Kategoria: Zaraź się kulturą!

W czwartek wieczorem, 5 grudnia 2019 roku, w stanie Tennessee dokonano egzekucji Lee Halla Jr., który został skazany na karę śmierci za brutalne morderstwo swojej byłej dziewczyny, Traci Crozier.
W wyniku egzekucji Hall stał się 138. osobą, którą stracono w tym stanie od 1916 roku, oraz szóstym skazanym, który został stracony od wznowienia stosowania kary śmierci w Tennessee w sierpniu 2018 roku.
Hall, który urodził się 28 października 1966 roku, został skazany na śmierć za morderstwo pierwszego stopnia oraz podpalenie z premedytacją. W dniu 17 kwietnia 1991 roku, Hall oblał benzyną swoją 22-letnią byłą dziewczynę, Traci Crozier, gdy siedziała w samochodzie, a następnie podpalił ją. Crozier doznała poparzeń trzeciego stopnia na ponad 90% ciała i zmarła kilka godzin później. Hall został aresztowany tego samego dnia.
Pomimo wcześniejszych prób wykonania egzekucji w 1998 i 2016 roku, które zostały wstrzymane z powodu opóźnień prawnych, Hall został ostatecznie stracony. W czasie egzekucji, przeprowadzonej na krześle elektrycznym, Hall miał 53 lata. Jego zgon został ogłoszony o godzinie 19:26 czasu centralnego. Świadkowie opisywali, że z jego głowy unosił się ledwo widoczny, biały dym za każdym razem, gdy prąd elektryczny przepływał przez jego ciało. Jeden ze świadków zauważył również kroplę krwi na białej koszuli Halla, kiedy zastosowano drugi impuls elektryczny.
Pojawiły się kontrowersje dotyczące samego przebiegu egzekucji. Adwokat federalny Kelley Henry, który reprezentuje wielu skazanych na karę śmierci, sugerował, że dym może świadczyć o torturze. Henry uważa, że mogło to być spowodowane niewystarczającą ilością roztworu soli używanego do przewodzenia prądu lub roztopieniem gąbki przymocowanej do głowy Halla. Z kolei rzecznik Departamentu Sprawiedliwości Dorinda Carter zapewniła, że para była „małą ilością pary wodnej, a nie dymem”, co jest naturalnym efektem połączenia roztworu i ciepła.
Hall był również jedynym skazanym na śmierć, który w czasie egzekucji był prawnie niewidomy. W 2010 roku zdiagnozowano u niego jaskrę zamkniętego kąta, co doprowadziło do znacznego pogorszenia wzroku. Jego prawnicy argumentowali, że więzienie nie przestrzegało zaleceń lekarskich, co ostatecznie spowodowało całkowitą utratę wzroku Halla.
W 1993 roku, Hall został uznany winnym morderstwa pierwszego stopnia i podpalenia przez ławę przysięgłych w hrabstwie Hamilton, a jego egzekucja stanowi kontynuację smutnej rutyny wykonania kar śmierci w Tennessee od wznowienia tej praktyki. Czytaj dalej →

Nasz mini cykl rozpoczynamy na rodzimym podwórku. Przedstawimy historię Menachema Bornsztajna, znanego pod przydomkiem Ślepy Maks? Skąd ten przydomek? O tym za chwilę.
Menachem Bornsztajn, znany szerzej jako „Ślepy Maks”, urodził się 15 stycznia 1890 roku w Łęczycy. Jego rodzice, Benjamin Bornsztajn i Masza Nagórska, również pochodzili z tego miasta. Wkrótce po narodzinach Maksa, rodzina przeniosła się do Łodzi, gdzie zamieszkała przy nieistniejącej już dziś ulicy Wąskiej na Bałutach, w pobliżu dzisiejszej ulicy Stefana.
Benjamin Bornsztajn zajmował się ostrzeniem narzędzi, jednak tragicznie zmarł w wyniku pobicia przez stójkowego. Po śmierci ojca, młody Menachem musiał radzić sobie sam, żebrząc przed kościołem. Tam zwrócił na siebie uwagę legendarnego pasera Natana Księdza, który wprowadził go do swojej szajki trudniącej się drobnymi kradzieżami. To właśnie wtedy Menachem spotkał stójkowego odpowiedzialnego za śmierć jego ojca. Spotkanie zakończyło się tragicznie – stójkowy zginął, a Menachem stracił oko, co przyniosło mu przydomek „Ślepy Maks”.
Jeszcze przed I wojną światową, Bornsztajn ożenił się z Gołdą, córką swojego konkurenta Arona Goldberga, co pozwoliło mu przejąć kontrolę nad przestępczym półświatkiem północnej Łodzi. Dzięki swojej posturze – był wysokim i postawnym mężczyzną – oraz nieprzejednanemu charakterowi, Maks szybko zyskał reputację i wpływy. Po ślubie, para zamieszkała najpierw przy ulicy Nowomiejskiej, a następnie przy ulicy Sienkiewicza 9, gdzie Maks otworzył Biuro Próśb i Podań „Obrona”. Biuro to zyskało dużą popularność, ponieważ ludzie wierzyli, że Bornsztajn potrafił szybko odzyskać skradzione przedmioty.
Podczas I wojny światowej Menachem wyjechał do Niemiec, gdzie pracował jako subiekt handlowy, ale według niektórych źródeł, zajmował się również okradaniem transportów kolejowych. W 1921 roku wrócił do Łodzi i kontynuował swoją przestępczą działalność.
W 1928 roku Bornsztajn założył stowarzyszenie „Bratnia Pomoc” (Ezras Achim), które miało na celu niesienie pomocy biednej ludności żydowskiej. Przy stowarzyszeniu powstał sąd rozjemczy, zwany dintojrą, gdzie Menachem pełnił kluczową rolę. „Bratnia Pomoc” była znana z egzekwowania należności i rozstrzygania sporów siłą.
W 1929 roku, podczas kłótni, Ślepy Maks zabił swojego współpracownika Srula Kalmę Balbermana przed piwiarnią „Kokolewole” przy ul. Pomorskiej. W procesie z 1930 roku sąd uniewinnił go, uznając, że działał w obronie koniecznej, co jeszcze bardziej ugruntowało jego legendę i wpływy.
W 1933 roku do łódzkiej policji zaczęły napływać skargi na Bornsztajna za prześladowanie, szantaż, wymuszenia, groźby oraz pobicia. W 1935 roku został skazany na trzy i pół roku więzienia.
Jego losy podczas II wojny światowej są niejasne, jednak prawdopodobnie uciekł do Kazachstanu. W 1946 roku wrócił do Łodzi, gdzie mieszkał przy ul. Gdańskiej 26. W 1958 roku poślubił Alicję, młodszą od siebie o czterdzieści dwa lata. Pracował jako portier w odzieżowej Spółdzielni Pracy, ale podobno miał również małą tkalnię i handlował złotem.
Menachem Bornsztajn zmarł 18 maja 1960 roku w Łodzi i został pochowany na Cmentarzu Żydowskim przy ul. Brackiej. Jego postać obrosła w wiele mitów i legend, a jego życie stało się inspiracją dla kilku książek i filmów, w tym m.in. „Ballada o Ślepym Maksie” Arnolda Mostowicza, „Perkalowy dybuk” Konrada Lewandowskiego oraz „Ślepy Maks. Historia łódzkiego Ala Capone” Remigiusza Piotrowskiego.
Menachem Bornsztajn, znany jako Ślepy Maks, pozostaje jedną z najbardziej barwnych postaci łódzkiego półświatka, który swoją działalnością i legendą na stałe zapisał się w historii miasta. Czytaj dalej →

Wspaniały talent japońskiego pianisty i kompozytora Nobuyuki Tsujii, znanego również jako Nobu Tsujii, budzi podziw na całym świecie. Mimo urodzenia z mikroftalmią, co sprawiło, że jest niewidomy, Tsujii zdobywa uznanie za swoje unikalne umiejętności muzyczne i techniki wykonawcze.
Nobuyuki Tsujii urodził się 13 września 1988 roku w Tokio. Od dzieciństwa cierpiał na mikroftalmię (małoocze), ale już od wczesnych lat życia wykazywał wyjątkowy talent muzyczny. Już w wieku dwóch lat zaczął odtwarzać melodię „Do Re Mi” na zabawkowym pianinie, inspirując się śpiewem matki. Jego formalna nauka gry na fortepianie rozpoczęła się w wieku czterech lat, a w wieku siedmiu lat zdobył pierwszą nagrodę na Ogólnokrajowym Konkursie Muzycznym Niewidomych Uczniów.
W ciągu swojej kariery Tsujii zaimponował światu swoimi osiągnięciami. W wieku 12 lat dał swój pierwszy recital fortepianowy w małej sali Suntory Hall w Tokio, a następnie zadebiutował za granicą, zdobywając uznanie publiczności w Stanach Zjednoczonych, Francji i Rosji. Jego talent został doceniony również na międzynarodowej scenie, gdzie w 2005 roku dotarł do półfinału i zdobył Nagrodę Krytyków na prestiżowym Międzynarodowym Konkursie Fortepianowym im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
Po ukończeniu studiów muzycznych na Uniwersytecie Ueno Gakuen w 2011 roku, Tsujii kontynuował swoją karierę, zdobywając złoty medal podczas Międzynarodowego Konkursu Fortepianowego im. Van Cliburna w 2009 roku, dzieląc go z Haochenem Zhangiem. Jego wykonanie wszystkich dwunastu Etiud Chopina w ramach preeliminacji zachwyciło publiczność i jurorów.
Jako kompozytor Tsujii również odnosi sukcesy, prezentując swoje własne kompozycje, takie jak „Street Corner of Vienna”, które wykonał już w wieku 12 lat. Jego zdolności kompozytorskie zostały docenione nagrodą Japońskiego Towarzystwa Krytyków Filmowych w 2011 roku za muzykę filmową. Czytaj dalej →

Artur Tatum, znany również jako „The Tatum Touch”, był amerykańskim pianistą jazzowym, który jest powszechnie uważany za jednego z największych w historii. Jego niezwykła technika i wirtuozeria sprawiły, że był znany jako „geniusz jazzowego fortepianu”. Czytaj dalej →

Raul Midón, niezwykle utalentowany muzyk, urodził się 14 marca 1966 roku w malowniczym Embudo w stanie Nowy Meksyk. Jednak od najwcześniejszych lat musiał stawić czoła nie tylko wyzwaniom związanym z dzieciństwem, ale także chorobie, która odmieniła całe jego życie. W wieku zaledwie 4 lat Raul stracił wzrok z powodu retinopatii wcześniaczej. To tragiczne zdarzenie stało się jednak impulsem do rozwinięcia niezwykłego talentu muzycznego, który później zaczęto szczerze podziwiać na całym świecie.
Już we wczesnych latach życia Raul wykazywał zainteresowanie muzyką. Pierwsze akordy zaczęły brzmieć, gdy sięgnął po instrumenty. Mimo utraty wzroku, jego rodzice wspierali go w rozwijaniu pasji do muzyki. Początki nauki gry na gitarze były dla niego wyzwaniem, ale również szansą na wyrażenie siebie w zupełnie nowy sposób.
Prawdziwym punktem zwrotnym w karierze Raula Midóna był debiutancki album „State of Mind”, wydany w 2005 roku. To wydawnictwo nie tylko zdobyło uznanie krytyków, ale także otworzyło drzwi do międzynarodowej kariery. Jego unikalne połączenie jazzu, soulu i latynoamerykańskich rytmów stało się niepowtarzalnym śladem artystycznego wyrazu. Czytaj dalej →

Autor: Ewa Domańska

W minionym tygodniu obchodziliśmy rocznicę śmierci Fryderyka Chopina. Kompozytor urodził się 1 marca 1810 w Żelazowej Woli i zmarł 17 października 1849 w Paryżu. Choć istnieją niekiedy różnice w podawaniu daty urodzenia, to 1 marca 1810 jest oficjalną datą narodzin tego wybitnego artysty.
Pomimo że urodził się w Żelazowej Woli, z którą był ściśle związany, nie mieszkał tam długo na stałe. Już w październiku 1810 roku rodzina Chopinów przeprowadziła się do Warszawy. Fryderyk Franciszek Chopin rozpoczął naukę gry na fortepianie jako 7-letnie dziecko, a jego pierwszą opublikowaną kompozycją był Polonez g-moll.
Taniec i motywy ludowe miały wielki wpływ na twórczość Fryderyka Chopina. Tworzył Polonezy, Mazurki, Walce, czym przyczynił się do rozpowszechniania rodzimego folkloru. W ramach cyklu „Za horyzontem” proponuję utwór Fryderyka Chopina z projektu Marii Pomianowskiej „Chopin na 5 kontynentach.” Na płycie można usłyszeć polskie ludowe motywy oraz dźwięki charakterystyczne dla różnych kontynentów. To fascynująca fuzja brzmień klasycznych, etnicznych i popowych. Czytaj dalej →

Autor: Ewa Domańska

Miło mi zaprosić na kolejny cykl na naszej stronie pt. „Za horyzontem.” Będą w nim prezentowane sylwetki artystów z całego świata. To cykl wyrafinowanego brzmienia i smaku.
Nasze odsłony muzyczne rozpocznie Ewa Panas. Artystka obdarzona wielką charyzmą. W swojej twórczości łączy jazz z piosenką aktorską, bigbitem i popem. Choć nurt ten często kojarzony jest z elitarnym, to niezwykła lekkość, humor i pazur sprawiają, że piosenka w jej wykonaniu przystępna jest dla szerokiej rzeszy odbiorców. Niestety, karierę w naszym kraju robiła dość krótko, jednak warto zwrócić uwagę na to, co pozostawiła w swoim dorobku.
Ewa Panas urodziła się 14 marca 1947 r. w Opolu. Swoją muzyczną przygodę rozpoczynała w bigbitowym zespole „Chłopcy z Opola”. Pochodzi z rodziny, w której wiele osób muzykowało. Ojciec grał w orkiestrze wojskowej, matka śpiewała w chórze Filharmonii, a jej siostra również wokalistka przez wiele lat tworzyła z nią duet. Rozkwit duetu sióstr Ewy i Anny Panas przypada na lata 1964–1973.
Choć większość przebojów, w których śpiewała, lansowane były w duecie, sięgnę teraz po dwa z jedynej solowej płyty Ewy Panas. „Smaki miłości” to standard jazzowy, który znamy głównie w wykonaniu Diany Krall. Do powstania polskiej wersji piosenki przyczynił się Wojciech Młynarski, który napisał przekład tekstu. Nie jest to dosłowne tłumaczenie, gdyż amerykański tekst omawia przyjemności z bardzo pragmatycznych jedzeniowych przyjemności. Polski tekst mówi o czymś więcej.
„A Ja Cię lubię” to piosenka, która porywa do tańca już od pierwszych dźwięków. To przyjemna samba.
Obecnie piosenkarka ze swoim mężem przebywa w Szwecji, gdzie przez wiele lat pracowała z dziećmi niepełnosprawnymi. Czytaj dalej →

Clarence Carter urodził się 14 stycznia 1936 roku w Montgomery w stanie Alabama. Od urodzenia był niewidomy z powodu zaćmy.
Jego rodzice, Clarence Sr. i Mary Carter, byli muzykami. Ojciec Cartera grał na gitarze, a matka śpiewała. Carter zaczął interesować się muzyką już w młodym wieku.
W wieku 11 lat Carter został przyjęty do Alabama School for the Blind w Talladega. W szkole uczył się czytać i pisać Braille’em, a także grać na gitarze i śpiewać.
Po ukończeniu szkoły Carter rozpoczął karierę muzyczną. W 1960 roku wydał swój pierwszy singiel, „The Way I Feel”. Utwór ten nie odniósł sukcesu, ale Carter nie zrezygnował z marzeń o muzyce.
W 1968 roku Carter wydał utwór „Slip Away”, który stał się jego pierwszym hitem. Utwór ten dotarł do 32. miejsca na liście przebojów Billboard Hot 100. Czytaj dalej →

George Shearing był jednym z najwybitniejszych pianistów jazzowych, który swoim talentem i innowacyjnym stylem gry na fortepianie zdobył serca milionów słuchaczy na całym świecie. Jego życie i twórczość pozostają trwałym śladem w historii jazzu, a pomimo przeciwności losu, osiągnął niezwykły sukces jako niewidomy artysta. Czytaj dalej →

Autor: Lech Łysak

To beło bardzo downo temu – tak ze sto pindziesiont lot temu, w parafii Daleski. Ta Kaśka miała śterech narzeconych i niewiedziała zchturym miała się łozenić cy tys iść do zokunu, abo wybrać se insego narzeconego. Jeden mocno jo kochoł, drugi mioł duzy majotek, trzeci mioł duza dobrego pola. A ten cworty mioł dostać we spatku młyn. Zoden z nich niebeł pijakiem ani pruźniokiem.
Frasowała się tym Kaśka jak i chtórego chłopoka mo wybrać, a nikt nie umioł ij doradzić. Wreście posła do kościoła i do plebona na spowiedź – przecie plebon nie wydo jei kłopotu. Plebon dobrodziej beł mondrym i statecznym chłopem, chóry nojpierw wysłuchoł dziewke, a potym doradzieł Kaśce co mo zrobić.
– Wysłuchałem cie dziecko – powiedzioł ksioc – musis przysłać tych kawalerów do mnie na spowieć, ale jednego dnia i to tak żeby jeden ło drugim nic nie wiedzioł – pocym dodał – Wysłuchom ich i koze im osik zrobić, a potym tobie doradze.
– Bóg zapłać – powiedziała Kaśka – ino dobrze mi poroćcie łojce wielebny
– i dodała – Niechcem zodnego skrzywdzić ani ogłupiać marnemi obiecankami.
– Nieprzejmuj się …! – powiedzioł plebon, pocym dodoł – Pamietoj żebyś się przed niemi nie wygadała, ze majom wszystkie przyjść do mnie.
Kaśka wysłała wszystkich zalotników do Kościoła na spowiedź – tak jak nakozali ksioc dobrodzij. Ksioc wysłuchoł wszystkich kawalerów i nakozoł im przyjść do kościoła w nocy wedle północy jako pokuta i wykunać to co im nakoze ucynić.
Frankowi kozoł plebon przyjść pół godziny przed północom, Jasiowi p za pietnaście dwunosto , Florkowi, pnakozoł przyjść ło samy północy, a Wawszkowi pietnaście minyt po północy.
Frankowi nakozoł plebon ustawić katafalk i tromne, a potym wleść do nij
i lezyć spokojnie – choćby niewiem co się dzioło w kościele.
Jasiek mioł poświecić świecki w kościele, a potym siość na tromnie
i młotkiem tłuc łorzechy.
Florka ksioc przebroł za śmierć i doł mu wielgasierno kose, a na jego znak mo wejść ko kościoła z kosom i jak nojgłośnij łosełkom łostrzyć te kose.
Wawszka plebon przebrali za diobła i dali mu w rece widły z łańcuchem
i wrzescyć mioł:
– Za twoje grzechy i zbytki choć zemnom do piekła!, bo ześty bardzo brzytki.
Chłopoki przysły ło swoi porze tak jak nakozoł plebon. Ino Frankowi beło ksynke dusno w ty tromnie, a jak usłysoł to tłucenie się młotkiem tozestrochoł się. Jasiek ucieseł się złorzechóf i dziwowoł się poco mo jeść w kościele te łorzechy. Naros usłysoł łoszczenie kosy i łoboceł, ze duzemi drzwiami włazi śmierć, a z drugij strony drzbiecy łańcuch i dioboł lezie bes zokrystyjo pu niemu.
Jasiek zacon wrzescyć w niebogłosy i niewiedzioł kej mo uciekać! Z jedny strony idzie pomnie śmierć, a s drugij idzie dioboł – to jo wskoce do ty tromny
i tam się schowom. Podnosi wieko a Franek podnosi się znij
– A tozem się dorobieł – powiedzioł Jasiek – tługem się w kościele to przysły pomnie śmierć z diobłem, a ten to co za jeden?.
– Muj boze to tu jest grane? – dziwowoł się Franek i nogle łoboceł śmierć idoncom do niego s kosom – to jo uciekne bes zokrystyjo – dodoł i pedzi w strone łołtorza. Zdebioł! ze strachu i w kszyk:
– Boze łotpus mi moje winy, ale ratuj mnie.
Wawrzek s pocotku zacon się śmioć ze fajnego śpasa kumusik zrobi
w kościele, ale jak sposzczek śmierć idoncom do niego to łodrazu zrozumioł ze to nie un będzie straseł ino po niego przysła śmierć. W młodych latach trza iść do świetego Pietra.
Florek jus beł we strachu, bo słysoł tłucenie i tszaski w kościele to łodrazu się przelok. Poprowdzie to strochliwy beł bardzo, ale jak ksioc nakozoł pszy spowiedzi tak strasyć to usłuchoł go.
– Nolepij bełoby zebym se poset do domu – powiedzioł pod nosem Florek – pokute trza łodrobić, ino dloceguj te dwa nieboscyki z tyj tromny wyłazom?, a ten dioboł to po kogo przyset cyzby pomnie?.
Plebon zastanowioł się pore dni jak i co mo powiedzić Kaśce. Przecies te chłopoki pouciekały i do kuńca pszedstawienio nie wytszymały. Zoden z nich nic nie jest wort, bo nie usanowoł pszybytku pańskiego. Wreście wezwoł Kaśke.
– Dziecko moje! – powiedzioł ksioc – widze ze ty nie nadajes się do zokunu, bo zabardzo lubis chłopoków i siołabyś zgorsenie w zokunie. Zoden kawaler nie nadaje się za tfojego chłopa bo nimajom szacunku ani dlo cłowieka, ani dlo boga…. – pocym dodoł – posukoj se nowego narzeconego i łodrazu łozeń się z nim, a zaświadczom ci ze tamten będzie lepsy łot tych nygusów.
Kaśka do samy śmierci sukała tego jednego a pszedtym prubowała kozdego kawalera i chłopa we stodole, abo na łusku cy się nadaje. Czytaj dalej →