W środę, 12 listopada, w zabytkowej Wielkiej Hali Dworu Artusa w Gdańsku odbyła się uroczystość wręczenia nagród „Złotej Malwy” Prezydenta Miasta Gdańska. To wyjątkowe wyróżnienie honoruje osoby, które z ogromnym poświęceniem i sercem opiekują się seniorami oraz osobami z niepełnosprawnościami. W tym roku wszystkie nagrody trafiły do kobiet – opiekunek, dla których troska o innych jest codziennością i życiową misją.
Autor: Fundacja Mir
„Ministranci” – seans z audiodeskrypcją
Termin i miejsce wydarzenia:
16.11.2025 (niedziela), godz. 16:00
Kino Nowe Horyzonty
ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21
50-077 Wrocław
Wstęp: 11 zł.
Rezerwacje biletów oraz odbiorników do audiodeskrypcji:
e-mail: rezerwacje@adapter.pl
Tel. 797-122-452
tel. 507-507-129
Bilety będą do odebrania w kasie kina przed seansem.
„Pokój nauczycielski” – seans z audiodeskrypcją
Termin i miejsce wydarzenia:
15.11.2025 (sobota), godz. 10:45
Mediateka (Sala koncertowa)
ul. 3 maja 57
05-825 Grodzisk Mazowiecki
Po pokazie odbędzie się dyskusja, którą poprowadzą Wojciech Zieliński i Kinga Kunicka.
Wstęp wolny
Organizatorzy proszą o wpisywanie się na listę obecności przed seansem.
Łódzkie: Urząd Marszałkowski wspiera osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy
Jak naprawdę wygląda rynek pracy dla osób z niepełnosprawnościami? Jak przełamywać bariery i ograniczenia? O tym rozmawiano w czwartek w Łodzi podczas 12. edycji konferencji „Niepełnosprawność na rynku pracy”.
Artur Ostrowski, członek Zarządu Województwa Łódzkiego, przybliżył konkretne działania samorządu w tym zakresie.
— W tym roku dysponujemy kwotą ponad 36 milionów złotych, z czego 33 miliony pochodzą z PFRON-u. W województwie mamy osiem zakładów aktywności zawodowej, w których pracuje ponad 400 osób. To dobry przykład aktywizacji – mówił Artur Ostrowski. — Środki z PFRON przeznaczone są także na dostosowanie budynków, domów pomocy społecznej, szkół i szpitali, by osoby z niepełnosprawnościami mogły mieć lepszy dostęp do instytucji. To inwestycje w dostępność, w równe szanse i w człowieka.
Zakłady aktywności zawodowej to miejsca pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Powstają tam m.in. rękodzieła, obrazy i ceramika. To także catering, usługi kosmetyczne, prace biurowe i sprzątanie. Zakłady zatrudniają osoby ze znacznym oraz umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, u których stwierdzono m.in. autyzm, niepełnosprawność intelektualną lub choroby psychiczne. Są miejscem rehabilitacji i przygotowania do podjęcia zatrudnienia na otwartym rynku pracy.
W województwie takie zakłady działają w Łodzi, Jedliczach, Wieruszowie, Rawie Mazowieckiej, Łowiczu (z filią w Tuszynie) oraz Skierniewicach.
Konferencja „Niepełnosprawność na rynku pracy” połączyła świat nauki, samorządu, biznesu i organizacji pozarządowych. Wybrzmiała tu najważniejsza idea, że niepełnosprawność nie jest przeszkodą w pracy.
Prof. dr hab. n. med. Janusz Piekarski, rektor Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, podkreślił rangę wydarzenia: — To niezwykła konferencja o zasięgu ogólnopolskim. Miejsce, gdzie możemy połączyć osoby z niepełnosprawnościami z pracodawcami i wskazać im realne możliwości zawodowe – zaznaczył prof. dr hab. n. med. Piekarski.
Ewa Błaszczyk, aktorka i prezeska Fundacji AKOGO?, mówiła o niezwykłej drodze, jaką przeszła jej fundacja, od idei po konkretne zmiany systemowe.
— Najważniejsze, co nam się udało zrobić, to utworzyć w Polsce program wybudzania osób w śpiączce w fazie B. Został on wpisany do koszyka świadczeń gwarantowanych NFZ. Już nie będzie fundacji, ale to zostanie, miejsce, gdzie człowiek może wrócić do życia — tłumaczyła Ewa Błaszczyk.
Fundacja prowadzi kliniki dla dzieci i dorosłych. — Wybudziło się już ponad 130 osób w dziecięcym oddziale i ponad 30 w klinice dla dorosłych — dodała Błaszczyk. – Dziś AKOGO? skupia się na nowych technologiach i metodach diagnostyki mózgu.
Bożena Borowiec, zastępca prezesa PFRON, przypomniała, że misją funduszu jest wspieranie samodzielności i aktywności. — Nie ma lepszej rehabilitacji niż aktywność społeczna i zawodowa. Możliwość pracy i kontakt z drugim człowiekiem to coś, co przywraca poczucie godności – mówiła Bożena Borowiec.
Tegoroczna edycja wydarzenia poświęcona była także zdrowiu psychicznemu.
— Widzimy, że coraz więcej osób cierpi na zaburzenia psychiczne, rośnie liczba zwolnień lekarskich. Ale u osób z niepełnosprawnościami aktywność zawodowa często poprawia dobrostan psychiczny. Praca daje sens, a ten sens leczy – podkreślił Hubert Gęsiarz, prezes Fundacji Łódź Akademicka.
Dla osób z niepełnosprawnościami praca bywa najlepszą formą terapii i sposobem na odzyskanie wiary w siebie. Każdy człowiek, niezależnie od ograniczeń, ma prawo do pracy, samodzielności i poczucia, że jest potrzebny. Rynek pracy nie może wykluczać, musi otwierać drzwi.
Bon ciepłowniczy. Ruszył nabór wniosków. Wzór wniosku oraz zaświadczenia
Bon ciepłowniczy jest wsparciem dla gospodarstw domowych o niskich dochodach, które doświadczają skokowego wzrostu cen ciepła systemowego dostarczanego przez przedsiębiorstwa energetyczne na skutek wygaśnięcia z dniem 30 czerwca br. mechanizmu maksymalnej ceny dostawy ciepła. Mechanizm ten spełnił swoją rolę w łagodzeniu szokowych wzrostów cen ciepła systemowego w całym kraju spowodowanych kryzysem na rynkach paliw i energii wywołanym napaścią Rosji na Ukrainę. Obecnie obserwuje się stabilizację cen ciepła, co pozwala na powrót do rynkowych cen ciepła systemowego. Nie mniej w skali kraju zdarzają się przypadki, gdzie zniesienie mrożenia cen wywołuje znaczące wzrosty cen ciepła i dla takich przypadków został zaoferowany bon ciepłowniczy.
Bon ciepłowniczy skierowany jest do najuboższych gospodarstw domowych, które korzystają z ciepła dostarczanego przez przedsiębiorstwa energetyczne i płacą za to ciepło powyżej 170 zł/GJ netto (jednoskładnikowa cena ciepła obejmująca wytwarzanie oraz dystrybucję ciepła).
Bon ciepłowniczy będzie wypłacany gospodarstwom domowym o najniższym dochodzie, tj.:
◦ 3272,69 zł w przypadku gospodarstw domowych jednoosobowych,
◦ 2454,52 zł na osobę – w przypadku gospodarstw domowych wieloosobowych.
Wysokość bonu zależy od jednoskładnikowej ceny ciepła netto:
Za okres 1 lipca – 31 grudnia 2025 r.:
◦ 500 zł dla gospodarstwa domowego – gdy cena ciepła netto wynosi 170- 200zł/GJ
◦ 1000 zł dla gospodarstwa domowego – gdy cena ciepła netto wynosi 200–230 zł/GJ
◦ 1750 zł dla gospodarstwa domowego – gdy cena ciepła netto przekracza 230 zł/GJ
Za okres 1 stycznia – 31 grudnia 2026 r.:
◦ 1000 zł dla gospodarstwa domowego – przy cenie ciepła netto 170–200 zł/GJ
◦ 2000 zł dla gospodarstwa domowego – przy cenie ciepła netto 200–230 zł/GJ
◦ 3500 zł dla gospodarstwa domowego – przy cenie ciepła netto powyżej 230 zł/GJ
Jeśli kryterium dochodowe zostanie przekroczone, dalej istnieje możliwość ubiegania się o bon energetyczny – w tym przypadku obowiązuje zasada złotówka za złotówkę, dzięki której dalej przysługuje prawo do świadczenia. W takim przypadku kwota świadczenia będzie pomniejszana o kwotę tego przekroczenia. Minimalna kwota wypłacanych bonów energetycznych będzie wynosić 20 zł.
Wnioski o bon ciepłowniczy za:
◦ 2025 r. będą przyjmowane w okresie 03.11.2025r – 15.12.2025 r.,
◦ 2026 r. będą przyjmowane przez gminy od 1.07.2026 r. – 31.08.2026 r.
Do wniosku w większości przypadków należy załączyć zaświadczenie ze spółdzielni, od zarządcy wspólnoty lub innych podmiotów zobowiązanych do zapewnienia dostaw ciepła do lokalu, gdzie znajduje się gospodarstwo domowe. Zaświadczenie potwierdza fakt korzystania gospodarstwa z ciepła dostarczanego przez przedsiębiorstwo energetyczne oraz wysokość ceny ciepła netto, która decyduje wartości przyznanego bonu ciepłowniczego.
Wniosek o wypłatę bonu ciepłowniczego gospodarstwo domowe będzie mogło złożyć w formie papierowej w urzędzie gminy lub miasta, przez Internet na platformie ePUAP oraz na stronie www.gov.pl i przez aplikację mObywatel.
Wypłata bonu ciepłowniczego za okres:
◦ 1 lipca – 31 grudnia 2025 r. planowana jest w I kwartale roku 2026 r.
◦ 1 stycznia – 31 grudnia 2026 r. planowana jest w III kwartale roku 2026 r.
Forum DostępON: o dostępności, która łączy ludzi i idee
Pierwsze Forum DostępON zorganizowane przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej pokazało, że dostępność zaczyna się od świadomości. Podczas wydarzenia, które odbyło się w Warszawie, eksperci, praktycy i przedstawiciele instytucji publicznych dyskutowali o tym, jak tworzyć przestrzeń przyjazną każdemu – niezależnie od wieku, stanu zdrowia czy stopnia sprawności. W centrum rozmów znalazły się nie tylko rozwiązania architektoniczne i systemowe, ale przede wszystkim zmiana podejścia – bo, jak wielokrotnie podkreślano, „dostępność mamy w głowie”.
Forum DostępON to pierwsze spotkanie dla przedstawicieli mazowieckich samorządów lokalnych, a przede wszystkim reprezentantów jednostek pomocy i integracji społecznej z poszczególnych gmin i powiatów. Pierwsza edycja Forum DostępON skierowana była do partnerów MCPS w projektach unijnych dotyczących m.in. usług społecznych na rzecz seniorów i pieczy zastępczej. W spotkaniu udział wzięli również przedstawiciele innych instytucji.
Tegoroczne wydarzenie odbyło się 30 października w Warszawie (w siedzibie Państwowego Muzeum Etnograficznego). Wśród paneli nie zabrakło tematów dyskusji o tym, dlaczego usługi społeczne powinny być dostępne i jak wdrażać dostępność oraz gdzie szukać wsparcia.
Technologie i dostępność kluczem do samodzielności – wystąpienie Łukasza Krasonia w Kopenhadze
Wiceminister w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń, wziął udział – w formie wystąpienia wideo – w High-Level Conference on Independent Living, zorganizowanej w Kopenhadze w ramach Prezydencji Danii w Radzie Unii Europejskiej.
W swoim wystąpieniu wiceminister podkreślił, że niezależność osób z niepełnosprawnościami nie jest przywilejem, lecz prawem, które wymaga konsekwentnych działań i współpracy międzynarodowej. Jak zaznaczył, budowanie systemów wsparcia umożliwiających samodzielne, bezpieczne i godne życie w środowisku lokalnym jest wspólnym wyzwaniem dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej.
Łukasz Krasoń zwrócił uwagę na kluczowe czynniki wpływające na codzienną niezależność – dostępne mieszkania, bezbarierową przestrzeń publiczną, bezpieczeństwo oraz nowoczesne technologie wspierające funkcjonowanie i zdrowie. – Na moim przykładzie osoby, która nie potrafi sama usiąść na wózku czy się ubrać, chcę pokazać, co ma wpływ na niezależne życie – dostępność mieszkań, bezpieczeństwo i poczucie wsparcia to elementy, które decydują o jakości życia – podkreślił.
Wiceminister wskazał, że technologie wspierające stanowią dziś fundament niezależności osób z niepełnosprawnościami. Dzięki nim możliwe jest nie tylko wykonywanie codziennych czynności, ale również pełny udział w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym. – To nie luksus, to konieczność, która zwiększa bezpieczeństwo i samodzielność – zaznaczył Pełnomocnik Rządu.
Krasoń zaapelował także o równość dostępu do innowacji w całej Unii Europejskiej oraz o inwestowanie w indywidualne wsparcie technologiczne. Wyraził przy tym zadowolenie z postępu, jaki Polska osiągnęła w zakresie cyfryzacji i rozwoju usług dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami.
Konferencja w Kopenhadze, poświęcona idei niezależnego życia, zgromadziła przedstawicieli rządów, organizacji międzynarodowych oraz środowisk eksperckich z całej Europy. Uczestnicy debatowali o skutecznych rozwiązaniach, które mogą wspierać samodzielność i równe szanse dla wszystkich obywateli Unii Europejskiej.
Współpraca, inspiracje i pasja – o sporcie bez ograniczeń na Kongresie Dostępności
Tegoroczna edycja Kongresu Dostępności poświęcona była tematowi sportu inkluzyjnego – dostępnym obiektom, inspirującym historiom sportowców z niepełnosprawnościami oraz współpracy międzysektorowej, dzięki której możliwe jest tworzenie przestrzeni sportowej otwartej dla wszystkich. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli administracji publicznej, organizacji pozarządowych, biznesu, mediów oraz środowiska sportowego, którzy wspólnie poszukiwali sposobów na zwiększanie dostępności sportu w Polsce.
Celem Kongresu była nie tylko wymiana doświadczeń i dobrych praktyk, lecz przede wszystkim promowanie idei „sportu dla każdego”, niezależnie od stopnia sprawności. Uczestnicy mieli okazję poznać przykłady udanych realizacji dostępnej infrastruktury sportowej, dowiedzieć się, jak różne sektory mogą skutecznie współpracować na rzecz dostępności, a także wysłuchać poruszających historii paraolimpijczyków, trenerów i zawodników, którzy na co dzień przełamują bariery.
W programie Kongresu znalazły się panele eksperckie, prezentacje dobrych praktyk, sesja posterowa z pokazami dyscyplin sportowych oraz warsztaty interaktywne, podczas których można było doświadczyć, jak sport może być dostępny i angażujący dla każdego. Nie zabrakło również okazji do networkingu i wymiany doświadczeń pomiędzy uczestnikami.
W gronie prelegentów IV Kongresu Dostępności znaleźli się m.in. Wojciech Bochnak, Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego, Renata Granowska, Wiceprezydent Miasta Wrocławia, Paweł Parus, Pełnomocnik Marszałka ds. Osób z Niepełnosprawnościami, Łukasz Szeliga, Prezes Polskiego Komitetu Paralimpijskiego, Lucyna Kornobys, wielokrotna medalistka paraolimpijska w pchnięciu kulą, oraz Oliwia Jabłońska, paraolimpijka w pływaniu i studentka Uniwersytetu Wrocławskiego. Wśród mówców znaleźli się także Wojciech Gęstwa, Dyrektor Generalny DCS Polana Jakuszycka, Karol Przywara, Prezes Zarządu Portu Lotniczego Wrocław, Jerzy Komorowski, Dyrektor Departamentu Spraw Społecznych i Rynku Pracy, Jacek Engler, Dyrektor Regionalny Olimpiad Specjalnych Polska – Dolnośląskie, a także Ewa Jacyna, brązowa medalistka mistrzostw Europy i uczestniczka Deaflympics.
Spotkanie poprowadził Wojciech Biliński, Dyrektor Wydziału Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego.
IV Kongres Dostępności po raz kolejny udowodnił, że sport może być przestrzenią integracji, motywacji i równości, a dzięki współpracy wielu środowisk coraz więcej osób z niepełnosprawnościami może aktywnie uczestniczyć w życiu sportowym i społecznym.
Aleja gwiazd – Maria Theresia von Paradis – niewidoma wirtuozka, która wyprzedziła swoją epokę
Maria Theresia von Paradis (1759–1824) należy do grona najwybitniejszych kobiet w historii muzyki europejskiej. Austriacka pianistka, śpiewaczka, kompozytorka i pedagog, której talent rozkwitł w samym sercu Wiednia – muzycznej stolicy Europy – stała się symbolem przełamywania barier i niezłomności ducha. Jej życie to historia niezwykłego geniuszu, wczesnej utraty wzroku, błyskotliwej kariery artystycznej, a także dramatów i kontrowersji, które przez lata zaciemniały jej prawdziwe osiągnięcia. Dziś, po ponad dwóch stuleciach, jej postać na nowo zyskuje należne uznanie – zarówno jako kompozytorki epoki Klasycyzmu, jak i pionierki w edukacji osób niewidomych.
Nagroda Ministra Kultury dla twórców notatnika BraillePen24
Notatnik brajlowski BraillePen24 to tegoroczny laureat nagrody specjalnej „Wzór roku dla kultury 2025”, przyznawanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach konkursu „Dobry Wzór”. Projekt został zrealizowany przez zespół Harpo pod kierownictwem mgr. inż. Jarosława Urbańskiego we współpracy z Anną Wróblewską z agencji Metaphor oraz projektantkami Joanną Leciejewską i Agnieszką Mazurek z Ekierki Design Studio. Nagrodę wręczyła Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, podczas gali 32. edycji konkursu „Dobry Wzór”.
Konkurs „Dobry Wzór” jest organizowany przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego, który co roku nagradza najlepiej zaprojektowane produkty i usługi dostępne na polskim rynku.
Nagroda „Wzór roku dla kultury” ma na celu wyróżnienie produktów, które poprzez swoje funkcje pozwalają doświadczać, tworzyć i współtworzyć kulturę, a także ułatwiają dostęp do jej zasobów.
BraillePen24 to nowoczesne urządzenie dla osób niewidomych i słabowidzących. Łączy estetyczny wygląd z zaawansowaną funkcjonalnością, przydatną szczególnie dla aktywnych użytkowników. Przy jego tworzeniu zastosowano metodę Design Thinking, która pozwoliła lepiej zrozumieć potrzeby użytkowników i zaangażować w proces projektowy różne osoby – projektantów wzornictwa, badaczy i konsultantów. Dzięki temu powstało nowoczesne i niestygmatyzujące urządzenie, które wyróżnia się na tle innych produktów brajlowskich.
Podczas pracy nad projektem przeprowadzono 26 cykli projektowych, obejmujących spotkania zespołu i warsztaty z udziałem potencjalnych użytkowników. Efektem tych działań jest przemyślane i funkcjonalne urządzenie, które odpowiada oczekiwaniom użytkowników.