17 czerwca 2025 r. Fundacja Vis Maior uruchomiła internetową petycję skierowaną do Rady Ministrów. Dokument wzywa rząd do natychmiastowego ukrócenia – i naprawienia skutków – praktyk stosowanych przez wojewódzkie zespoły orzekania o niepełnosprawności przy ustalaniu poziomu potrzeby wsparcia dla osób niewidomych oraz innych osób z niepełnosprawnościami. Do apelu może przyłączyć się każdy – wystarczy kilka kliknięć, by poprzeć go swoim podpisem. Już w pierwszych tygodniach poparło go ponad 300 osób.
Kategoria: Artykuły
Polski Akt o Dostępności – nowe prawo, większe możliwości
Od 28 czerwca 2025 roku obowiązuje nowa ustawa – tzw. Polski Akt o Dostępności, czyli ustawa z dnia 26 kwietnia 2024 roku o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. To bardzo ważna zmiana przede wszystkim dla osób z niepełnosprawnościami i osób z ograniczeniami zmysłów, które zyskują realne prawo do tego, aby produkty i usługi były dostępne i umożliwiały im samodzielne korzystanie – na równych zasadach z innymi użytkownikami.
Ustawa nie obejmuje kwestii dostępności architektonicznej, co oznacza, że nie wszystkie fizyczne bariery muszą zostać zlikwidowane w ramach tych przepisów. Nowe regulacje dotyczą natomiast szeregu produktów i usług, których dostępność powinna być zagwarantowana przez firmy działające na rynku. Od tej pory przedsiębiorcy z różnych branż muszą dostosować swoje oferty do obowiązujących wymagań w zakresie dostępności.
Szczególną uwagę zwrócono na sektor finansowy. Ustawa obejmuje między innymi codzienne usługi związane z bankowością detaliczną. Wśród nich znajdują się takie obszary jak świadczenie usług płatniczych, prowadzenie rachunków, udzielanie kredytów konsumenckich i hipotecznych, a także działalność maklerska. Celem jest zapewnienie, że korzystanie z usług finansowych będzie możliwe także dla osób z niepełnosprawnościami – bez zbędnych przeszkód.
Nadzór nad przestrzeganiem tych wymagań w zakresie bankowości sprawuje Rzecznik Finansowy. Jak zaznacza dr Michał Ziemiak, pełniący tę funkcję, jego instytucja jest w pełni przygotowana do ochrony nowych praw konsumentów i będzie czuwać nad tym, by dostępność w finansach stała się rzeczywistością. Rzecznik podkreśla również, że dla wielu osób usługi bez barier już dziś są faktem, natomiast teraz został wyznaczony jasny punkt, od którego nie ma odwrotu – dostępność musi zostać zapewniona.
W ramach ustawy wprowadzono również system skarg i zażaleń. Każdy konsument, który uzna, że dana usługa nie spełnia wymogów dostępności, ma prawo złożyć skargę bezpośrednio do firmy oferującej daną usługę. W skardze należy wskazać, które konkretne wymagania nie zostały spełnione oraz jak, zdaniem konsumenta, można poprawić sytuację. Przedsiębiorstwo ma obowiązek odpowiedzieć w ciągu 30 dni, a w wyjątkowych sytuacjach – do 60 dni. Co ważne, jeśli firma nie udzieli odpowiedzi w ustawowym czasie, skarga zostaje automatycznie uznana za rozpatrzoną zgodnie z żądaniem klienta. Jeśli skarga zostanie uznana, firma musi wprowadzić wymagane zmiany w ciągu maksymalnie sześciu miesięcy.
O niedostępności można również poinformować Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zgłoszenie może złożyć każda osoba, nie tylko konsument. Wystarczy wskazać podmiot, którego dotyczy problem, oraz opisać, jakie wymogi dostępności zostały naruszone. Prezes PFRON ma 30 dni na rozpatrzenie takiego zawiadomienia lub przekazanie go do odpowiedniego organu nadzoru. W przypadku usług finansowych sprawa trafi do Rzecznika Finansowego. Jeśli w wyniku kontroli okaże się, że usługa faktycznie nie spełnia wymagań, możliwe jest wydanie nakazu wprowadzenia zmian, nałożenie kary pieniężnej, a nawet zakazanie świadczenia danej usługi.
Szczegółowe informacje dotyczące nowych przepisów, procedur skargowych oraz odpowiednich formularzy są dostępne na stronach internetowych PFRON i Rzecznika Finansowego.
Polski Akt o Dostępności to ważny krok w kierunku budowania społeczeństwa, w którym każda osoba – niezależnie od poziomu sprawności – może korzystać z produktów i usług na równi z innymi.
Małopolskie: Posiedzenie rady ds. osób niepełnosprawnych
27 czerwca w Zakładzie Aktywności Zawodowej „Piast” w Woli Rzędzińskiej odbyło się posiedzenie Małopolskiej Wojewódzkiej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych w Krakowie. W spotkaniu wzięła udział Marta Malec-Lech z zarządu województwa.
Rusza 16. edycja konkursu Access City Award – zgłoś swoje miasto do europejskiego wyróżnienia za dostępność!
Komisja Europejska, we współpracy z Europejskim Forum Osób z Niepełnosprawnościami, po raz szesnasty organizuje prestiżowy konkurs Access City Award. To inicjatywa, której celem jest promowanie miast podejmujących skuteczne i długofalowe działania na rzecz zwiększenia dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
Zgubiłeś/aś lub skradziono Ci dowód osobisty? Teraz taką sytuację zgłosisz błyskawicznie przez aplikację mObywatel
Zgubiony, zniszczony lub skradziony dowód osobisty – teraz można to zgłosić błyskawicznie przez mObywatela. Od wtorku, 24 czerwca br. w aplikacji dostępne są usługi, dzięki którym użytkownicy mogą zawiesić dowód osobisty lub złożyć wniosek o jego unieważnienie. Szybko, bez zbędnego stresu i bez wychodzenia z domu. Dodatkowo w aplikacji można też sprawdzić ważność dokumentu swojego lub innej osoby np. przed podpisaniem umowy.
„Sprawdzanie, zawieszanie i unieważnianie dowodu osobistego są teraz dostępne od ręki. To nie tylko wygoda na co dzień, ale przede wszystkim ogromna pomoc w stresujących sytuacjach. Osoba, która straciła dowód lub nie może go znaleźć, dzięki aplikacji od razu go zawiesi. Jeśli ktoś przystępuje do podpisania umowy lub załatwia inne formalności sprawdzi z kolei, czy dowód osobisty każdej ze stron jest ważny i nie został zawieszony. Wszystko to za pomocą aplikacji mObywatel i telefonu, o dowolnej porze i bez wychodzenia z domu” – mówi wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.
Pomorskie nie wyklucza żeglarzy z niepełnosprawnościami. Nowe kamizelki dla stowarzyszenia z Kwidzyna
Pomorskie Stowarzyszenie Żeglarzy Niepełnosprawnych w Kwidzynie otrzyma 20 nowych kamizelek ratunkowych, zakupionych ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego. Organizacja, która działa od 2006 roku umożliwia osobom z niepełnosprawnościami aktywny udział w żeglarstwie oraz promuje sport i integrację społeczną.
Zakup kamizelek ratunkowych przez Samorząd Województwa Pomorskiego to wsparcie, które zwiększy bezpieczeństwo uczestników zajęć żeglarskich. Sprzęt trafi do osób aktywnie biorących udział w zajęciach, jak i nowicjuszy umożliwiając im bezpieczne korzystanie z wodnej przygody. – Pasja nie musi się wiązać z wyrzeczeniami, dlatego Samorząd Województwa Pomorskiego wychodzi naprzeciw i dbając o rozwój i komfort uczestników przekazał specjalistyczne kamizelki, które umożliwiają aktywny udział w sportach wodnych i integrację. – tłumaczy wicemarszałek Leszek Bonna.
Stowarzyszenie Żeglarzy Niepełnosprawnych w Kwidzynie działa od lat z myślą o osobach z różnymi rodzajami niepełnosprawności i jest to miejsce, które łączy pasjonatów żeglarstwa i osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Organizuje rejsy, szkolenia i wydarzenia wodniackie, w które zaangażowani są profesjonaliści i wolontariusze.
Przekazanie kamizelek to przykład dobrych praktyk współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi, które na co dzień podejmują trud wyrównywania szans i przełamywania barier. Wspieranie organizacji działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami jest jednym z priorytetów polityki społecznej regionu.
Biznes bez barier
Wkrótce wchodzi w życie Polski Akt o Dostępności. Wiele firm będzie musiało wprowadzić zmiany w swoich produktach i usługach. Jednak nowe przepisy to nie tylko obowiązki. To także szansa na nowych klientów.
Unia Europejska chce budować świat bez barier. Dąży do tego, by z przestrzeni, budynków, produktów i usług mogła korzystać jak największa liczba osób, również tych z niepełnosprawnościami. Do tej pory musiały o to dbać głównie instytucje publiczne. Teraz dołączają do nich prywatne firmy.
Dostępność nie jest dla przedsiębiorców wyłącznie nowym obowiązkiem. To także otwarcie się na ogromną grupę klientów, których wcześniej być może nie dostrzegali. A więc szansa na rozwój i większy zysk!
Wcześniej trzeba jednak zainwestować. Bo zmiany w produktach i usługach kosztują. Skąd wziąć pieniądze na wprowadzanie dostępności? Oczywiście z Funduszy Europejskich! Przedsiębiorcy mogą starać się o dotacje i pożyczki na ten cel. A także korzystać ze szkoleń i doradztwa, by zdobyć nowe umiejętności.
Gala X edycji Konkursu Architektoniczno-Urbanistycznego „Lider Dostępności”
Po raz dziesiąty Prezydent RP Andrzej Duda uhonorował laureatów Konkursu Architektoniczno–Urbanistycznego „Lider Dostępności”.
Podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim Andrzej Duda przypomniał, że przez minioną dekadę wręczył laureatom w sumie 82 statuetki oraz 36 wyróżnień, a w tym roku do konkursu została zgłoszona rekordowa liczba 85 obiektów.
– To pokazuje tę wielką zmianę, która cały czas następuje w Rzeczypospolitej, zmianę, z której się cieszę, z której jestem dumny. Każdy z tych projektów pcha Polskę w kierunku nowoczesności, w kierunku państwa solidarnego, w którym liczy się każdy człowiek – podkreślił Andrzej Duda podczas gali.
Jak dodał, zgłaszane do konkursu realizacje to nie tylko odpowiedź na problemy osób z niepełnosprawnościami, ale też odpowiedź na rosnącą liczbę seniorów.
– Coraz więcej osób traci swoją sprawność na skutek upływu lat, nie mogą już tego, co mogli jeszcze kilka lat temu, nie są tak sprawni pod wieloma względami: ruchowo i wzrokowo. Każdy z tych obiektów, który ułatwia im codzienne funkcjonowanie, które ułatwia im codzienną komunikację, który jest dla nich przyjazny i przybliża ich do normalnego funkcjonowania, które należy się każdemu człowiekowi, jest obiektem, który unowocześnia nasze państwo, jest obiektem, który buduje nasze społeczeństwo, dzięki któremu możemy mówić, że jesteśmy społeczeństwem prawdziwie obywatelskim, czyli takim, w którym dla każdego jest miejsce, w którym każdy może się odnaleźć – zwrócił uwagę Prezydent RP.
Andrzej Duda podziękował wszystkim zaangażowanym w ten proces urbanistom, architektom, pracowniom architektonicznym i urbanistycznym oraz władzom samorządowym.
– Dziękuję także wszystkim podmiotom prywatnym, które takie obiekty planują, realizują, projektują, ponoszą związane z tym koszty po to właśnie, żeby realizować najbardziej nowoczesne wyzwania i najbardziej nowoczesne zamierzenia. Cieszę się ogromnie, że to dzieło, które w Rzeczypospolitej rozpoczął na wielką skalę Pan Piotr Pawłowski jest cały czas realizowane i wierzę w to głęboko, że będzie realizowane dalej – powiedział, dodając: – Dzięki Państwa pomysłom Polska staje się piękniejsza.
Laureaci Konkursu „Lider Dostępności” 2025:
Przestrzeń publiczna
nagroda główna: Park Centralny w Gdyni
wyróżnienie: Rewitalizacja Parku Zakrzówek w Krakowie
wyróżnienie: Park Oś Królewska w Warszawie
Duży obiekt użyteczności publicznej
nagroda główna: Szkoła Podstawowa nr 406 w Warszawie
wyróżnienie: Centrum Usług Publicznych w Opolu
Mały obiekt użyteczności publicznej
nagroda główna: Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Domaniowie
wyróżnienie: Biblioteka nr 69 w Warszawie
wyróżnienie: Centrum Aktywności Międzypokoleniowej przy ul. Korotyńskiego w Warszawie
Obiekt biurowy/handlowy
nagroda główna: Centrum Południe faza II Skanska Wrocław
Obiekt mieszkalny/hotelowy
nagroda główna: Dom Studenta nr 7 Uniwersytetu Warszawskiego przy ul. Sulimy w Warszawie
Obiekt zabytkowy
nagroda główna ex aequo: Młyny Rothera w Bydgoszczy
nagroda główna ex aequo: Przebudowa Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
Architekt/urbanista
Piotr Bujnowski
Kapituła Konkursu oceniła dostępność zarówno nowo wybudowanych obiektów handlowych, biurowych, użyteczności publicznej – parki, szkoły, centra aktywności wielopokoleniowe, jak również obiektów zabytkowych, których dostosowanie do potrzeb wszystkich użytkowników jest niezmiernie trudne. Brano również pod uwagę walory estetyczne i funkcjonalne obiektów i projektowanej przestrzeni.
W X jubileuszowej edycji konkursu po raz pierwszy została wręczona nagroda w nowej kategorii – Koordynator ds. dostępności czy osoba lub zespół osób, które czuwają nad zapewnieniem dostępu do świadczonych przez firmę lub instytucję usług.
Koordynator ds. dostępności
nagroda główna: Donata Kończyk
wyróżnienie: Marta Otrębska
wyróżnienie: Iwona Parzyńska
wyróżnienie: Ewa Raczyńska–Buława
Była to już dziesiąta edycja Konkursu Architektoniczno–Urbanistycznego „Lider Dostępności” – ostatnia w kadencji Prezydenta Andrzeja Dudy.
Idea Konkursu zrodziła się w Pałacu Prezydenckim w 2016 r., gdy z inicjatywą taką wystąpił pionier dostępności śp. Piotr Pawłowski – twórca Integracji. Celem Konkursu jest promowanie projektowania uniwersalnego oraz najlepszych rozwiązań urbanistycznych i architektonicznych w zakresie dostosowania budynków i przestrzeni do potrzeb osób z niepełnosprawnością.
Od samego początku konkurs jest objęty Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Podczas gali Ewa Pawłowska, Prezes Fundacji Integracja i Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji, dziękując Parze Prezydenckiej za wsparcie konkursu oraz działalność na rzecz likwidacji barier architektoniczno-urbanistycznych, wręczyła statuetkę Lidera Dostępności także Andrzejowi Dudzie, a dla Pierwszej Damy przekazała upominek.
Wspólnie przełamujmy bariery – weź udział w ankiecie dotyczącej rynku pracy osób z dysfunkcją wzroku
Do naszej Fundacji zgłosił się Pan Mateusz – student kończący studia magisterskie, który poświęcił swoją pracę dyplomową bardzo ważnemu tematowi: postrzeganiu dysfunkcji wzroku jako bariery na rynku pracy.
Celem jego badań jest lepsze zrozumienie trudności, z jakimi mierzą się osoby z niepełnosprawnością wzroku podczas poszukiwania pracy, rozwijania kariery zawodowej czy utrzymywania zatrudnienia. Chce również dowiedzieć się, jak te kwestie są postrzegane zarówno przez same osoby niewidome i słabowidzące, jak i przez pracodawców oraz osoby bez niepełnosprawności.
Wierzymy, że wyniki tej pracy mogą w przyszłości pomóc w tworzeniu bardziej otwartego i dostępnego rynku pracy dla wszystkich – dlatego z przyjemnością wspieramy to badanie i zachęcamy do wypełnienia anonimowej ankiety. Jej wypełnienie zajmie około 15 minut.
Wypełnij ankietę!
Twoje odpowiedzi mają znaczenie! Dzięki nim Pan Mateusz będzie mógł opracować rzetelny materiał badawczy, a my wszyscy – przyczynić się do budowania bardziej sprawiedliwego rynku pracy.
Dziękujemy za wsparcie!
Rząd przyjął propozycję wyższej waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku
Rada Ministrów zaakceptowała propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent na 2026 rok. Rząd planuje zaproponować Radzie Dialogu Społecznego, by wskaźnik ten wyniósł 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2025 roku.
Oznacza to, że w przyszłym roku świadczenia emerytalno-rentowe wzrosną o co najmniej 4,9%. Taka decyzja ma na celu ochronę siły nabywczej seniorów i osób pobierających renty w obliczu rosnących kosztów życia.
W praktyce przełoży się to na podwyżkę najniższej emerytury gwarantowanej przez państwo. Od 1 marca 2026 roku świadczenie to ma wzrosnąć o 92,07 zł, czyli z obecnych 1878,91 zł do 1970,98 zł.
Rządowy projekt trafi teraz do Rady Dialogu Społecznego, gdzie zostanie poddany dalszym konsultacjom z partnerami społecznymi. Ostateczna decyzja w sprawie waloryzacji zostanie podjęta w przyszłym roku, po ogłoszeniu danych dotyczących inflacji i wzrostu wynagrodzeń w 2025 roku.