28 października w pałacu Krzysztofory odbyła się uroczysta gala XVIII edycji konkursu „Kraków bez barier”. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli instytucji, organizacji społecznych, firm i osób prywatnych, które poprzez swoją działalność przyczyniają się do budowania miasta otwartego, dostępnego i przyjaznego dla wszystkich mieszkańców, w tym osób z niepełnosprawnościami i ze szczególnymi potrzebami.
W gali uczestniczyli m.in. Maria Klaman – zastępczyni prezydenta Krakowa, Bogdan Dąsal – pełnomocnik prezydenta ds. osób z niepełnosprawnościami oraz Paweł Wójtowicz – przewodniczący jury konkursu.
Konkurs „Kraków bez barier” organizowany jest od 2007 roku i od początku promuje idee dostępności. Początkowo koncentrował się na nowoczesnych rozwiązaniach architektonicznych i budowlanych, z czasem jednak rozszerzono jego formułę o kolejne kategorie – technologiczne, społeczne i badawcze. Celem inicjatywy jest wyróżnienie osób, instytucji i organizacji, które w realny sposób wpływają na poprawę jakości życia osób z niepełnosprawnościami, likwidując bariery architektoniczne, informacyjno-komunikacyjne, psychologiczne i cyfrowe.
W tegorocznej edycji nagrody i wyróżnienia przyznano w pięciu głównych obszarach. W kategorii budownictwa dostępnego doceniono m.in. Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon za uwzględnienie potrzeb osób z niepełnosprawnościami już na etapie projektowania wystaw i przestrzeni użytkowych. Wśród wyróżnionych znalazły się także Filia nr 57 Biblioteki Kraków, parki Tetmajera i Krakowianek oraz zmodernizowana pętla tramwajowa Salwator. Za wzorcowe dostosowanie obiektu zabytkowego nagrodę otrzymała Rydlówka – oddział Muzeum Historycznego Krakowa.
W obszarze innowacyjnych technologii nagrodzono projekt lekkiego elektrycznego czterokołowca „LIZARD”, który umożliwia osobom z niepełnosprawnościami większą samodzielność i mobilność. W kategorii projektów badawczych jury wyróżniło pracę nad innowacyjnymi materiałami ceramicznymi wspierającymi rekonstrukcję tkanki kostnej.
Nie zabrakło również wyróżnień dla projektów i wydarzeń społecznych. Nagrodę główną otrzymało Krakowskie Centrum Aktywności Osób z Niepełnosprawnościami za stworzenie przyjaznej przestrzeni wsparcia i integracji. Wśród wyróżnionych znalazły się m.in. kawiarnia „Zakręcony Pan Cogito” oraz Świetlica Interwencyjno-Wytchnieniowa dla Dzieci i Młodzieży ze Sprzężonymi Niepełnosprawnościami. Nagrodę w kategorii wydarzenie społeczne zdobył UNIfest – Festiwal Projektowania Uniwersalnego, który promuje ideę dostępności poprzez edukację i działania praktyczne.
Tytuł „Osobowości Roku 2024” i statuetkę „Herkules” otrzymała Iwona Parzyńska – za wyjątkową wrażliwość społeczną, determinację i zaangażowanie w rozwój dostępności oraz działań inkluzywnych.
Uhonorowano również firmy i instytucje wspierające program „Krakowska Karta Rodziny z Niepełnosprawnym Dzieckiem”. Wśród miejskich partnerów nagrodę główną „Hermes” otrzymało Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, a wśród partnerów prywatnych – Dom Handlowy „Jubilat”.
Konkurs „Kraków bez barier” nie tylko promuje dobre praktyki, ale również inspiruje innych do działania. Organizatorzy już zapowiadają kolejną, XIX edycję wydarzenia. Nabór zgłoszeń rozpocznie się w styczniu 2026 roku. To kolejna szansa, by docenić tych, którzy każdego dnia pokazują, że Kraków może być miastem naprawdę dostępnym – bez barier. Czytaj dalej →

28 października 2025 roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. To długo wyczekiwany krok w kierunku zapewnienia realnego, codziennego wsparcia tym, którzy na co dzień zmagają się z ograniczeniami utrudniającymi samodzielne funkcjonowanie. Projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pod kierunkiem pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, Łukasza Krasonia, ma szansę całkowicie zmienić system pomocy w Polsce, wprowadzając nowy standard niezależnego życia.
Brak systemowego wsparcia w postaci asystencji osobistej od lat obciąża rodziny i opiekunów, a osobom z niepełnosprawnościami ogranicza możliwość aktywności zawodowej i społecznej. Nowe przepisy mają to zmienić – dzięki wsparciu asystentów osoby te będą mogły pełniej uczestniczyć w życiu publicznym, podejmować pracę, uczyć się, rozwijać zainteresowania i brać udział w wydarzeniach kulturalnych.
Zgodnie z projektem, ustawa zacznie obowiązywać w kwietniu 2027 roku. Skorzysta z niej około 100 tysięcy osób z niepełnosprawnościami, a pośrednio poprawi się jakość życia nawet pół miliona członków ich rodzin. Pierwsze wnioski o przyznanie asystenta będzie można składać już w styczniu 2027 roku. Nowe przepisy przewidują elastyczny wymiar godzin wsparcia – od 20 do 240 godzin miesięcznie, w zależności od indywidualnych potrzeb. Co istotne, pomoc będzie przyznawana na okres od roku do trzech lat, co pozwoli uniknąć częstych przerw i zapewni stabilność wsparcia.
Jednym z najważniejszych założeń ustawy jest swoboda wyboru – zarówno instytucji świadczącej usługę asystencji (czy to samorząd, czy organizacja pozarządowa), jak i samego asystenta. Wprowadzono też gwarancję wysokiej jakości usług oraz możliwość wykonywania czynności medycznych przez asystenta po odpowiednim przeszkoleniu.
Asystencja osobista nie jest zwykłą formą pomocy – to partnerska relacja, w której osoba z niepełnosprawnością decyduje, w czym i kiedy potrzebuje wsparcia. Asystent nie jest opiekunem ani terapeutą, lecz towarzyszem w codziennym funkcjonowaniu, który pomaga w czynnościach domowych, organizacji dnia, a także w aktywnym uczestnictwie w życiu społecznym i zawodowym.
Projekt ustawy uwzględnia także godne warunki zatrudnienia dla asystentów. Wysokie wymagania – m.in. dyspozycyjność, empatia i odpowiedzialność – mają iść w parze z konkurencyjnym wynagrodzeniem, które może sięgać nawet 8 tysięcy złotych brutto miesięcznie. Takie rozwiązanie ma przyciągnąć do zawodu osoby przygotowane i zaangażowane, co przełoży się na lepszą jakość wsparcia.
Ustawa o asystencji osobistej to nie tylko narzędzie pomocy społecznej, ale również impuls dla rynku pracy. Dzięki niej wiele osób z niepełnosprawnościami będzie mogło podjąć zatrudnienie lub kontynuować naukę, a ich bliscy – dotąd często zmuszeni do rezygnacji z pracy – odzyskają możliwość rozwoju zawodowego.
To przełomowy moment, który może otworzyć nowy rozdział w historii wsparcia osób z niepełnosprawnościami w Polsce – rozdział, w którym niezależność i aktywność stają się prawem, a nie przywilejem. Czytaj dalej →

W Katowicach odbyła się pierwsza edycja konferencji naukowej „Okulistyka i Medycyna – OCUMED 2025”. To pierwsze w regionie wydarzenie łączące okulistykę z innymi dziedzinami medycyny, m.in. diabetologią, endokrynologią czy neurologią.
W ramach konferencji, oprócz sesji naukowych i paneli dyskusyjnych, odbywają się również prezentacje nowoczesnego sprzętu okulistycznego, w tym urządzeń wykorzystujących sztuczną inteligencję w diagnostyce chorób narządu wzroku.
Konferencja odbywa się pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Doroty Wyględowskiej-Promieńskiej oraz dr. hab. n. med. Adriana Smędowskiego, prof. Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Jak podkreślają organizatorzy, celem wydarzenia jest nie tylko prezentacja nowych osiągnięć naukowych, ale też integracja środowiska specjalistów zajmujących się zdrowiem pacjentów w sposób holistyczny.
– To spotkanie interdyscyplinarne między okulistami a lekarzami innych specjalności, m.in. alergologami, dermatologami, diabetologami czy endokrynologami. Uważamy, że zamykanie się tylko w jednej dziedzinie nie jest dobre dla pacjenta. Współpraca i wymiana doświadczeń między specjalistami jest dziś koniecznością – powiedziała PAP prof. Dorota Wyględowska-Promieńska.
Jak zaznaczyła profesor, jednym z głównych tematów konferencji są choroby naczyniowe siatkówki, które należą do najczęstszych przyczyn utraty wzroku.
– Zatory tętnicze, zakrzepy żylne, retinopatia cukrzycowa czy nadciśnieniowa to schorzenia, które wymagają współpracy okulisty z internistą, diabetologiem i kardiologiem. Źle prowadzona choroba ogólnoustrojowa zawsze w pewnym momencie znajduje swoje odzwierciedlenie w badaniu okulistycznym – dodała.
Podczas konferencji odbywają się również panele z udziałem specjalistów z różnych dziedzin medycyny, którzy omawiają wspólne przypadki kliniczne.
– Okazuje się, że nawet dyżur okulistyczny często wymaga konsultacji neurologicznej czy chirurgicznej. Choroby oczu nierzadko są objawem schorzeń ogólnoustrojowych, dlatego taka wymiana wiedzy ma ogromne znaczenie – wskazała prof. Wyględowska-Promieńska.
Wydarzeniu towarzyszą prezentacje technologii wykorzystywanych w diagnostyce okulistycznej. Wśród nich znalazły się urządzenia oparte na sztucznej inteligencji, które zmieniają sposób pracy okulistów.
– Nowe urządzenia pozwalają szybciej i dokładniej analizować obrazy diagnostyczne, a systemy AI wspierają lekarzy w rozpoznawaniu chorób. Dążymy do tego, aby badania były jak najmniej inwazyjne i bezpieczne dla pacjentów – podkreśliła okulistka.
Zdaniem prof. Wyględowskiej-Promieńskiej przyszłość okulistyki będzie ściśle związana z rozwojem robotyki i automatyzacji, choć „czynnik ludzki pozostanie niezastąpiony”.
– Robotyka będzie wspomagać chirurgów, ale nie sądzę, by całkowicie ich zastąpiła. W diagnostyce natomiast sztuczna inteligencja już dziś przyspiesza proces rozpoznawania schorzeń i odciąża lekarzy w analizie obrazów – podsumowała. Czytaj dalej →

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, poprzez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, zaprasza do udziału w ogólnopolskich konsultacjach dotyczących modelu zatrudnienia wspomaganego. Działania te realizowane są w ramach projektu „Standaryzacja modelu zatrudnienia wspomaganego w Polsce”, współfinansowanego z Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2029. Partnerami przedsięwzięcia są Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego (PFZW) oraz Polska Unia Zatrudnienia Wspomaganego (PUZW).
Celem projektu jest wypracowanie i upowszechnienie spójnych standardów wspierania osób z niepełnosprawnościami w podejmowaniu i utrzymaniu zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Konsultacje skierowane są do trzech kluczowych grup uczestników procesu – osób z niepełnosprawnościami i ich otoczenia, agencji zatrudnienia wspomaganego oraz pracodawców.
W ramach konsultacji zaplanowano: Czytaj dalej →