dwa tygodnie” – wyjaśnił.
Gadomski dodał, że osoby, które mają zaplanowane turnusy na czerwiec „trzeba rozdzielić na dwie grupy”. Jak wyjaśnił, osób, które już mają skierowanie w terminie po 15 czerwca jest około 20 tys., z czego już jedna czwarta, czyli 4-5 tys. osób ma już skierowanie wystawione i zaakceptowane przez NFZ.
Jak zapowiedział, ze wszystkimi osobami, które „mają te terminy”, NFZ będzie kontaktował się w najbliższym czasie, i będzie je potwierdzał.
„Będziemy je potwierdzać ze świadczeniodawcami, bo też zakładamy, że być może nie wszystkie osoby na ten pobyt się zdecydują, na przykład obawiając się o potencjalne zarażenie” – powiedział.
Wiceminister zdrowia podkreślił, że pierwszym i fundamentalnym wymogiem wyjazdu do sanatorium będzie poddanie się testowi genetycznemu na koronawirusa. „I oczywiście jego wynik będzie musiał być ujemny. Testy będziemy realizowali na 3-4 dni przed zaplanowanym turnusem, i będzie to wymóg konieczny” – zaznaczył.
Gadomski dodał, że kolejną grupę wymogów stanowi wdrożenie przez świadczeniodawców reżimów sanitarnych. Jak zauważył, sanatoria muszą otrzymać trochę czasu na przygotowanie się do wymagań sanitarnych.
„Mam nadzieję, że z punktu widzenia logistyki i modelu funkcjonowania sanatoriów po 15 czerwca, 1 czerwca będziemy gotowi z takim kompletem wytycznych” – zapowiedział. Czytaj dalej →

Kalisz: Dom Pomocy Społecznej bez kwarantanny

Służby sanitarne zdjęły kwarantannę z Domu Pomocy Społecznej w Kaliszu. Żaden z mieszkańców nie jest zakażony – poinformowano na stronie kaliskiego urzędu miasta.
Kwarantanna w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Winiarskiej w Kaliszu obowiązywała od 9 kwietnia.
Wówczas w DPS przebywało 177 pensjonariuszy. Na skutek zakażenia koronawirusem zmarło 40 pensjonariuszy. Obecnie w placówce przebywa 103 mieszkańców, pozostali nadal są hospitalizowani w szpitalach jednoimiennych.
Ratusz poinformował, że służby sanitarne zdjęły kwarantannę z DPS, ponieważ wszyscy mieszkańcy są zdrowi.
Sprawą zgonów w DPS 17 kwietnia zajęła się kaliska prokuratura, która ma wyjaśnić, dlaczego doszło do tylu zakażeń w placówce.
„Chodzi o spowodowanie zagrożenia epidemiologicznego lub szerzenia się choroby zakaźnej w postaci wirusa Covid-19 poprzez nie odizolowanie 47 osób zakażonych od zdrowych, przebywających w DPS w Kaliszu” – wyjaśnił wówczas PAP rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Ostrowie Wlkp. Maciej Meler. Czytaj dalej →