Program „Centra opiekuńczo-mieszkalne” został nieprawidłowo i nierzetelnie przygotowany i wdrożony przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Niespójnie opracowane zasady były wielokrotnie zmieniane w czasie kolejnych edycji, co utrudniało realizację programu i powodowało nierówne traktowanie gmin i powiatów. Koszty Programu wyniosły ponad 270 mln zł, jednak z uwagi na brak przyjętych wskaźników jego skuteczność jest niemożliwa do zweryfikowania.
Głównym celem Programu „Centra opiekuńczo-mieszkalne” jest stworzenie dorosłym osobom z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności warunków do niezależnego funkcjonowania. Program został przygotowany dla jednostek samorządu terytorialnego otrzymujących dofinansowanie na tworzenie i działalność placówek przeznaczonych dla tej grupy osób. Infrastruktura centrów i rodzaj świadczonych usług powinny odpowiadać potrzebom uczestników wynikającym z różnego spektrum niepełnosprawności i zapewniać im możliwość samodzielnego lub wspartego funkcjonowania – stosownie do potrzeb, a także pomoc w kwestiach codziennych (np. przygotowywanie i spożywanie posiłków czy utrzymanie czystości). Wspólny pobyt mieszkańców w centrach ma wpływać pozytywnie na ich uspołecznienie, nawiązywanie relacji, podejmowanie aktywności na miarę możliwości i dawać szansę na samodzielne życie.
Program realizowany był w dwóch modułach:
Moduł I – utworzenie Centrum – we wszystkich edycjach Programu, od lipca 2019 r. do czerwca 2024 r., uruchomiono 44 centra opiekuńczo-mieszkalne z 807 miejscami, wśród których było 271 miejsc na pobyt całodobowy.
Moduł II – funkcjonowanie Centrum – od początku realizacji Programu do końca czerwca 2024 r. z miejsc w 44 centrach skorzystało 1287 osób z niepełnosprawnościami, w tym 418 z pobytu całodobowego i 869 z pobytu dziennego (dane wg stanu na koniec czerwca 2024 r.).
Decyzja o dofinansowaniu tworzenia centrów opiekuńczo-mieszkalnych była odpowiedzią na postulaty środowiska osób z niepełnosprawnościami, które wskazywały na brak placówek pobytu dziennego i całodobowego (mieszkań), a nie mogły znaleźć miejsca w istniejącej sieci ośrodków typu: środowiskowe domy samopomocy, domy pomocy społecznej czy domy dziennego pobytu. Zwłaszcza, że w prawie 8,5% wszystkich powiatów nie funkcjonowała żadna tego typu placówka, a ok. 20% wszystkich ośrodków wsparcia nie spełniało wymaganych standardów. Centra opiekuńczo-mieszkalne, choć stanowią formę ośrodka wsparcia, różnią się np. od środowiskowych domów samopomocy tym, że trafiają do nich osoby niezależnie od kryterium dochodowego (obowiązującego w pomocy społecznej) oraz rodzaju niepełnosprawności. W większości samorządów, w których przeprowadzono kontrolę zapotrzebowanie na uczestnictwo w centrach było większe od zakładanego we wniosku złożonym do wojewody. Taka sytuacja miała miejsce w 83% gmin i powiatów. Wydawano wtedy decyzje odmowne lub tworzono listy rezerwowe. W skontrolowanych placówkach wydano łącznie 57 decyzji odmawiających wsparcia, w tym 46 osobom z niepełnosprawnościami w stopniu znacznym i 11 w stopniu umiarkowanym. W żadnej jednostce nie przyznano miejsca osobie, która nie spełniała wymogów Programu.
Na realizację Programu „Centra opiekuńczo-mieszkalne” w latach 2020-2023 wydano łącznie ponad 270 mln zł.
Łączna kwota środków niewykorzystanych na realizację zadań w ramach umów zawartych z wojewodami w latach 2020-2023 wyniosła 49,5 mln zł, w tym ponad 49 mln zł z tytułu braku realizacji zadań i 419 tys. zł z tytułu niewykorzystanych kosztów obsługi. Wiązało się to między innymi z odstąpieniem od przetargów lub oszczędnościami w ich przebiegu.
Na realizację Modułu I samorządy wydatkowały odpowiednio: na budowę nowych obiektów – 118 mln zł, na zmianę przeznaczenia obiektów poprzez przystosowanie do standardu centrum – prawie 65 mln zł, na zakup wyposażenia – 12,3 mln zł a na obsługę zadania 931,8 tys. zł.
Na realizację zadań w ramach Modułu II, w latach 2020-2023, gminy i powiaty wydatkowały: 23,8 mln zł na pobyt dzienny i 20,1 mln zł na pobyt całodobowy uczestników centrów.
Głównym celem kontroli NIK była odpowiedź na pytanie czy działania na rzecz tworzenia centrów opiekuńczo-mieszkalnych zostały prawidłowo i rzetelnie zrealizowane, a wsparcie udzielane uczestnikom centrów było wystarczające i zgodne z założeniami Programu. Czytaj dalej →

Mazowiecka Lady D. im. Krystyny Bochenek oraz Mazowiecki Gentleman D. to konkursy, które wyróżniają osoby z niepełnosprawnościami za ich wyjątkowy wkład w życie społeczne i zawodowe. W tym roku po raz kolejny docenieni zostaną ci, które swoją postawą i działalnością stają się inspiracją dla innych. Zgłoszenia do obu konkursów można nadsyłać do 30 kwietnia 2025 roku.
Tytuł Lady D. pochodzi od angielskiego wyrażenia Lady Disabled (Dama Niepełnosprawna). Konkurs został zainicjowany w 2002 roku w Katowicach przez Marka Plurę – senatora X kadencji, polskiego polityka, psychoterapeutę i aktywnego działacza społecznego. Nazwa konkursu oraz jego patron zostały przeniesione na Mazowsze za zgodą organizatorów oraz rodziny Krystyny Bochenek, która przez wiele lat pełniła funkcję przewodniczącej kapituły konkursu.
Konkursy honorowym patronatem objął marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik. Czytaj dalej →

Autor: Dominika Słomska

Ryanair znalazł się w ogniu krytyki po ujawnieniu, że pobiera opłatę w wysokości 50 funtów za rezerwacje lotów dokonywane przez telefon. Opłata ta szczególnie uderza w osoby starsze oraz niewidome, które mają trudności z korzystaniem z technologii lub doświadczają problemów z dostępnością platform rezerwacyjnych online. Czytaj dalej →

POLREGIO, jako jeden z największych przewoźników kolejowych w Polsce, dąży do zapewnienia komfortowej i bezpiecznej podróży wszystkim pasażerom, w tym osobom z niepełnosprawnościami oraz podróżnym o ograniczonej mobilności. Aż 9 na 10 pociągów, nawet tych starszych, jest wyposażonych w rozwiązania ułatwiające podróżowanie osobom poruszającym się na wózkach, osobom niewidomym i słabowidzącym oraz innym pasażerom ze szczególnymi potrzebami. Czytaj dalej →

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłasza nabór kandydatów w wyborach do Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych z ramienia Polski.
Wybory nowych członków komitetu odbędą się na sesji Konferencji państw-stron Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w czerwcu 2026 r. Do obsadzenia w wyborach jest 9 miejsc.
Wybory poprzedzą działania mające na celu upowszechnienie kandydatury oraz uzyskanie poparcia dla niej.
W razie wyboru mandat zostanie objęty 1 stycznia 2027 r.
Zgodnie z art. 35 i 36 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych zadaniem Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnychjest ocena wykonywania przez państwa-strony postanowień konwencji na podstawie sprawozdań krajowych, które państwa mają obowiązek przedkładać komitetowi. Członkowie komitetu uczestniczą także w wykonywaniu dodatkowych funkcji komitetu, przewidzianych przez protokół fakultatywny w sprawie procedury skargowej, to jest w rozpatrywaniu skarg indywidualnych i prowadzeniu dochodzeń, w tym obejmujących wizyty krajowe.
Sesje komitetu odbywają się dwa razy do roku, w Genewie, Szwajcaria i trwają 4 tygodnie.
Komitet liczy 18 członków. Mandat sprawowany jest cztery lata. Członek komitetu, o ile jego kandydatura zostanie ponownie zgłoszona przez państwo pochodzenia, może zostać wybrany na jedną dodatkową kadencję.
Członkowie Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych wybierani są spośród zgłoszonych przez państwa kandydatów mających wysokie kwalifikacje moralne, wysokie kompetencje w dziedzinie praw człowieka i/lub znaczące doświadczenie zawodowe w dziedzinach objętych zakresem  Konwencji
o prawach osób niepełnosprawnych.
Pełnią oni funkcję w imieniu własnym. W sprawowaniu swojej funkcji są niezależni i bezstronni, nie reprezentują państwa pochodzenia ani regionu, do którego państwo to należy.
Członkami komitetu nie mogą być osoby zatrudnione w organach władzy wykonawczej lub współpracujące z takimi organami, jak również zajmujące stanowiska decyzyjne w instytucjach i organizacjach podległych lub współpracujących z organami władzy wykonawczej, może to bowiem powodować rzeczywisty lub domniemany konflikt interesów z mandatem członka komitetu.
Od członków komitetu wymagana jest biegła znajomość przynajmniej jednego z języków roboczych komitetu (angielski, francuski, hiszpański).
Koszty związane z udziałem w posiedzeniach komitetu pokrywane są przez ONZ.
Informacje dotyczące statusu członków komitetu, zakresu zadań i sposobu ich wykonywania, a także kwestii praktycznych związanych z udziałem w pracach komitetu przedstawia Handbook for Human Rights Treaty Body Members(
Kandydatury osób spełniających wyżej przedstawione kryteria wraz z: Czytaj dalej →

Eksperci alarmują: aż 70 proc. przypadków jaskry wykrywane jest w Polsce zbyt późno.
I zapraszają na bezpłatne badania przesiewowe
Jaskra to zaraz po zaćmie druga najczęstsza przyczyna utraty wzroku. Jednak jej skutki są nieodwracalne. Choć choroba ta występuje częściej u osób starszych, może także dotknąć młodsze osoby, w tym dzieci. W Polsce na jaskrę choruje około 800 tys. osób, z czego ponad połowa nie została jeszcze zdiagnozowana i w tej chwili nieodwracalnie traci wzrok. Wczesne wykrycie i leczenie mogą zapobiec utracie wzroku. Z tego powodu Polskie Towarzystwo Okulistyczne już dziewiąty rok przyłącza się do globalnej inicjatywy Światowego Tygodnia Jaskry i razem z okulistami z całego kraju organizuje bezpłatne badania dając Polkom i Polakom szansę na uratowanie wzroku. Lista placówek realizujących badania dostępna jest na naszej stronie w dedykowanej zakładce.
Aż 70 proc. przypadków jaskry wykrywane jest w Polsce zbyt późno
Prof. dr hab. n. med. Bożena Romanowska-Dixon, prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego alarmuje: Aż 70 proc. przypadków jaskry wykrywane jest w Polsce zbyt późno. Przyczyny takiego stanu rzeczy należy upatrywać między innymi w niskiej świadomości społecznej na temat jaskry i zagrożeń związanych z utratą widzenia, jak również bezobjawowym przebiegiem choroby. Dlatego robimy wszystko, by mówić o tej chorobie jak najwięcej, a co roku, wraz z najlepszymi, najbardziej zaangażowanymi okulistami w kraju organizujemy bezpłatne badania diagnostyczne. W tym roku odbędą się one w dniach od 9 do 15 marca. Na badanie zapraszamy osoby, które nie mają zdiagnozowanej jaskry. Aby skorzystać z akcji nie potrzeba żadnego skierowania.
Według Światowego Stowarzyszenia Jaskry na całym świecie na tę chorobę cierpi
aż 78 milionów ludzi. Do roku 2040 liczba chorych może wzrosnąć do ponad 111 milionów. Szacuje się, że w naszym kraju na jaskrę choruje 800 tysięcy osób, z czego ponad połowa wciąż nie została zdiagnozowana i właśnie w tym momencie nieodwracalnie traci wzrok. Tymczasem dzięki wczesnej diagnozie i odpowiedniemu leczeniu można zapobiec nieodwracalnej utracie wzroku
Pani Blanka, 43-letnia pacjentka z Warszawy apeluje: – W ciągu pięciu miesięcy od stwierdzenia u mnie jaskry przeszłam aż 7 operacji i mogę powiedzieć, że gdyby nie tamta diagnoza, już bym nie widziała. Dlatego teraz – gdy ktokolwiek mnie pyta, czy może powinien się przebadać, bo ostatnio słabiej widzi, bo babcia miała jaskrę – odpowiadam: każdy powinien się badać! Będę to powtarzać, jak mantrę: badajmy się, póki jeszcze jest czas na uratowanie wzroku.
Jaskra jest dziedziczna w 60-68 proc, ale to nie jedyna jej przyczyna
Rozwojowi jaskry sprzyjają także: wiek powyżej 35 lat, niskie ciśnienie ogólne krwi, intensywnie leczone nadciśnienie krwi, migrena, objawy naczynioskurczowe (stale zimne stopy i dłonie), podwyższony poziom ciśnienia w oku czy krótkowzroczność powyżej -4.0. Gdy któryś z tych czynników połączy się z takimi objawami, jak: światłowstręt, zmęczenie oczu, częste łzawienie, tęczowe koła wokół źródeł światła czy niezdiagnozowane bóle głowy, nie można zwlekać z wizytą u lekarza.
Pani Blanka wspomina: – Zupełnie nie łączyłam coraz częstszych i mocniejszych bólów głowy z jakimikolwiek problemami okulistycznymi. Podczas badania okresowego do pracy okulistę zaniepokoiło wysokie ciśnienie w oczach i skierował mnie do dalszej diagnostyki. Jaskra – złośliwa postać – postępowała w zastraszającym tempie. Dziś mogę powiedzieć, że okresowe badania medycyny pracy uratowały mi wzrok. Czytaj dalej →

38-letnia Kasia Stańczyk z Lenartowa w powiecie łowickim wybudziła się ze śpiączki po makabrycznym wypadku. Dzięki funduszom unijnym jej rodzina może liczyć na codzienną pomoc, wsparcie i rehabilitację.
Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi ogłasza właśnie nowy nabór wniosków na usługi opiekuńcze i asystenckie. To 21 mln zł na zatrudnienie opiekunek, asystentów osób z niepełnosprawnościami, dowóz posiłków, transport do lekarza czy urzędu.
– Środki europejskie to nie są tylko wielkie inwestycje w infrastrukturę drogową, kolejową, edukacyjną, ale są to również inwestycje w człowieka. Za każdym euro, za każdą złotówką stoi czyjeś ludzkie życie, a rolą samorządowców jest wspierać i pomagać mieszkańcom. Niestety w każdej gminie są osoby, które potrzebują wsparcia. To mieszkańcy, którzy przeżyli wypadek samochodowy, są starsi albo schorowani – podkreślała Joanna Skrzydlewska, marszałek województwa łódzkiego.
O dofinansowanie unijne mogą ubiegać się samorządy gminne. Wnioski należy składać do 30 kwietnia.
Kasia Stańczyk przeżyła wypadek samochodowy 7 lat temu. Jechała jako pasażerka. Jej auto musiało zatrzymać się za tirem z powodu utrudnień na drodze, a wtedy w tył uderzył drugi tir. Samochód Kasi został zmiażdżony. Strażacy przyznali, że to była jedna z najtrudniejszych akcji ratowniczych. Samochód był na tyle zniszczony, że nie było widać, gdzie znajduje się poszkodowana.
Kasia ma dziś 38 lat. Jest mamą dwójki dzieci. Antoś ma 12 lat, a Michasia 11 lat. Wypadek zupełnie zmienił życie całej rodziny. Po wypadku Kasia była w ciężkim stanie, znajdowała się w śpiączce w klinice „Budzik”. Rokowania nie były pomyślne. Lekarze przewidywali, że już nigdy może nie być z nią kontaktu. Kasia jednak walczyła, a razem z nią jej najbliżsi, m.in. siostra Marta. Przez 7 miesięcy rodzina czekała na cud, który wreszcie nadszedł. Kasia wybudziła się ze śpiączki.
Dzięki wsparciu z funduszy unijnych – przekazywanemu przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łowiczu – Kasia może liczyć na codzienną pomoc i wsparcie w powrocie do zdrowia.
– Moja siostra może korzystać z pomocy opiekunki, jest to 20 godzin miesięcznie. Pani przyjeżdża do nas do domu, pomaga w codziennych czynnościach, zabiera na spacer. Kasia korzysta też z pomocy logopedy, psychologa, dowozu posiłków oraz transportu do lekarza – opowiadała Marta Polańska, siostra Kasi.
Na projekty społeczne i zdrowotne w regionie przeznaczone zostało już blisko 360 mln zł. Ogłoszonych zostało 5 różnych naborów, z czego trzy zostały już rozstrzygnięte na kwotę 317 mln zł. Teraz ogłaszamy nabór na 21 mln zł.
– Kiedy się zostaje samemu po ostrej fazie choroby lub wypadku albo jak jest się samotnym i ma się dużo lat i niepełnosprawności, to jest to ogromny ciężar organizacyjny. Bez pomocy kończy się taka sytuacja fatalnie – podkreślała Ewa Błaszczyk, założycielka fundacji AKOGO?, która pomaga osobom w śpiączce oraz ich rodzinom. Czytaj dalej →

Ponad 10,5 miliona złotych otrzymają Krasnystaw, Włodawa oraz gmina Tyszowce na utworzenie Centrów Opiekuńczo-Mieszkalnych. W uroczystym podpisaniu umów z samorządowcami, które odbyło się w środę w Sali Kolumnowej LUW, udział wzięli wojewoda lubelski Krzysztof Komorski oraz wicewojewoda Wojciech Wołoch.
Centra Opiekuńczo-Mieszkalne powstaną w ramach Resortowego Programu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w oparciu o środki z Funduszu Solidarnościowego. Czytaj dalej →