– Zmian w prawie spadkowym w tym roku jest bardzo dużo, ale idą one w dobrą stronę – mówi dr Dawid Rejmer, radca prawny w Kancelarii Finansowej LEX. Jak podkreśla, w wielu aspektach działają one na korzyść spadkobierców, a ich efektem może być skrócenie postępowań sądowych. Taki jest cel zawężenia kręgu spadkobierców w III grupie. Oznacza to, że sądy nie będą musiały długotrwale poszukiwać dalekich krewnych zmarłego, który nie zostawił po sobie testamentu. Nowe przepisy rozszerzają pojęcie osób niegodnych dziedziczenia i ułatwiają rodzicom odrzucenie spadku w imieniu swojego małoletniego dziecka, co ma znaczenie w sytuacjach, gdy zmarły zostawił po sobie długi.
Nowelizacja Kodeksu cywilnego i niektórych innych ustaw z 28 lipca 2023 roku wprowadza zmiany w prawie spadkowym. Niektóre z przepisów zaczną obowiązywać w przyszłym roku, ale większość weszła w życie już 15 listopada br.
– Obecny rok to czas dużych zmian w prawie spadkowym, które można podzielić na pięć głównych kategorii. To przede wszystkim zmiany w tym, kto może być spadkobiercą, kto jest niegodny dziedziczenia, zmiany w zakresie odrzucenia spadku, po czwarte zmiany w zachowkach oraz modyfikacje prawa spadkowego przez fundacje rodzinne – wymienia w rozmowie z agencją Newseria Biznes dr Dawid Rejmer, radca prawny w Kancelarii Finansowej LEX. – Celem nowych przepisów jest poniekąd usprawnienie procesów sądowych.
W Polsce, jak wynika z badań Research Collective przeprowadzonych na zlecenie Fundacji Otwarte Forum, testament przygotowuje zaledwie co 10. Polak. Reszta pozostawia tę kwestię prawu spadkowemu, które wyznacza krąg osób (czyli spadkobierców ustawowych) uprawnionych do spadku w przypadku, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu. I i II krąg osób powoływanych do spadku zostaje, według nowych przepisów, bez zmian, co oznacza, że w pierwszej kolejności dziedziczą małżonek/małżonka, dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa. Jeśli osoba zmarła nie ma takiej rodziny, wchodzi III krąg spadkobierców, który obejmuje dziadków ze strony matki i ojca, a jeśli oni nie żyją – to ich zstępnych, czyli wujów, stryjów, ciotki, kuzynów i dzieci kuzynów spadkodawcy. Nowe przepisy ograniczają ten krąg osób.
– Ustawa do tej pory przewidywała, że należy przejść do dziedziczenia przez wszystkich ich potomków, co powodowało bardzo długo trwające procesy spadkowe. Należało znaleźć tych wszystkich potomków dziadków, co wiązało się z licznymi komplikacjami. Sam jestem uczestnikiem takiego postępowania, gdzie szukamy prawie 200 osób, i trwa to już cztery lata – mówi ekspert. – Kiedy umierają osoby samotne na emeryturze, które już nie mają kogoś z najbliższej rodziny i nie sporządzą testamentu, wtedy musimy się cofać do ich dziadków, czyli prawdopodobnie może i do XIX wieku, i szukać wszystkich ich potomków, żeby przeprowadzić sprawę spadkową. Teraz będą to tylko dzieci dziadków, więc ograniczymy wszystkie kolejne pokolenia.
Nowe przepisy doprecyzowują także pojęcie tzw. niegodności dziedziczenia. Dotychczas spadkobierca był uznany za niegodnego spadku, gdy dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy, nakłonił go podstępem lub groźbą do sporządzenia testamentu lub umyślnie ukrył czy zniszczył testament, podrobił go albo świadomie skorzystał z testamentu przerobionego przez inną osobę. Nowelizacja rozszerza katalog sytuacji, które pozwalają pozbawić spadkobiercę wszystkich korzyści z majątku spadkodawcy: o uporczywe uchylanie się przez spadkobiercę od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego lub uchylanie się od sprawowania pieczy.
– Przykładowo matka samotnie wychowuje dziecko, a ojciec jest zobowiązany do zapłaty alimentów. Gdy dziecko umiera, ojciec po tym dziecku nie odziedziczy. Alimenty działają dwustronnie, czyli np. brak łożenia na utrzymanie swoich rodziców, kiedy oni są już na emeryturze i schorowani, też może wyłączyć nas z dziedziczenia – tłumaczy radca prawny.
Przepisy zakładają również, że przy rozstrzyganiu kwestii spadkowych należy brać pod uwagę relacje rodzinne.
– To druga przesłanka, która jest dodana, choć nie wiem, czy ona jest korzystna i czy nie wydłuży sporów spadkowych. Mowa tu jest o tym, czy spadkodawca i spadkobierca byli w takiej relacji, gdzie był spełniony obowiązek zachowania wzajemnego szacunku, pomocy małżeńskiej, relacji między rodzicami a dzieckiem. Zobaczymy, jak będzie to wyglądało w praktyce – zauważa Dawid Rejmer.
Nowelizacja wprowadza także długo oczekiwany zapis, który ułatwia proces zrzeczenia się spadku w imieniu dziecka. Obecnie rodzice potrzebują na to zezwolenia sądu opiekuńczego. Od 15 listopada nie będzie ono potrzebne, jeśli dziecko dziedziczy na skutek wcześniejszego odrzucenia spadku przez jego rodzica. Tu zwykle chodzi o sytuację, gdy osoba zmarła zostawiła po sobie długi i kolejni spadkobiercy odrzucają spadek.
– Na odrzucenie spadku jest sześć miesięcy i nie było wiadomo, od kiedy to się liczy. Dziecko mogło mieć problem w zależności od tego, na kogo trafiło, Kiedy sąd na przykład wydał tę zgodę po ośmiu miesiącach, to można było uznać, że ta zgoda jest ważna i można odrzucić spadek w imieniu dziecka, a niektórzy by powiedzieli, że nie można, bo termin sześciu miesięcy upłynął i wtedy noworodek zaczynał swoje życie z długami po swoim dziadku – mówi ekspert.
Zgodnie z nowymi przepisami zmiany dotyczą również prawa do zachowku. Po pierwsze, wprowadzono wprost możliwość zrzeczenia się prawa do zachowku, co do tej pory było możliwe na gruncie orzeczeń sądów.
– Mamy przykładowo rodzinę 2 plus 2, ojciec, matka i dwójka dzieci, i ojciec sporządza testament, w którym wskazuje swoją żonę jako jedynego spadkobiercę. Wówczas dzieci mogą zwrócić się do swojej mamy po śmierci ojca o to, że chciałyby otrzymać połowę tego, co by im się należało, gdyby ich tata nie sporządził testamentu. To jest to prawo do zachowku. Ono ma w założeniu chronić najbliższą rodzinę, ale bywa często problematyczne, szczególnie tam, gdzie mamy do czynienia z dużym majątkiem, na przykład gdy rodzina ma dużo nieruchomości albo prowadzi biznes, firmę, ten majątek jest dużo warty, ale bardzo niepłynny – wyjaśnia radca prawny.
Nowelizacja zakłada również możliwość rozłożenia na raty, wydłużenia terminu lub zmniejszenia kwoty zachowku, zwłaszcza gdy spłata wszystkich spadkobierców wiązałaby się z koniecznością szybkiego upłynnienia majątku, ze szkodą dla jego wartości.
– Do tej pory było tak, że jeżeli osoba, która miała prawo do zachowku, żądała jego zapłaty, mogła wskazać na przykład termin siedmiu dni, co często było niewykonalne i bardzo problematyczne – mówi dr Dawid Rejmer. – Co ciekawe, można się prawa do zachowku zrzec, pod warunkiem że spadkobiercą będzie mama, a nie kiedy będzie na przykład kochanka ojca, czyli już można to sobie warunkować.
Ekspert przypomina, że to kolejne rozwiązanie w prawie spadkowym wprowadzone przede wszystkim dla osób zamożnych, które pozostawiają po sobie duży majątek. W maju 2023 roku wprowadzono instytucję fundacji rodzinnej będącej osobą prawną. Przepisy mają chronić majątek rodzinnego przedsiębiorstwa oraz umożliwić rodzinnym firmom stabilną działalność po śmierci właściciela.
– Zmian w prawie spadkowym było bardzo sporo w tym roku i one idą w dobrą stronę – ocenia radca prawny w Kancelarii Finansowej LEX. – To, czy nowe przepisy będą w praktyce dobre, to się dopiero okaże. Kierunek jest zdecydowanie pozytywny. Czytaj dalej →

Po stracie bliskiej osoby żałoba staje się naturalną reakcją, towarzyszącą cierpieniu i smutkowi.
Jednakże eksperci zauważają, że jest to złożony proces o indywidualnym charakterze. Nazywa się go żałobą powikłaną, gdy staje się problemem większym niż przewidywana żałoba. Co więcej, utrata bliskiej osoby może wpłynąć na zdrowie, chociaż wpływ ten zależy od wielu czynników. Czytaj dalej →

Badanie przeprowadzone w Korei wykazało, że ilość i częstotliwość spożycia alkoholu mogą wpływać na ryzyko upośledzenia wzroku oraz ślepoty u pacjentów z nowo zdiagnozowaną jaskrą otwartego kąta (OAG). Odkrycie to sugeruje, że rezygnacja z alkoholu może być wartościową zmianą stylu życia dla pacjentów z OAG.
Badanie kohortowe przeprowadzone przez dr. Yoon Jeong, MD i jego zespół ze Szpitala Narodowego Uniwersytetu w Seulu objęło pacjentów, u których zdiagnozowano OAG w latach 2010-2011 i którzy wcześniej spożywali alkohol. Badacze podzielili pacjentów na dwie grupy: tych, którzy kontynuowali picie alkoholu oraz tych, którzy zdecydowali się na abstynencję po diagnozie.
W badaniu wzięło udział 13 643 pacjentów, z przewagą mężczyzn, a ich średni wiek wynosił 53,7 lat. Badacze monitorowali tę kohortę aż do grudnia 2020 roku pod kątem wystąpienia ciężkiego upośledzenia wzroku lub ślepoty.
Wyniki były jednoznaczne. Osoby, które zrezygnowały z alkoholu po diagnozie OAG, miały o 37% niższe ryzyko ciężkiego upośledzenia wzroku lub ślepoty w porównaniu z tymi, którzy nadal pili alkohol. Badacze odkryli również, że ci, którzy spożywali większe ilości alkoholu oraz robili to częściej, mieli większe ryzyko upośledzenia wzroku. Spożycie alkoholu cztery lub więcej razy w tygodniu wiązało się z aż 2,5-krotnie większym ryzykiem upośledzenia wzroku w porównaniu z osobami nie pijącymi.
Jaskra jest drugą najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie, a 74% pacjentów z jaskrą to osoby z OAG. Wielu pacjentów nie odczuwa objawów tej choroby aż do momentu zaawansowanego stadium, dlatego ważne jest zrozumienie czynników ryzyka, które można kontrolować. Oprócz alkoholu, palenie, otyłość, lęk i stres zostały również wymienione jako czynniki ryzyka OAG, chociaż dokładny wpływ ich zmiany nie jest jeszcze w pełni zrozumiany.
Wnioski z tego badania sugerują, że zmiana stylu życia, taka jak zaniechanie picia alkoholu, może być istotna w podejściu do leczenia pacjentów z nowo zdiagnozowaną OAG. Jednak badacze zaznaczają, że dalsze badania epidemiologiczne są konieczne, aby lepiej zrozumieć znaczenie abstynencji od alkoholu w kontekście jaskry. Czytaj dalej →

Korekcja wzroku wpływa na komfort życia i pewność siebie – takie wnioski płyną z badania przeprowadzonego przez Vision Express. Aż 84 proc. Polaków noszących okulary lub/i soczewki kontaktowe uważa, że ich komfort życia po zastosowaniu korekcji wzroku polepszył się. Taki wynik nie dziwi – w końcu oczy dostarczają nam aż 80 proc. informacji, co czyni je niezastąpionym narzędziem w procesie poznawania świata. Warto pomyśleć, czy wystarczająco dbamy o wzrok, przy okazji Światowego Dnia Wzroku.
W dynamicznym społeczeństwie informacyjnym, jednym z najcenniejszych zmysłów, które pozwalają nam odkrywać otaczającą nas rzeczywistość, jest wzrok. To dzięki niemu docierają do nas niezliczone ilości komunikatów wizualnych, kształtując nasze wyobrażenia i spostrzeżenia. Jednak badanie Vision Express pokazało, że zdrowy wzrok, to coś więcej niż narzędzie do postrzegania świata. Odpowiednia jakość widzenia ma bezpośredni wpływ na jakość życia. 53 proc. respondentów zauważyło, że dzięki właściwej korekcie wzroku stali się mniej nerwowi. Korzystanie z okularów korekcyjnych czy soczewek wpływa także na poprawę koncentracji (78 proc.).
W codziennych czynnościach, wyższy komfort zauważany jest podczas odczytywania cen na półkach sklepowych lub menu w restauracji, przy korzystaniu z komputera, smartfonu lub telewizora oraz w rozpoznawaniu twarzy bliskich osób. Czytaj dalej →

Stopniowy spadek jakości widzenia może być skutkiem nieodpowiedniego dbania o oczy,  uwarunkowań genetycznych lub postępującego wieku. Po czym poznać, że wzrok ulega pogorszeniu?
Mrużenie oczu, rozmazany obraz, trudności w odczytywaniu napisów z bliska lub z daleka mogą świadczyć o tym, że ostrość naszego widzenia spadła. Wady wzroku, takie jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm, czasami rozwijają się niezauważalnie, jednak zazwyczaj pogorszenie widzenia daje o sobie znać poprzez różnorodne objawy.
W przypadku krótkowzroczności wada objawia się przede wszystkim mniejszą ostrością widzenia przedmiotów znajdujących się w pewnej odległości, co jest skutkiem skupienia promieni światła przed siatkówką (w oku pozbawionym wady są skupione na siatkówce). U osoby krótkowzrocznej obraz widziany z daleka jest rozmazany, dlatego charakterystyczne dla tej wady wzroku jest mrużenie oczu, które pozwala lepiej dostrzec odległe obiekty. Czytanie książek lub napisów może sprawiać trudność przy postępującej wadzie, mogą jej towarzyszyć również bóle głowy.
Osoby, które mają problem z dobrym widzeniem obiektów znajdujących się w niedużej odległości od oczu, cierpią na dalekowzroczność. W przeciwieństwie do krótkowzroczności powstaje ona wtedy, gdy światło zostaje skupione za siatkówką. Dalekowidzom również zdarza się mrużyć oczy, żeby lepiej dostrzec przedmioty znajdujące się blisko. Może się również zdarzyć, że w przypadku długotrwałego czytania lub pracy z komputerem pojawią się bóle głowy lub nieprzyjemne dolegliwości w okolicy oczu. U dalekowidzów możliwe są również zawroty głowy lub uczucie pieczenia oka.
Kolejną z najczęściej występujących wad wzroku jest astygmatyzm. Jego głównym objawem jest zamazany i zniekształcony obraz. Nieprawidłowe widzenie jest w tym przypadku efektem zmienionego kształtu soczewki lub rogówki, który powoduje, że poszczególne płaszczyzny widzenia są postrzegane z różną ostrością – bez względu na to, czy obiekt znajduje się blisko, czy w oddali. Może to powodować zmęczenie wzroku i bóle głowy.
Krótkowzroczność i niewielki astygmatyzm można korygować za pomocą mało znanej metody ortokorekcji. Cały sekret tej metody tkwi w specjalnych soczewkach ortokeratologicznych, które zakłada się na noc. W trakcie snu modelują oko i nadają rogówce kształt umożliwiający dobre widzenie przez kilkanaście godzin od momentu zdjęcia soczewek. W ciągu dnia nie trzeba już  nosić okularów i tradycyjnych soczewek, aby dobrze widzieć. – wyjaśnia Piotr Toczołowski , optometrysta z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.
Pamiętajmy o tym, że regularne badania wzroku są niezwykle ważne. Nawet najmniejsze pogorszenie wzroku lub jego wady można wykryć podczas wizyty u specjalisty. Czytaj dalej →

Platformy internetowe takie jak OLX, Allegro czy Vinted stały się ulubionym miejscem wielu osób chcących zarobić dodatkowe pieniądze na sprzedaży swoich przedmiotów. Jednak coraz częściej Urząd Skarbowy zaczyna interesować się tą formą działalności, zwłaszcza jeśli wydaje się ona bardziej profesjonalna i dochodowa. Warto być przygotowanym na to, że twój profil sprzedawcy na tych platformach może stać się przedmiotem zainteresowania urzędników podatkowych.
W ostatnich latach Urząd Skarbowy coraz bardziej prześwietla pojedynczych sprzedawców działających w internecie. Ich celem jest wnikliwe zbadanie, czy taka działalność wymaga rejestracji i opodatkowania. Jeśli więc jesteś jednym z tych, którzy regularnie wystawiają na sprzedaż różnego rodzaju przedmioty, możesz się spodziewać listu od Urzędu Skarbowego. Tego typu pisma nazywane są „listami behawioralnymi” i mają na celu ostrzeżenie przed ewentualnymi konsekwencjami niezarejestrowanej działalności gospodarczej.
Historię jednego takiego przypadku opisała „Gazeta Wyborcza”. Mężczyzna, który zajmował się rehabilitacją kręgosłupa i pomagał pacjentom z problemami z chodzeniem, otrzymał wiadomość od Urzędu Skarbowego. W treści pisma urzędnicy informowali go, że mają na oku jego działalność i oczekują kontaktu. Okazuje się, że takich przypadków w całym kraju jest coraz więcej, a listy są wysyłane masowo. Urząd Skarbowy posiada narzędzia i wiedzę, aby monitorować działalność sprzedających w internecie.
Warto zrozumieć, że Urząd Skarbowy nie wysyła listów bez powodu. Listy te są wysyłane wtedy, gdy urząd ma uzasadnione podejrzenia, że dana osoba prowadzi niezarejestrowaną działalność gospodarczą w internecie. To oznacza, że osoby, które jednorazowo sprzedają np. ubrania dziecięce, nie muszą obawiać się interwencji fiskusa.
Jednak należy pamiętać, że sprzedawcy działający w internecie są znacznie bardziej widoczni niż ci prowadzący tradycyjny biznes. Urząd Skarbowy ma możliwość identyfikacji transakcji nawet na zamkniętych grupach na platformach społecznościowych, co pokazuje, jak ważne jest świadome podejście do internetowej sprzedaży.
W związku z tym, jeśli jesteś aktywnym sprzedawcą na platformach internetowych, pamiętaj o możliwości monitorowania twojej działalności przez Urząd Skarbowy. Zarejestruj swoją działalność gospodarczą, wywiąż się z obowiązków podatkowych i działaj zgodnie z prawem, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek ze strony fiskusa. Czytaj dalej →

Krótkowzroczność, inaczej nazywana miopią, staje się coraz bardziej powszechną przypadłością wśród dzieci, a nawet młodszych osób. Ten problem zdrowotny, który wpływa na jakość widzenia odległych przedmiotów, jest już nie tylko domeną dorosłych. W artykule tym dowiemy się, co może wpływać na rozwój krótkowzroczności u dzieci oraz jakie są dostępne metody korekcji tej wady wzroku. Czytaj dalej →

Utrata bliskiej nam osoby jest trudnym i przykrym doświadczeniem. Jednym z wyzwań organizacyjnych przed jakimi zdarza nam się wtedy stanąć, są formalności związane ze spadkiem. Sprawa może wydać się prosta, gdy w grę wchodzi odziedziczenie majątku bez żadnych zobowiązań. Ale co, gdy krewny pozostawił zadłużenie? Czy w takiej sytuacji należy wyłącznie odrzucić spadek? Zapraszamy do przeczytania kolejnego odcinka cyklu „Ogarniam Finanse” od Intrum. Wyjaśniamy, w jakich sytuacjach przyjęcie spadku może być słusznym rozwiązaniem, a także podpowiadamy, co warto w tym zakresie zrobić i o co zadbać, by nie popaść w ewentualne problemy finansowe. Czytaj dalej →

Z Elżbietą Golon, Pedagogiem Specjalnym Poradni Psychologiczno-pedagogicznej w Warszawie rozmawia Ewa Domańska Czytaj dalej →

Pogotowie ratunkowe to jedna z tych instytucji, które wzywamy w sytuacjach, które często są nagłe, stresujące i związane z potencjalnym zagrożeniem życia. Dlatego też, warto wiedzieć, jak przygotować się do rozmowy z dyspozytorem, aby skutecznie i szybko uzyskać niezbędną pomoc. Oto kilka kluczowych informacji, które warto znać. Czytaj dalej →