Temperatury sięgające latem trzydziestu kilku stopni w cieniu przestają powoli dziwić. O ile młody zdrowy organizm radzi sobie z upałem bez większych problemów, o tyle dla osób starszych i małych dzieci może być on zwyczajnie niebezpieczny. – Apeluję o zwracanie szczególnej uwagi na bezpieczeństwo zarówno nasze, jak i osób w naszym otoczeniu, zwłaszcza najmłodszych i osób starszych – mówi minister Bożena Borys-Szopa.
Wysokie temperatury jednych cieszą bardzo, innych trochę mniej, ale nie ma wątpliwości, że utrzymujący się wiele dni upał potrafi dać się we znaki. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydaje kolejne ostrzeżenia, a alerty pogodowe dotyczą wielu rejonów Polski.
Jak podkreśla minister rodziny, pracy i polityki społecznej Bożena Borys-Szopa, na niebezpieczne działanie upałów szczególnie narażone są dzieci, osoby starsze i mniej samodzielne.
– Apeluję o zwracanie szczególnej uwagi na bezpieczeństwo zarówno nasze, jak i osób w naszym otoczeniu, zwłaszcza najmłodszych i osób starszych. Jeśli spotkamy na ulicy seniora, który wygląda, jakby źle się poczuł, podejdźmy, zapytajmy, czy coś się stało, a w razie konieczności udzielmy pomocy. Uczulmy naszych bliskich, rodziców, dziadków, by unikali przebywania na pełnym słońcu dłużej niż to konieczne. To bardzo ważne, byśmy troszczyli się o siebie nawzajem – mówi minister Bożena Borys-Szopa.
Szefowa MRPiPS przypomina także o spoczywających na pracodawcach obowiązkach związanych z zapewnieniem pracownikom odpowiednich warunków pracy w gorącym letnim okresie.
– W Kodeksie pracy znajdują się wytyczne dotyczące tego, w jaki sposób zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy w czasie upałów. Gorąco apeluję, dbajcie o komfort pracy swoich pracowników. Dobre samopoczucie to efektywniejsza praca, ale przede wszystkim bezpieczeństwo – wskazuje minister Bożena Borys-Szopa. Czytaj dalej →

Od 1 lipca program „Rodzina 500+” będzie obejmował wszystkie dzieci w rodzinie – również pierwsze i jedynaków. Również od 1 lipca możliwe będzie składanie online wniosków o świadczenie. Warto pamiętać, że złożenie takiego wniosku w okresie lipiec-sierpień gwarantuje wypłatę świadczenia – z wyrównaniem od lipca – najpóźniej do 31 października. Pierwsze pieniądze mogą trafić do rodziców jeszcze w lipcu.
Składanie wniosku o świadczenie w ramach programu „Rodzina 500+” online – poprzez kanał bankowości elektronicznej, portal Emp@tia oraz portal PUE ZUS – jest nie tylko proste i wygodne. Złożenie takiego wniosku od razu, czyli od 1 lipca, daje szansę na otrzymanie pieniędzy jeszcze w tym samym miesiącu. Jak pokazuje doświadczenie z poprzednich lat, samorządy sprawnie radzą sobie z obsługą programu, a zniesienie kryterium dochodowego dodatkowo ułatwi całą procedurę.
Jak wyglądają poszczególne terminy składania wniosków i wypłaty świadczeń?
Wnioski o świadczenie z programu „Rodzina 500+” będzie można składać online już od 1 lipca, a drogą tradycyjną – od 1 sierpnia. Złożenie wniosku w okresie lipiec-sierpień 2019 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem od lipca zostanie wypłacone najpóźniej do 31 października.
Złożenie wniosku we wrześniu daje gwarancję wypłacenia świadczenia, z wyrównaniem od lipca, najpóźniej do 30 listopada. Uwaga, jeśli rodzic dziecka złoży wniosek po 30 września, świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku. Przykładowo złożenie wniosku w październiku oznacza, że świadczenie zostanie wypłacone do końca roku, ale z wyrównaniem jedynie od października.
Wniosek złożony w listopadzie to wypłata, z wyrównaniem od listopada, do 31 stycznia 2020 r. Złożenie wniosku w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 31 stycznia 2020 r. oznacza, że świadczenie z wyrównaniem od miesiąca złożenia wniosku zostanie wypłacone najpóźniej do dnia 29 lutego 2020 r.
Rodzice, którzy mają obecnie przyznane do 30 września 2019 r. świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dzieci, składają od 1 lipca br. jeden wspólny wniosek o ustalenie prawa do świadczenia na wszystkie dzieci. Na podstawie takiego wniosku od 1 lipca zostanie im przyznane prawo do świadczenia na pierwsze dziecko (na które obecnie nie pobierają „500+”), natomiast od 1 października br. na pozostałe dzieci (na które świadczenia są już przyznane do końca września).
Nowelizacja ustawy wydłuża do 31 maja 2021 r. pierwszy okres, na jaki zostanie przyznane świadczenie wychowawcze na nowych zasadach. Oznacza to, że rodzice nie będą składać ponownie wniosków o świadczenie wychowawcze w 2020 r. Czytaj dalej →

Źródło: inf. pras.

We wtorek 11 czerwca przedstawiciele Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego ogłosili wyniki konkursu na najlepszy projekt realizowany w krajach Grupy Wyszehradzkiej w 2018. Zwycięzcą został polski projekt „Audiodeskrypcja Ponad Granicami”, który porusza kwestie barier społecznych w krajach Partnerstwa Wschodniego oraz V4. Inicjatywa została sfinansowana ze środków Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego oraz grantu Królestwa Niderlandów.
Nagroda Projekt Roku przyznawana jest jednemu z projektów wspieranych przez Fundusz Wyszehradzki za wzmacnianie współpracy w regionie krajów Grupy Wyszehradzkiej, Partnerstwa Wschodniego i Zachodnich Bałkanów. Głównym celem konkursu jest podkreślenie współpracy między sąsiadującymi państwami oraz wyróżnienie ważnych dla regionu inicjatyw sektora pozarządowego. Z okazji 10. rocznicy powstania Partnerstwa Wschodniego, w tegorocznej edycji konkursu brały udział wyłącznie projekty skupiające się na tym obszarze.
Zwycięski projekt, koordynowany przez Fundację HumanDoc z Opola we współpracy z organizacjami z Czech, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Słowacji skupia się na udostępnianiu wystaw, muzeów oraz wydarzeń kulturalnych osobom niewidomym oraz niedowidzącym. Rezultatem projektu jest stworzenie podręcznika, który zawiera wszystkie potrzebne informacje niezbędne do usunięcia barier dla tej grupy w instytucjach kultury. W efekcie otwarto ekspozycje muzealne i kolekcje sztuki dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością wzroku. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, partner w projekcie, zorganizowało już w taki sposób jedną ze swoich wystaw.
Ogłoszenie wyników i przyznanie nagrody miało miejsce na uroczystej gali w Bratysławie, z okazji 19. rocznicy utworzenia Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Fundusz to jedyna zinstytucjonalizowana forma współpracy krajów Grupy Wyszehradzkiej. Do 2018 roku Fundusz wsparł ponad 5 tysięcy projektów, 2 tysiące międzynarodowych stypendiów badawczych oraz rezydencji artystycznych, na kwotę około 90 mln euro. Czytaj dalej →

Źródło: naukawpolsce.pap.pl / Zbigniew Wojtasiński

Noszenie okularów przeciwsłonecznych latem może uchronić przed wieloma chorobami, np. zapaleniem spojówek i rogówki, a także zaćmą i czerniakiem złośliwym – powiedział PAP dr Marcin Jezierski z Kliniki Okulistycznej WIML w Warszawie.
„Latem nasze oczy szczególnie narażone są na promieniowanie ultrafioletowe. Najsilniejsze jest ono w górach, na dodatek może docierać z różnych miejsc, także z boku, dlatego czasami warto zakładać okulary z bocznymi osłonami przed światłem” – przekonuje dr n. med. Marcin Jezierski, okulista Wojskowego Instytutu Medycyny Lotniczej oraz Centrum Medycznego MML w Warszawie.
Zdaniem specjalisty latem najbardziej jesteśmy narażeni na zapalenie spojówek i rogówki, zaćmę i czerniaka złośliwego. Zagrożeniem jest także ślepota śnieżna (w wysokich górach) oraz retinopatia słoneczna (uszkodzenie termiczne siatkówki) i tzw. skrzydlik, czyli zgrubienie spojówki gałkowej w obrębie szpary powiekowej (zmiana w kształcie trójkąta zwróconego wierzchołkiem do rogówki).
Przynajmniej przed niektórymi z tych schorzeń mogą chronić odpowiednio dobrane okulary. Specjalista doradza, jak je wybrać. „Wybierajmy przede wszystkim okulary wyposażone w filtr promieniowania ultrafioletowego (UV), bo tylko takie będą nas chroniły przed jego nadmiarem. Takie okulary można kupić w wielu miejscach, nawet na stacji benzynowej” – podkreśla dr Jezierski. Osoby z wadą wzroku muszą indywidualnie dobierać okulary u okulisty.
Należy też zadbać o odpowiedni stopień zabarwienia soczewek. „Wystarczającą ochronę zapewniają soczewki zabarwione w 70-75 proc., ale przy silnym nasłonecznieniu powinny mieć nawet 85 do 90 proc. zabarwienia” – dodaje specjalista.
Uważa on, że przydatne są okulary z soczewkami fotochromowymi, które automatycznie zmieniają zabarwienie w zależności od natężenia światła (reagują na promienie UV). „Z kolei okulary z soczewkami polaryzacyjnymi blokują część fali światła, redukują irytujące refleksy i zapobiegają tym samym mrużeniu oczu. Inną zaletą polaryzacji jest zwiększenie kontrastu widzenia” – podkreśla.
Ważna jest odpowiednio dobrana barwa soczewki. Przykładowo barwa brązowa, jak wyjaśnia dr Jezierski, „najlepiej zatrzymuje światło niebieskie i podnosi kontrast koloru trawy w stosunku do nieba”. „Natomiast szara i zielonoszara – dodaje – nie zmienia kolorów otaczających przedmiotów, są one widziane w naturalny sposób, mogą być jednak nieco przygaszone. Z kolei barwa żółta i pomarańczowa poprawia kontrast widzenia w pochmurny dzień i o zmroku”.
Specjalista zaleca również, żeby podczas dłuższego pobytu na słońcu zadbać o nakrycie głowy – czapkę lub kapelusz – które również chroni przed nadmiernym promieniowaniem świetlnym. Ostrzega także osoby, które używają soczewek kontaktowych, aby nie pływały w nich w basenie czy morzu, ponieważ może dojść go groźnego zakażenia.
„Podczas wakacji często dochodzi do urazu gałki ocznej, na szczęście na ogół jest on niegroźny” – zwraca uwagę dr Jezierski. Najczęściej coś nam wpada do oka, np. owad, paproch lub ziarenka piasku. Zwykle nie jest to groźne; wystarczy obficie przepłukać oko jałową solą fizjologiczną lub zwykłą czystą wiodą. W bardziej poważnych przypadkach konieczne jest także unieruchomienie oka, trzeba wtedy założyć na oko opatrunek i plaster. Warto jednak skonsultować się z okulistą, szczególnie wtedy, gdy doszło do krwawienia.
W czasie wakacji zdarza się zapalenie spojówek, może do niego doprowadzić nawet niegroźny uraz. „Objawia się ono zaczerwienieniem oczu, bólem, pieczeniem, swędzeniem, światłowstrętem i łzawieniem, ale może się pojawić także wydzielina spojówkowa, ropna, surowicza lub śluzowa” – wyjaśnia dr Jezierski. Jak dodaje, jeśli zaczerwienienie oraz swędzenie nie ustąpi w ciągu jednego, dwóch dni, należy zwrócić się po poradę do lekarza okulisty. Czytaj dalej →

• Osoby z niepełnosprawnościami, także niewidzące i niesłyszące, mogą z powodzeniem korzystać z filmów jako przekazu kultury. Filmy te powinny być odpowiednio przygotowane
• Część kopii każdego filmu powinna być obowiązkowo udostępniana w formach dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami
• Powinno to dotyczyć zwłaszcza bajek i kina familijnego – dzieci z niepełnosprawnością słuchu często nie znają w wystarczającym stopniu języka polskiego, więc nawet filmy z napisami nie są dla nich dostępne
• Doprowadzenie do tego jest zadaniem państwa – jest ono stroną Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, która gwarantuje prawo do niezależnego życia, w tym do korzystania z dóbr kultury
Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar zwrócił się z tym postulatem do ministra kultury i dziedzictwa narodowego, wicepremiera Piotra Glińskiego.
Kultura jest pośrednikiem między jednostką a społeczeństwem, a obcowanie z nią zapobiega zamykaniu się osób niepełnosprawnych w kręgu własnych spraw i problemów. Zwiększa też ich zaangażowanie w życie społeczne. Jedną z bardziej popularnych formą poznawania kultury są produkcje filmowe – dostępne w kinach, za pośrednictwem telewizji czy usług on-line.
Ratyfikowana przez Polskę Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych przywiązuję wielką wagę do zapewnienia tym osobom możliwości pełnego uczestnictwa w życiu społecznym. Mieści się w tym m.in. prawo dostępu do dóbr kultury. Konwencja wskazuje na obowiązki  państw co do zapewnienia, aby osoby z niepełnosprawnościami miały dostęp do programów telewizyjnych, filmów, teatru i innego rodzaju działalności kulturalnej, w dostępnych dla nich formach. Zasadę upowszechniania oraz równego dostępu do dóbr kultury określa art. 6 ust. 1 Konstytucji.
Aby jednak produkcja filmowa była dostępna dla osób z niepełnosprawnościami, powinna być zaopatrzona w odpowiednie udogodnienia. W przypadku osób z niepełnosprawnością wzroku jest to audiodeskrypcja, natomiast osoby z niepełnosprawnością słuchu mogą odbierać utwór filmowy za pomocą napisów lub tłumacza języka migowego. Dopiero zapewnienie tych form gwarantuje rzeczywisty dostęp osób z niepełnosprawnościami do interesujących ich produkcji.
Dziś tego praktycznie nie ma – rozwiązania te są dostępne w zasadzie jedynie w przypadku seansów organizowanych przez organizacje pozarządowe, co oznacza, że jest to dostęp tylko na specjalnych seansach w wybranych miejscowościach, a więc w bardzo ograniczonym zakresie. Doceniając starania tych organizacji na rzecz przybliżenia kultury filmowej osobom z niepełnosprawnościami, RPO stwierdza, że w świetle standardów zawartych w Konwencji są to działania co najmniej niewystarczające w stosunku do potrzeb. Osoby z niepełnosprawnością słuchu lub wzroku nie mogą bowiem na równych zasadach z innymi osobami wybrać dogodnego dla siebie czasu i miejsca, w którym będą uczestniczyć w seansie filmowym.
Rzecznik przypomina, że postulat wprowadzenia stosownych rozwiązań ustawowych w zakresie zamieszczania ścieżki z audiodeskrypcją oraz napisów został zawarty w petycji Stowarzyszenia Instytut Praw Głuchych skierowanej do Sejmu.
Na potrzebę takich działań zwrócił uwagę już w 2014 r. działający przy RPO  Zespół ds. Głuchych. W przygotowanym przezeń raporcie podkreślono, że polska kinematografia jest właściwie nieznana osobom głuchym i słabosłyszącym.
Aby zapewnić osobom z niepełnosprawnościami dostęp do kultury filmowej na równych zasadach z innymi odbiorcami konieczne jest zatem przyjęcie rozwiązań systemowych.
Część kopii każdego filmu powinna być obowiązkowo udostępniana w formach dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami. Dzięki temu kina mogłyby wyznaczać seanse, podczas których emitowano by taką kopię. Regulacje takie powinny dotyczyć zwłaszcza bajek i kina familijnego. Dzieci z niepełnosprawnością słuchu często bowiem nie znają w wystarczającym stopniu języka polskiego, wskutek czego nawet filmy wyposażone w napisy nie są dla nich dostępne.
Obowiązek taki powinien w dalszej kolejności objąć także dystrybutorów w celu zapewnienia dostępności filmów zagranicznych. Czytaj dalej →

Źródło: naukawpolsce.pap.pl

Ból oka, uczucie suchości czy światłowstręt – to wszystko może być objawem zespołu suchego oka. Z dolegliwością tą zmaga się coraz więcej osób. Do jej powstawania przyczynia się m.in. klimatyzacja, przegrzewanie pomieszczeń, czy rzadkie mruganie przed ekranami komputerów czy smartfonów.
Zespół suchego to choroba powierzchni oka, polegająca na zaburzeniach filmu łzowego. Objawia się zazwyczaj światłowstrętem, kłuciem czy bólem oka oraz uczuciem suchości – mówi PAP prof. Zofia Michalewska z Kliniki Okulistycznej „Jasne Błonia” w Łodzi.
Ekspertka podkreśla, że nasze łzy składają się nie tylko z warstwy wodnej, ale również z warstwy lipidowej oraz mucynowej. Każda z tych warstw u różnych osób może ulegać pewnym zaburzeniom, które mogą powodować różne objawy. To nie tylko światłowstręt czy ból oka, ale czasami paradoksalnie wręcz łzawienie.
” Czytaj dalej →

Dzięki udziałowi w projektach z Programu Wiedza Edukacja Rozwój 100 tysięcy osób zdobyło nowe kwalifikacje, a ponad 300 tysięcy uzyskało pracę. Komitet Monitorujący podsumował działania programu w 2018 roku. Posiedzeniu przewodniczyła wiceminister Małgorzata Jarosińska-Jedynak. Czytaj dalej →

Źródło: MSZ/inf. pras.

Polski sukces na forum ONZ – Rada Bezpieczeństwa przyjęła jednogłośnie rezolucję 2475 dot. osób niepełnosprawnych w konfliktach zbrojnych
Z inicjatywy Polski, przy wsparciu Wielkiej Brytanii 20 czerwca br. Rada Bezpieczeństwa przyjęła jednogłośnie pierwszą w historii Rezolucję dot. osób niepełnosprawnych w konfliktach zbrojnych. Przyjęcie rezolucji pozwoli na ugruntowanie pozycji Polski jako państwa wiodącego w tematyce promowania praw osób z niepełnosprawnościami na forum ONZ.
Ponad miliard ludzi na całym świecie cierpi na jakąś formę niepełnosprawności, z czego połowa w obszarach dotkniętych konfliktami zbrojnymi. Osoby niepełnosprawne są w szczególności narażone na negatywne zjawiska towarzyszące konfliktom i sytuacjom pokonfliktowym – przemoc, zagrożenie życia i zdrowia, utrudnienia w dostępie do opieki zdrowotnej, edukacji, rehabilitacji, w skrajnych przypadkach ratującej życie pomocy humanitarnej. Jednocześnie ich potrzeby są w niewystarczający sposób uwzględniane w fazie odbudowy pokonfliktowej, a potencjał niedostatecznie wykorzystywany w procesie budowania pokoju.
Rezolucja zakłada trzy główne cele – zwraca uwagę na potrzebę angażowania osób z niepełnosprawnościami w działania humanitarne, procesy zapobiegania, odbudowy, rekoncyliacji pokonfliktowej, podkreśla znaczenie poszerzania wiedzy na temat potrzeb i praw osób z niepełnosprawnościami w ramach misji pokojowych oraz poprawy systemu raportowania i sprawozdawczości na temat osób z niepełnosprawnościami.
Problematyka dot. sytuacji osób niepełnosprawnych wpisuje się konsekwentnie w szerszy priorytet Polski na forum Rady, jakim jest ochrona ludności cywilnej. 3 grudnia 2018 r. – w dniu Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami, na forum RB ONZ Polska zorganizowała pierwsze spotkanie poświęcone sytuacji osób niepełnosprawnych w konfliktach. W tym samym roku Polska zorganizowała również obchody Światowego Dnia Osób z Syndromem Downa oraz Światowego Dnia Podnoszenia Świadomości o Autyzmie, a także wydarzenie na marginesie 11 Konferencji Państw Stron Konwencji ws. Praw Osób Niepełnosprawnych (CRPD). Czytaj dalej →

W poniedziałek 17 czerwca br. odbyło się posiedzenie Rady Sportu Osób Niepełnosprawnych z udziałem Podsekretarza Stanu MSiT Jana Widery. Spotkanie prowadziła wiceprzewodnicząca Rady Bogusława Orzechowska, Senator RP.
Podsekretarz Stanu MSiT Jan Widera podkreślił, że uczestnictwo osób z niepełnosprawnościami w sporcie to obszar, który Ministerstwo Sportu i Turystyki traktuje ze szczególną uwagą. Wiceminister powołał w skład Rady Prezes Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – Marlenę Maląg. Członkowie gremium i zaproszeni goście mieli okazję poznać efekty działań PFRON podejmowanych na rzecz sportu powszechnego osób z niepełnosprawnością w pierwszej połowie 2019 r. Prezes Marlena Maląg wyraziła nadzieję, że sukcesywnie rozwijana współpraca między instytucjami centralnymi, takimi jak MSiT i PFRON oraz organizacjami pozarządowymi, umożliwi racjonalną dystrybucję środków i zapewni optymalne finansowanie sportu powszechnego osób z niepełnosprawnościami.
Podczas spotkania Dyrektor Generalna Stowarzyszenia Olimpiady Specjalne Polska Joanna Styczeń-Lasocka przedstawiła osiągnięcia polskiej reprezentacji na Światowych Letnich Igrzyskach Olimpiad Specjalnych w Abu Dhabi. Następnie doktor Joanna Sobiecka z Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie omówiła stan integracji polskich środowisk sportowych w świetle obecnie obowiązującej ustawy o sporcie.
W programie posiedzenia Rady Sportu Osób Niepełnosprawnych nie zabrakło stałej pozycji, jaką jest analiza bieżących wniosków zgłoszonych do dyskusji przez członków gremium. Czytaj dalej →

Źródło: MS/inf. pras.

Bezpieczne zakupy na raty, „chwilówki” bez zdzierstwa, koniec z odbieraniem mieszkań za niespłacone pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości, limity kosztów dodatkowych i surowe kary za lichwę – to pakiet przełomowych zmian w prawie, które przygotowało Ministerstwo Sprawiedliwości. Projekt ustawy antylichwiarskiej został wczoraj (18 czerwca 2019 r.) przyjęty przez Radę Ministrów.
– Projekt zapobiega przypadkom nadużywania silnej pozycji różnych firm pożyczkowych wobec słabszych obywateli. Bardzo często są to seniorzy, emeryci, ale też inni ludzie, których bieżące potrzeby są wykorzystywane do tego, aby narzucać różnego rodzaju opłaty i odsetki, których nie da się inaczej określić niż jako drakońskie – powiedział na konferencji prasowej po posiedzeniu rządu Premier Mateusz Morawiecki.
Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro podkreślił, że przyjęte przez rząd daleko idące zmiany w prawie konsekwentnie ograniczają możliwość egzekwowania wyższych kosztów pożyczek niż te, które zostały bardzo precyzyjnie zapisane w projekcie. Dla zobrazowania lichwiarskiego procederu, któremu przeciwdziała Ministerstwo Sprawiedliwości, Zbigniew Ziobro podał przykład niedawnej skargi, jaką skierował do Sądu Najwyższego. Sprawa dotyczyła osoby, która zaciągnęła kredyt w wysokości 15 tys. zł, musiała rocznie płacić 730 proc. kosztów pożyczki, a ta przerodziła się w należność o wysokości ponad miliona złotych.
– Tego rodzaju patologie są w Polsce udziałem tysięcy Polaków. Na porządku dziennym nasi rodacy są wprowadzani w błąd poprzez informacje, że nominalna kwota odsetek od pożyczek jest stosunkowo niewysoka. A w rzeczywistości ukryte koszty – związane z rozmaitymi marżami, prowizjami, opłatami, koniecznym ubezpieczeniem – są tak duże, że realne oprocentowanie sięga kilkuset procent – mówił minister Zbigniew Ziobro.
Zmiany w prawie mają skutecznie chronić Polaków przed plagą lichwiarzy i nadużyciami firm pożyczkowych. Mają położyć kres wykorzystywaniu niewiedzy i ufności klientów. Mają skończyć z żerowaniem przez naciągaczy na biedzie i tragediach życiowych ludzi zmuszanych do zaciągania pożyczek o lichwiarskim oprocentowaniu.
1 Nowe przepisy kończą z dowolnością w ustalaniu dodatkowych opłat za zakupy na raty. Nie będzie już można bez ograniczeń doliczać prowizji, marży, opłat za złożenie czy rozpatrzenie wniosku albo obowiązkowego ubezpieczenia, co prowadzi do sytuacji, że nieświadomi klienci nie są często w stanie spłacić rzekomo atrakcyjnie oprocentowanej pożyczki. Okazuje się bowiem, że mimo atrakcyjnej oferty „zerowych odsetek”, za nowo kupiony sprzęt muszą płacić znacznie więcej, niż wynikałoby z ceny na etykiecie.
Maksymalny limit dodatkowych opłat w przypadku zakupów ratalnych zostanie ustalony na 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. A jeśli zdecydujemy się na rozłożenie rat na 6 miesięcy, to dodatkowe koszty nie będą mogły przekroczyć 32,5 proc.
Limit odsetek pozostanie na obecnym poziomie, czyli maksymalnie 10 proc. w skali roku.
2 Restrykcyjne zasady będą obowiązywać przy zaciąganiu krótkoterminowych pożyczek na niewielkie kwoty, czyli chwilówek. Dziś zachęcani umiarkowanym oprocentowaniem nominalnym klienci często nie zdają sobie sprawy, jak wysoką kwotę będą musieli w rzeczywistości spłacić. Koszty pożyczki, jak przy zakupach na raty, są bowiem powiększane o wyśrubowane prowizje, marże czy opłaty.
Limit dodatkowych opłat w przypadku „chwilówek” zostanie radykalnie ograniczony do 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. Przy pożyczce na okres miesiąca limit ten wyniesie jednak tylko 22 proc.
Limit odsetek od samej pożyczki będzie, jak dotąd, wynosił do 10 proc. w skali roku.
3 Nie będzie więcej odbierania mieszkań i domów, pozbawiania dorobku całego życia osób, które nie spłaciły pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości. Nowe prawo wprowadzi ścisłe limity w zakresie ustanawianych zabezpieczeń.
Zabezpieczenie pożyczek nie będzie mogło przekraczać wysokości pożyczonej kwoty powiększonej maksymalnie o 45 proc. Niedopuszczalne będzie żądanie przenoszenia własności nieruchomości na zabezpieczenie zaciągniętych zobowiązań. Wyeliminowana też zostanie możliwość prowadzenia egzekucji komorniczej z mieszkania, jeżeli wysokość zadłużenia nie przekracza 5 proc. wartości domu lub lokalu.
4 Skończy się dowolność w ustalaniu dodatkowych opłat również w przypadku pożyczek udzielanych na podstawie umów cywilno-prawnych, a więc zaciąganych np. u prywatnej osoby. Dziś windowanie dodatkowych opłat to częsta metoda lichwiarzy, by pozbawić ludzi majątków. Biorący pożyczki, którzy podpisują długie i skomplikowane umowy, często nie zdają sobie sprawy z dodatkowych kosztów, jakimi się ich obciąża.
W przypadku bankowej pożyczki konsumenckiej (to pożyczka do 255 tys. 550 zł udzielona na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim) dodatkowe opłaty nie będą mogły przekroczyć 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. Maksymalne odsetki to 10 proc. w skali roku. Wskazany limit będzie także obowiązywał w przypadku bankowej pożyczki dla osoby fizycznej na wyższą kwotę.
Przy pożyczce udzielanej na podstawie umowy cywilno-prawnej limit dodatkowych opłat wyniesie 25 proc. pożyczonej kwoty.
5 Nowe przepisy wyraźnie zdefiniują, które pożyczki mają charakter lichwiarski, a za złamanie prawa będzie grozić więzienie. Skończą z zasadą, która uzależniała ściganie lichwiarza od tego, czy wiedział, że osoba biorąca pożyczkę jest „w przymusowym położeniu”, a więc np. w trudnej sytuacji życiowej i dramatycznie potrzebuje pieniędzy na zapewnienie sobie podstawowych warunków do życia, jak jedzenie, leki, opłatę rachunków. Ta uznaniowość prawa była dotąd przyczyną bezkarności lichwiarzy.
Projekt przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat dla każdego, kto w zamian za udzielone osobie fizycznej świadczenie pieniężne wynikające m.in. z umowy pożyczki, żąda od niej zapłaty kosztów dodatkowych dwukrotnie wyższych niż maksymalne lub żąda od niej zapłaty odsetek w stopie dwukrotnie wyższej niż maksymalna.
Polska dołączy do krajów, które bezwzględnie i skutecznie walczą z lichwą. Są wśród nich Austria i Kanada, gdzie za udzielanie lichwiarskich pożyczek można trafić na 5 lat do więzienia. W Niemczech kary za lichwę sięgają 10 lat pozbawienia wolności, a w Stanach Zjednoczonych – nawet 20 lat. Czytaj dalej →