Śmierć kogoś bliskiego: Czym jest żałoba powikłana i jakie niesie ze sobą ryzyko?

Po stracie bliskiej osoby żałoba staje się naturalną reakcją, towarzyszącą cierpieniu i smutkowi.
Jednakże eksperci zauważają, że jest to złożony proces o indywidualnym charakterze. Nazywa się go żałobą powikłaną, gdy staje się problemem większym niż przewidywana żałoba. Co więcej, utrata bliskiej osoby może wpłynąć na zdrowie, chociaż wpływ ten zależy od wielu czynników.

Ryzyko zgonu po utracie małżonka

Badacze z Uniwersytetu Kopenhaskiego zwracają uwagę na istotne zjawisko: utrata małżonka we wczesnym podeszłym wieku może znacząco zwiększyć ryzyko własnej śmierci. Szczególnie mężczyźni w wieku 60-69 lat, którzy stracili swoje żony, doświadczali aż 70% wzrostu ryzyka zgonu w ciągu roku po utracie.
U kobiet ten wzrost ryzyka wyniósł średnio 27%.
Badacze osiągnęli te wyniki, analizując dane prawie miliona obywateli Danii powyżej 65. roku życia. Należy jednak zaznaczyć, że wśród najstarszych seniorów, pożegnanie współmałżonka nie miało już tak dużego wpływu na ryzyko zgonu.
„Strata bliskiej osoby dotyka starsze osoby w różnym stopniu. Młodsi seniorzy płci męskiej są najbardziej podatni na skutki żałoby i mają najmniejsze szanse na dojście do siebie” – podsumowują autorzy badania.

Nastolatki również narażone na problemy zdrowotne po utracie

Młode osoby również nie są odporne na skutki utraty bliskiej osoby. Według badaczy z Pennsylvania State University, nastoletni chłopcy, którzy utracili swoje babcie, byli bardziej narażeni na rozwój depresji przez kolejne siedem lat. W przypadku matek, zarówno chłopców, jak i dziewcząt, również rosło ryzyko depresji.
Autor publikacji, prof. Ashton Verdery, zwraca uwagę na to, że odpowiednie wsparcie w żałobie może pomóc uniknąć poważnych problemów, takich jak rozwijająca się głęboka depresja, przerwanie nauki, problemy prawne lub sięganie po narkotyki.

Wpływ żałoby na serce

Niektóre osoby ze słabszym stanem zdrowia mogą również doświadczać trudności po utracie bliskiej osoby. Przykładowo, badanie przeprowadzone z udziałem pół miliona pacjentów pokazało, że pacjenci cierpiący na niewydolność serca i przeżywający żałobę po utracie kogoś bliskiego byli bardziej narażeni na zgon, szczególnie w pierwszym tygodniu po stracie.
Wyniki pokazują, że utrata współmałżonka lub partnera mogła spowodować wzrost ryzyka zgonu o 113%, podczas gdy w przypadku dziecka wzrost wyniósł 31%. To odkrycie podkreśla rolę stresu i emocjonalnych reakcji na żałobę we wpływie na zdrowie serca.

Żałoba a ciśnienie krwi

Inne badanie przeprowadzone na ochotnikach wykazało wyraźny wzrost ciśnienia krwi u osób, które przeżyły śmierć bliskiej osoby. Wynika z tego, że silny żal może być czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia. W badaniu uczestniczyło 59 osób, które przeżyły śmierć bliskiej osoby w ciągu ostatniego roku, a ciśnienie skurczowe wzrosło średnio o 21,1 mm Hg. Im silniejszy był żal, tym bardziej wzrastało ciśnienie.

Żałoba a ryzyko śmierci niemowląt

Nawet ciąża i okres przed poczęciem mogą być narażone na problemy przez żałobę. Badanie przeprowadzone na University of Chicago wykazało, że żałoba przeżywana przez matkę krótko przed poczęciem zwiększa ryzyko śmierci niemowlęcia. Dzieci matek, które straciły bliskiego członka rodziny w okresie sześciu miesięcy przed poczęciem, były bardziej narażone na zgon w pierwszym miesiącu życia o 80%, a od pierwszego miesiąca do roku o 50%.
To odkrycie podkreśla, że żałoba jest czynnikiem stresogennym, wpływającym zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne.
Żałoba po utracie bliskiej osoby jest procesem trudnym i osobistym. Może wpłynąć na zdrowie fizyczne i psychiczne, ale wpływ ten zależy od wielu czynników. Dlatego wsparcie w żałobie jest istotne, zwłaszcza dla nastolatków, osób ze słabszym zdrowiem i matek w okresie ciąży. To ważne, aby unikać żałoby powikłanej i pomagać sobie w przezwyciężeniu trudności po stracie bliskiej osoby.


 

Źródło: Zdrowie.pap.pl