Rozwój technologii i praca zdalna pomagają aktywizować osoby z niepełnosprawnościami. Dziś 80 proc. z nich nie pracuje i nie szuka pracy

Zmiany na rynku pracy powodują, że osoby z niepełnosprawnościami i ograniczoną mobilnością, które jeszcze kilka lat temu nawet nie myślały o pracy zarobkowej, dziś mogą ją podjąć i z sukcesem wykonywać. Wprawdzie wskaźnik zatrudnienia w tej grupie nadal jest niski, ale jest coraz więcej inicjatyw, które mogą go poprawić. Zatrudnianiu osób z niepełnosprawnościami sprzyja z pewnością rozwój technologiczny – mowa nie tylko o lepszym dostępie do sprzętu komputerowego i szybkiego internetu, lecz również o takich innowacjach jak okulary asystujące, specjalne klawiatury czy „tłumacze” języka migowego na dźwięki. Największą barierą pozostają stereotypy i obawa ze strony pracodawców – podkreślali eksperci podczas konferencji Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
– Chcielibyśmy, żeby rynek pracy w kontekście zatrudniania osób z niepełnosprawnościami za 5–10 lat dogonił choć trochę wskaźniki europejskie. Dziś w Polsce wskaźnik zatrudnienia wynosi nieco powyżej 28 proc., a w niektórych krajach to nawet 50– 60 proc. i na to z zazdrością patrzymy. To jest ogólny cel polityk publicznych w tym zakresie – podkreślił podczas spotkania Przemysław Herman, dyrektor w Departamencie Europejskiego Funduszu Społecznego w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.
W Polsce jest ok. 3 mln osób niepełnosprawnych, czyli takich, które zgodnie z definicją z ustawy o rehabilitacji ukończyły 16 lat i mają orzeczenie o niepełnosprawności. Z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że 80 proc. z nich nie pracuje i nie szuka pracy. Mimo znacznych nakładów, m.in. z Funduszu Pracy, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz PFRON, wskaźniki zatrudnienia w tej grupie osób tylko nieznacznie wzrosły w ostatniej dekadzie. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele. Raport NIK wskazuje, że główną są ograniczenia związane ze stanem zdrowia i niepełnosprawnością. Poza tym eksperci wymieniają także niskie kompetencje i wykształcenie, a co za tym idzie także niską samoocenę. Zresztą w tym segmencie rynku pracy bariery psychologiczne są szczególnie istotne i dotyczy to zarówno potencjalnych pracowników, jak i pracodawców.
– Nie ma innej grupy tak mocno defaworyzowanej na rynku pracy jak osoby z niepełnosprawnościami – mówi Majka Lipiak, prezeska Fundacji Leżę i Pracuję.
Problemem jest już sam termin „niezdolny do pracy”. Zarówno sami zainteresowani, jak i pracodawcy często mają wątpliwości, czy praca z takim orzeczeniem jest zgodna z prawem. Osoby z niepełnosprawnościami często same o sobie mówią, że nie pracują, bo im nie wolno. Poza tym nie wierzą w to, że dadzą radę pracować i że mają wystarczające kompetencje. Z kolei pracodawcy mają obawy, czy będą potrafili się komunikować z pracownikiem niepełnosprawnym, czy zgra się on z zespołem i jak dostosować miejsce pracy do jego potrzeb. Właśnie niedostosowanie miejsc pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych jest kolejnym istotnym problemem rynku. To mogą być m.in. różnego rodzaju bariery architektoniczne i transportowe. Dojazdy do pracy często stanowią wyzwanie dla takich osób, ale tu z pomocą przychodzi upowszechnienie się pracy zdalnej. Dla wielu osób stała się ona jedyną szansą na znalezienie zatrudnienia.
– Nowe technologie sprawiają, że osoby, które parę lat temu nie miały szans na pracę, teraz mogą pracować z domu. Dziś praca zdalna na nikim już nie robi wrażenia, ale jeszcze parę lat temu przeciętna osoba z niepełnosprawnością, nieaktywna zawodowo, która nigdy nie pracowała, nie miała co szukać pracy na Pracuj.pl czy innych portalach z ofertami pracy – mówi Majka Lipiak.
– Pandemia w pewnym stopniu przerzuciła nas wszystkich na stronę osób z niepełnosprawnościami. Pewnego dnia wszyscy zaczęliśmy pracować z domów, z różnymi problemami, ale wszyscy byliśmy w tej samej sytuacji. Sami sobie udowodniliśmy, że można tak pracować – podkreśla Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska. – Problem w tym, że legislacja nie nadąża za technologią i jest to dyplomatyczne stwierdzenie. Jeśli będą odpowiednie ramy prawne, technologicznie nie ma żadnych barier, żeby osoby z niepełnosprawnościami mogły pracować zdalnie, oczywiście w miarę swoich kompetencji.
Jak podkreśla, dziś często do zatrudnienia osoby z niepełnosprawnościami o ograniczonej mobilności wystarczy sprzęt komputerowy i szybkie łącze internetowe w domu, plus kompetencje do ich obsługi. Umiejętności cyfrowe mogą stanowić pewien problem, ale na ich podnoszeniu skupia się wiele programów pomocowych. Również sprzęt IT jest coraz częściej wyposażony w rozwiązania, które ułatwiają obsługę przez osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Co więcej, dzięki różnego rodzaju innowacjom pracę mogą podejmować nawet osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności fizycznej, również zupełnie unieruchomione.
– W naszym zespole jest Krzysztof, który rusza tylko głową. To były pracownik kopalni, który jest u nas pracownikiem administracyjnym. Korzysta z okularów z technologią asystującą, za pomocą której steruje wzrokiem kursorem po ekranie, wybierając na klawiaturze na ekranie, a w zębach ma gryzak, którym „klika”, czyli który mu służy za myszkę. Okulary te kosztują 600 dol., z cłem to 3 tys. zł. To nieduże pieniądze w porównaniu do możliwości, jakie dają – mówi Majka Lipiak.
Jak podkreśla Ryszard Hordyński, tego typu innowacyjnych projektów jest bardzo dużo, o czym może świadczyć ubiegłoroczna edycja konkursu Huawei Startup Challenge, która skupiała się na technologiach przeciwdziałającym wykluczeniom i służącym wyrównywaniu szans. Do konkursu wpłynęło 250 zgłoszeń. Na podium stanął start-up Wheelstair, który opracował rozwiązanie umożliwiające osobom na wózkach inwalidzkich samodzielne pokonywanie schodów. Dzięki temu nawet 570 tys. osób może być włączonych w życie społeczne w większym wymiarze. Druga nagroda trafiła do Associated Apps i jego wirtualnego asystenta głosowego, który nawiguje osoby niewidome i niedowidzące wewnątrz budynków użyteczności publicznej, np. w urzędach, biurowcach, centrach handlowych czy na lotniskach. Trzecim laureatem został start-up Parrot One i jego innowacyjna klawiatura, która wspiera pracę i komunikację osób z zaburzeniami funkcjonowania mięśni rąk.
– Zgłoszenia 250 start-upów pokazują, że te rozwiązania już są dostępne, a bariery są tylko w naszych głowach. Trzeba te pomysły wziąć i wdrożyć, tylko biurokracja i silosowość administracji często dziś ten proces spowalnia – mówi przedstawiciel Huawei Polska.
Eksperci podkreślają, że nowe technologie są szansą na wyrównanie możliwości na rynku pracy, chociaż wiele zależy od otwartości pracodawców i ich świadomości na temat potencjału zawodowego osób niepełnosprawnych.
– Dzisiaj mamy brak rąk do pracy, a pracodawcy nie sięgają z jakichś powodów po zasób osób niepełnosprawnych, które mogą pracować. Jest to duży zasób, do którego pracodawcy mogą sięgnąć. Jeżeli pokażemy produktywność tych osób, to powinno przełamywać bariery pracodawców – ocenia Przemysław Herman.
Nowe technologie to obok zwiększania świadomości pracodawców czy podnoszenia kompetencji cyfrowych jeden z elementów, które mają pomóc w osiągnięciu celów przyjętych w rządowej „Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030”. Dokument zakłada, że wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wzrośnie z ok. 26 proc. w 2018 roku do 40 proc. w 2030 roku, a współczynnik ich aktywności zawodowej – z ok. 28 proc. do 45 proc. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych zapowiedział także opracowanie narodowego programu zatrudnienia tej grupy osób.
Dyskusja „Rozwój technologii a rynek pracy osób z niepełnosprawnościami” była pierwszym spotkaniem w ramach cyklu „Zatrudniam, bo warto, pracuję, bo warto” organizowanym przez Polską Organizację Pracodawców Osób Niepełnosprawnych. Czytaj dalej →

MRiPS: Od 1 marca renty i emerytury idą w górę

Od 1 marca br. więcej pieniędzy na świadczenia dla rencistów i emerytów. Świadczenia wzrosną o 7 proc. Dzięki temu najniższa emerytura wyniesie teraz 1338,44 zł i będzie wyższa o 87,56 zł niż rok wcześniej. Dokładamy starań, aby poprawić jakość życia osobom starszym i najbardziej potrzebującym – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Z początkiem marca emerytury i renty wzrosną o 7 proc. jest to więcej niż wynika z ustawowego wskaźnika waloryzacji. Wyliczany on jest na podstawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym i jest zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Według danych GUS wskaźnik powinien wynieść 5,7 proc., ale rząd podjął decyzje o wyższej waloryzacji na poziomie 7 proc.
Dzięki wyższej waloryzacji oraz wcześniej wprowadzonemu w życiu dodatkowi osłonowemu, sytuacja finansowa emerytów i rencistów – w okresie wzrostu cen – będzie lepiej zabezpieczona. Zależało nam na tym, by więcej pieniędzy zostało w portfelach seniorów – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg. Czytaj dalej →

Startuje nabór wniosków w ramach programu „Aktywny samorząd”

Fundusz ponownie zagwarantował bardzo wysoki budżet na realizację programu!
W bieżącym roku wynosi on 191,03 mln zł (w 2021 roku wynosił 189,62 mln zł).
Także w 2022 roku wnioski o dofinansowanie będą rejestrowane przez Internet w Systemie Obsługi Wsparcia (SOW) – bez straty czasu, wychodzenia z domu, bez kolejek i bez barier.
Wniosek o dofinansowanie w Systemie Obsługi Wsparcia (SOW) można złożyć już od dnia 1 marca 2022 r.
Osoby zainteresowane uzyskaniem pomocy mogą korzystać w systemie z różnych  form pomocy w zakresie złożenia wniosku: kreatora ułatwiającego aplikowanie o środki, infolinii, a także mobilnego asystenta osoby niepełnosprawnej oraz pracownika PFRON w punktach informacyjnych SOW, zlokalizowanych we wszystkich wojewódzkich oddziałach PFRON.
System SOW przewiduje znakomite ułatwienia i uproszczenie wszelkich procedur związanych z aplikowaniem o pomoc i realizacją programu, co powinno przyspieszyć także realizację wniosków i uzyskanie pomocy.
Ze szczegółami programu obowiązującymi na ten rok można zapoznać się tutaj. Czytaj dalej →

RPO: Dziura w Polskim Ładzie krzywdzi rencistów socjalnych, rencistów i emerytów

W skardze do BRPO wskazano, że emeryci i renciści pobierający rentę socjalną, wobec których komornik prowadzi egzekucję z długu, nie zyskają na Polskim Ładzie. Podatek, który powinien zostać w portfelach beneficjentów, trafia do kancelarii komorniczych.
Dzieje się tak, ponieważ po wprowadzeniu tzw. Polskiego Ładu wzrosły przychody takich osób z renty socjalnej – dzięki uldze na podatek. Ale jednocześnie nie została zmieniona kwota wolna od potrąceń. Chodzi o potrącenia z tytułu długów niealimentacyjnych, które mogą być realizowane ze świadczeń z ZUS lub KRUS. W skardze zwrócono uwagę, że w ten sposób ustawodawca uprzywilejował egzekucję komorniczą.
Skarżący ma również wątpliwość, czy zgodne z prawem jest dokonywanie egzekucji z i tak dość niskiej renty socjalnej osoby, która z powodu ciężkiej niepełnosprawności nie może podjąć zatrudnienia, a renta socjalna jest jej jedynym dochodem.
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich prosi o stanowisko Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów w tej sprawie. Czytaj dalej →

Od dziś wyższe limity dorabiania dla emerytów i rencistów

– Od 1 marca 2022 roku kwotą graniczną, do której można bez obawy dorabiać jest 4196,60 zł (wcześniej: 3960,20 zł brutto).
Jeśli ktoś zarobi więcej niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia tj. 7793,70 zł. (wcześniej: 7354,50 zł brutto) wypłata z ZUS zostanie zawieszona.
Przypomnijmy, iż od 1 stycznia 2022 r. renta socjalna podlega takim samym zasadom zawieszenia lub zmniejszenia, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, co emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy, przyznane na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
W przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, rencista socjalny może, bez konsekwencji w wysokości renty, osiągnąć przychód wynoszący do 70% przeciętnego wynagrodzenia, natomiast renta socjalna ulegnie zawieszeniu w przypadku osiągania tego przychodu w wysokości przekraczającej 130% przeciętnego wynagrodzenia.
Osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy są zobowiązani, niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o okolicznościach powodujących zawieszenie prawa do świadczeń albo zmniejszenie ich wysokości. Tryb rozliczania również jest analogiczny jak w przypadku emerytur i rent z tytułu niezdolności do pracy z systemu powszechnego. Czytaj dalej →

Ośrodek dla niewidomych w Owińskach deklaruje chęć przyjęcia dzieci niewidomych z Ukrainy

W porozumieniu ze Starostwem Powiatowym w Poznaniu, dyrekcja Ośrodka Dla Dzieci Niewidomych w Owińskach poinformowała, że w razie potrzeby gotowa jest przyjąć dzieci niewidome i słabowidzące z terenu Ukrainy.
Poza edukacją, ośrodek zapewni opiekę pedagogów, terapeutów, psychologów oraz miejsce w internacie. Czytaj dalej →

Wojna na Ukrainie: Ruszyła rządowa strona pomagamukrainie.gov.pl

W związku z agresją rosyjską na Ukrainie uruchomiona została strona pomagamukrainie.gov.pl, za pośrednictwem której będzie koordynowana pomoc. Na stronie dostępny jest formularz zgłoszeniowy dla wszystkich zainteresowanych pomocą Ukrainie.
Zapraszamy wszystkich chętnych do wsparcia Ukrainy oraz Ukraińców uciekających przed atakiem Rosji na ich ojczyznę. W szczególności zachęcamy do współpracy jednostki samorządu terytorialnego, fundacje, stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, przedsiębiorstwa, a także osoby prywatne.
Pomoc kierowana będzie do osób przebywających na terytorium Ukrainy, a także do obywateli Ukrainy, którzy są już na terytorium Polski.
Na stronie internetowej pomagam.gov.pl znajduje się formularz zgłoszeniowy dla chętnych nieść pomoc, a także można wybrać jeden z wielu sposobów wsparcia uchodźców. Czytaj dalej →

Program Dostępność Plus na międzynarodowym forum Zero Project

Wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak przedstawiła Program Dostępność Plus na międzynarodowej konferencji Zero Project. Kompleksowe rozwiązania dla osób ze szczególnymi potrzebami zostały docenione i wyróżnione w konkursie The Zero Project 2022 w grudniu ubiegłego roku. Czytaj dalej →

Apel o pomoc dla dzieci niepełnosprawnych z Krzemieńca na Ukrainie

Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym „Krok za krokiem” z Zamościa uruchomiło zbiórkę pomocy rzeczowej dla dzieci niepełnosprawnych z Krzemieńca na Ukrainie. Czytaj dalej →

Zima w wielkim stylu

Od 7 do 18 lutego 2022 w Kościelisku odbył się Ogólnopolski Obóz Sportowy dla Osób Niewidomych i Słabowidzących  przygotowujący do Mistrzostw Polski w Narciarstwie Biegowym. Grupa licząca 32 zawodników Czytaj dalej →

Porozmawiaj z nami