Monika jest osobą niewidomą, jej mąż Wojciech cierpi na mózgowe porażenie dziecięce (MPD). Małżeństwo wychowuje siedmioletnią córeczkę Ulę. Każdy dzień przynosi im nowe radości, ale też wyzwania i trudności. Jednak, jak mówią, są ludzie, którzy potrzebują pomocy bardziej niż oni. To uchodźcy z Ukrainy. Dlatego otworzyli dla nich swoje serca i zaprosili ich pod swój dach.
Czytaj całość na Polskieradio24.pl
Wojna na Ukrainie często dotyka najsłabszych. Do sieci trafiło poruszające nagranie z niewidomą kobietą. Staruszka, do której dotarli żołnierze, nie ma pojęcia, co zrobili z jej domem Rosjanie.
Ukraińskie media społecznościowe obiegło nagranie opublikowane na TikToku przez żołnierza o nicku svitlyachok128. Nie wiadomo, kiedy ani gdzie powstał film. Widać na nim zniszczony przez ostrzał dom, przed którym stoi starsza kobieta. Podchodzący do niej żołnierze komentują, że staruszka jest niewidoma.
Po kilku pytaniach okazuje się, że kobieta słyszy i orientuje się, co się stało. Dopytuje, czy ktoś przyjedzie jej pomóc. Ukrainka pokazuje lekkie obrażenia i dopytuje, czy jej dom ucierpiał na skutek bombardowania. Żołnierz wymijająco odpowiada, że trochę. Na nagraniu widać wybite okna, zniszczony dach i porozrzucane wszędzie fragmenty gruzu, wymieszane z ubraniami i sprzętami domowymi.
Po wejściu do środka okazuje się, że zawaliły się ściany i strop, a po podłodze walają się cegły i szkło. Niewidoma kobieta, która nie jest świadoma skali zniszczeń, prosi żołnierza, by zamknął drzwi, bo jest zimno. – Tak, tak, zamknę drzwi. Nic to nie pomoże, ale zamknę – odpowiada zakłopotany wojskowy. Po nakarmieniu po kobietę przyjeżdża karetka. Jak się okazuje, o jej sytuacji zawiadomili wojsko sąsiedzi. Filmującemu wszystko żołnierzowi trudno zapanować nad emocjami – na zbliżeniu na jego twarz widać, że płacze.
Organizacje pomocowe podkreślają, że osoby starsze często padają ofiarami rosyjskich działań wojennych. Nie mają jak bądź nie chcą się ewakuować, i zostają w okupowanych miejscowościach. W minionym tygodniu media obiegła historia 84-letniego mężczyzny z obwodu zaporoskiego, który jako jedyny w rodzinie miał prawo jazdy. Gdy zabrakło jedzenia, 84-latek zabrał bliskich i psa do swojego starego samochodu i przejechał z nimi ponad tysiąc kilometrów do Iwanofrankiwska.
Do nietypowej interwencji zostali wezwani policjanci z Ogniwa Patrolowo-Interwencyjnego garwolińskiej komendy. Starszy mężczyzna poinformował, że pośliznął się w swoim mieszkaniu i upadł, a przez swoją niepełnosprawność nie może sam wstać. Po kilku minutach policjanci byli na miejscu i mu pomogli.
Dzisiaj nad ranem na numer alarmowy zadzwonił mężczyzna i powiedział, że jest osobą niepełnosprawną i potrzebuje pomocy. Poinformował, że w swoim mieszkaniu uległ niegroźnemu wypadkowi, przewrócił się i sam nie jest w stanie się podnieść.
Po kilku minutach pod wskazanym adresem byli już policjanci z garwolińskiego ogniwa patrolowego, którzy zobaczyli leżącego na podłodze starszego mężczyznę. Poszkodowany powiedział, że próbował się przemieścić, ale niefortunnie się pośliznął i upadł. Ze względu na swoją niepełnosprawność nie był w stanie samodzielnie się podnieść. Jego żona sama także nie mogła mu pomóc.
Policjanci pomogli mężczyźnie i przekazali pod opiekę żonie. Mieszkaniec Garwolina nie wymagał interwencji medycznej. Bardzo dziękował funkcjonariuszom za szybkie wyratowanie z opresji.
Pierwszy w kraju kanał radiowy dla osób niewidomych i niedowidzących o nazwie „Radio Aksh” powstał w w Nagpur, mieście w środkowej części Indii, w stanie Maharashtra. Celem projektu jest umożliwienie osobom z dysfunkcją wzroku dostępu do bogatych zasobów edukacyjnych i audiobooków. Inicjatorem przedsięwzięcia jest Stowarzyszenie Blind Relief Association Nagpur i Samdrushti Kshamata Vikas Avam Anusandhan Mandal (Saksham).
Koncept ten powstał jako substytut audiobooków dostarczanych przez Samdrushti Kshamata Vikas Avam Anusandhan Mandal osobom niedowidzącym na nośnikach cyfrowych, które mogli odbierać w punkcie stacjonarnym, a z powodu pandemii Covid-19 stało się to niemożliwe.
Dzięki uruchomionej właśnie platformie, osoby niewidome i niedowidzące mają dostęp do ogromnego zbioru bezpośrednio z zacisza własnego domu, na komputerze lub urządzeniu mobilnym.
Dedykowany zespół przeszkolonych wolontariuszy, w większości kobiet, pomaga w tworzeniu treści do kanału radiowego, które mogą być streamowane do osób niedowidzących w Indiach i na świecie.
Nad przygotowywaniem materiałów udostępnianych przez Radio Aksh pracuje bezpłatnie dwudziestu wolontariuszy, z których każdy odpowiada za konkretny dział tematyczny. Jak podkreślają, zaletą radia internetowego jest to, że nie ma ono żadnych ograniczeń geograficznych i ze swoim przekazem może dotrzeć w najdalszy zakątek świata.
Projekt był konsultowany ze wszystkimi zainteresowanymi branżami i środowiskami. Uwagi i opinie można było zgłaszać od 24 marca do 2 kwietnia br. W kolejnym tygodniu były one dyskutowane w ramach spotkań roboczych m.in. z branżą IT, z księgowymi, doradcami podatkowymi i z biznesem. W toku konsultacji do pierwotnej wersji projektu doszły kolejne korzystne dla podatników rozwiązania.
Akcję bezpłatnego badania wzroku ukraińskich uchodźców i zaopatrywania ich w okulary prowadzą studenci optometrystyki z Uniwersytetu Warszawskiego. W ciągu pierwszych dwóch tygodni akcji przebadano ponad trzydziestu pacjentów.
Akcja „Badania wzroku i okulary dla Ukrainy” odbywa się w Akademickim Centrum Kształcenia Optometrystów Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, przy ul. Pasteura 7 w Warszawie. Badanie trwa około godziny. Zapisy odbywają się elektronicznie: http://acko.asysto.pl oraz drogą mailową: acko@uw.edu.pl.
„Zdarza się, że osoby uciekające przed wojną w Ukrainie docierają do Polski bez okularów. Zapomniały je zabrać lub te zniszczyły się w czasie długiej podróży. Część trafiających do nas osób nie ma aktualnych badań albo zostały one wykonane nieprecyzyjnie” – powiedział cytowany w komunikacie przesłanym PAP dr hab. Jacek Pniewski, kierownik kierunków Europejskie Studia Optyki Okularowej i Optometrii (ESOOiO) oraz Optometria, który koordynuje działania wolontariuszy. Na badania trafiają osoby w różnym wieku – od dzieci i nastolatków po osoby starsze.
Na potrzeby akcji magistrantki i magistranci wykonują badania wzroku, natomiast ich młodsi koledzy i koleżanki, studiujący na studiach licencjackich, zajmują się oprawieniem soczewek w ramach zajęć w pracowni optyki okularowej. Po wykonaniu badania optometrystka wystawia receptę na okulary i zamawia potrzebne do ich wykonania soczewki.
„Soczewki, użyte do produkcji okularów dla uchodźców, otrzymujemy od zaprzyjaźnionych firm za symboliczną złotówkę, nie płacimy też za oprawki – są to zwykle modele wycofane z ekspozycji” – dodał dr Pniewski. Akcję wspierają m.in. firmy HOYA oraz OPTIBLOK.
W ciągu pierwszych dwóch tygodni akcji przebadano ponad trzydziestu pacjentów, a liczba chętnych rośnie. Studenci przygotowali ulotki w języku ukraińskim, które dystrybuują w różnych miejscach, np. urzędach dzielnic.
Do tej pory studenci i studentki Wydziału Fizyki UW w ramach praktyk badali pracowników Uniwersytetu Warszawskiego i ich rodziny.
Europejskie Studia Optyki Okularowej i Optometrii to samodzielny kierunek studiów na Wydziale Fizyki UW. Są to czteroletnie studia I stopnia o profilu praktycznym i jednocześnie pierwsze oraz unikatowe studia licencjackie w Polsce, zaprojektowane zgodnie ze standardami Europejskiej Rady Optometrii i Optyki (ECOO). Ich ukończenie prowadzi do zdobycia pełnych kwalifikacji zarówno optyka okularowego jak i optometrysty – czytamy w komunikacie. Dodano, że optometrysta jest specjalistą wykonującym zawód należący do grupy zawodów paramedycznych i zajmuje się przede wszystkim pomiarem i korygowaniem wad wzroku. Uzupełnieniem studiów licencjackich są studia II stopnia (magisterskie) – Optometria, trwające 1,5 roku.
– Rozmowy o dostępności dają szansę na zacieśnienie współpracy w skutecznym wdrażaniu programu. Są cenną platformą wymiany informacji oraz inspiracją do nowych działań
Wśród ukraińskich uchodźców znajduje się duża grupa osób z niepełnosprawnościami. Aby mogli oni skorzystać z dedykowanej pomocy państwa polskiego, muszą posiadać orzeczenie o niepełnosprawności oraz o jej stopniu. O wprowadzenie uproszczonych procedur w tym zakresie, m.in. polegających na uznawaniu ukraińskich orzeczeń o niepełnosprawności, konsekwentnie upomina się Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza.
„Czy trwają prace nad przepisami pozwalającymi na udzielenie wsparcia osobom z niepełnosprawnościami ze środków PFRON i Funduszu Solidarnościowego, bez konieczności uzyskania prawnego statusu osoby niepełnosprawnej – czyli bez orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności?”. Z takim pytaniem wystąpiła do Ministerstwa Zdrowia Unia Metropolii Polskich.
Potrzebę rozwiązania problemu pomocy uchodźcom niepełnosprawnym Unia Metropolii Polskich zgłaszała od samego początku wojny w Ukrainie. Przykładowo mówił o tym Adam Wieczorek, wiceprezydent Łodzi podczas posiedzenia Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej KWRiST, które odbyło się 28 lutego 2022 r. – Mamy uchodźców niepełnosprawnych, tzn. posiadających ukraińskie orzeczenie o niepełnosprawności. Czy resort zdrowia rozpatruje, jak te osoby będą np. „wciągane na listy” osób uprawnionych do świadczeń dla osób niepełnosprawnych? – dopytywał prezydent Wieczorek.
– Sprawa ta nie została uregulowana przepisami specustawy – informuje Dorota Bąbiak – Kowalska, radca prawny, zastępca dyrektora Biura Unii Metropolii Polskich. – Jedyną dostępną obecnie drogą jest przejście pełnej, polskiej procedury orzeczeniowej, co może być utrudnione również i z tego względu, że niepełnosprawni uchodźcy często nie dysponują pełną dokumentacją leczniczą w tym zakresie – wskazywała Dorota Bąbiak – Kowalska dodając, że Unia Metropolii Polskich wielokrotnie zwracała uwagę na ten problem.
Resort ustosunkował się do tej kwestii 14 kwietnia 2022 r. na posiedzeniu Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Odpowiedzi, w imieniu Ministerstwa Zdrowia, udzieliła Małgorzata Wójcik, zastępca dyrektora w Biurze Pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych.
– Orzekanie osób z Ukrainy odbywa się dokładnie na takich samych zasadach jak orzekanie obywateli Polskich i tutaj nie wprowadzono żadnych odrębnych przepisów. Zdajemy sobie sprawę, że może występować problem z kompletowaniem dokumentacji, ale w takiej sytuacji istnieje możliwość skorzystania (przez organ orzekający) z przepisu o zawieszeniu postępowania. Wówczas wniosku nie pozostawia się bez rozpatrzenia, a wnioskodawca ma czas na skompletowanie niezbędnej dokumentacji – poinformowała Małgorzata Wójcik wskazując jednocześnie, że tzw. specustawie są przepisy pozwalające na korzystanie czy to ze środków PFRON, czy Funduszu Solidarnościowego na pomoc właśnie osobom niepełnosprawnym.
– Strona samorządowa od co najmniej trzech tygodni wskazuje na konieczność znowelizowania w tym właśnie zakresie przepisów specustawy i wprowadzenie rozwiązania, które mogłoby sprowadzać się do uznawania orzeczeń o niepełnosprawności wydanych przez ukraińskie organy – ripostowała Bernadeta Skóbel, radca prawny Związku Powiatów Polskich. A odpowiadając na uwagę Małgorzaty Wójcik, że Polski i Ukrainy nie wiąże żadna umowa międzynarodowa regulująca kwestię wzajemnego uznawania takich orzeczeń Bernadeta Skóbel odpowiedziała, że w wielu innych obszarach też nie ma podobnych umów, ale po to jest właśnie specustawa, aby ułatwić działania polskim organom w załatwianiu spraw publicznych.
Ostatecznie strona samorządowa wskazała, że problem ten musi zostać koniecznie rozwiązany w trzeciej nowelizacji specustawy, która ma być gotowa do połowy maja.
– Będę w tej sprawie rozmawiał z ministrem Pawłem Szefernakerem, także jest gorąca prośba do resortu zdrowia o przygotowanie regulującego te kwestie wsadu legislacyjnego – apelował Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej KWRiST.
Małżonka Prezydenta uczestniczyła w środę (20 kwietnia) w zdalnym spotkaniu, którego tematem była pomoc mieszkańcom Ukrainy, szczególnie osobom chorym i niepełnosprawnym, w tym sierotom.
Rozmowa z przedstawicielami ukraińskich instytucji państwowych i organizacji została zainicjowana przez członków Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie, a wzięli w niej udział także Paweł Wdówik, wiceminister Rodziny i Polityki Społecznej, przedstawiciele PFRON i Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie. Głównym celem spotkania było rozpoznanie potrzeb strony ukraińskiej w zakresie pomocy w ewakuacji oraz zapewnieniu opieki podopiecznym ośrodków dla osób z niepełnosprawnościami, domów pomocy społecznej, domów dziecka.
Małżonka Prezydenta wyraziła gotowość Polski do dalszego wspierania obywateli Ukrainy, którzy decydują się na ucieczkę z ogarniętego wojną kraju. Podkreśliła, że działania, których sama się podejmuje są skierowane w głównej mierze do grup osób wymagających szczególnej, specjalistycznej opieki. Agata Kornhauser–Duda uczestniczyła w ewakuacji głęboko upośledzonych sierot do ośrodka w Niemczech, pośredniczyła w zapewnieniu pomocy dla ponad 800 małych pacjentów onkologicznych, którzy przebywają już bezpiecznie w polskich i zagranicznych szpitalach, wokół których zakwaterowanie zapewniono także ich bliskim.
Pierwsza Dama zainicjowała także koalicję Małżonek przywódców innych państw na rzecz pomocy ofiarom wojny i zabiegała o stworzenie bazy ośrodków w Europie i na świecie, w których schronienie i leczenie będą mogli otrzymać ukraińscy uchodźcy wymagający szczególnej troski. Pani Prezydentowa podkreśliła, że czuje dumę z postawy wszystkich Polaków, którzy od pierwszego dnia wojny otworzyli przed Ukraińcami serca i domy. Przekazała, że z Ukrainą solidaryzują się też inne państwa, które, często we współpracy z Polską, udzielają pomocy humanitarnej. Pierwsza Dama akcentowała wkład zwykłych obywateli oraz organizacji pozarządowych w zapewnienie bezpieczeństwa oraz godziwych warunków życia potrzebującym.
W środę dyskutowano o dokumentacji i procedurach niezbędnych stronie ukraińskiej do migracji ewakuowanych, mówiono o działaniach polskiego Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz jego ukraińskiego odpowiednika oraz o konieczności ujednolicenia różniących się w obu krajach procedur. Wśród tematów rozmowy pojawiła się organizacja specjalistycznych transportów dla chorych, szczególnie osób leżących. Mówiono także o stworzonych po polskiej stronie hubach wytchnieniowo–koordynacyjnych dla uchodźców z niepełnosprawnościami, w których personel medyczny dokonuje kwalifikacji do dalszego transportu poza Polskę lub skierowania chorych do placówek medycznych w naszym kraju. Sformułowane wnioski trafią do realizacji zespołów kryzysowych.
Strona ukraińska wyraziła głęboką wdzięczność za wszelkie wsparcie, jakie udzielane jest uchodźcom i walczącej Ukrainie.
Uchodźcy z niepełnosprawnościami, którzy wymagają regularnie prowadzonej rehabilitacji, znaleźli się w obliczu wojny i przymusowego przesiedlenia w bardzo trudnej sytuacji. Pozbawienie ich dostępu do terapii na długi czas może mieć negatywne skutki dla ich zdrowia, dlatego Fundacja Avalon w ramach Centrum Pomocy Uchodźcom z Niepełnosprawnościami umożliwia skorzystanie z bezpłatnej rehabilitacji. Zajęcia prowadzone są przez zespół doświadczonych specjalistów Centrum Aktywnej Rehabilitacji Avalon Active.
Bezpłatna terapia
Fundacja Avalon umożliwia skorzystanie z bezpłatnej rehabilitacji. Uchodźcy mogą korzystać ze wsparcia fizjoterapeutów stacjonarnie w Warszawie, czyli w Centrum Aktywnej Rehabilitacji Avalon Active, a z części zajęć również online, poprzez platformę Zoom. Dzięki wsparciu wolontariuszy, Fundacja zapewnia wsparcie językowe w obsłudze pacjentów ukraińskojęzycznych. Bez obawy można się zgłaszać i dołączyć do zajęć.
