E-jaskra to program innowacyjnych badań przesiewowych w kierunku jaskry. System e-jaskra używa tzw. sztucznej inteligencji (Artificial intelligence) w procesie diagnostycznym.
Program e-jaskra charakteryzuje wysoka skuteczność diagnozy. Badany otrzymuje wynik określający podejrzenie występowania jaskry z prawdopodobieństwem do 80%.
Program e-jaskra opracowała interdyscyplinarna grupa fachowców powołana i kierowana przez prof. Jerzego Szaflika. W trwających ponad 2 lata pracach wzięli udział okuliści, w tym
prof. Jacek P. Szaflik, dr hab. n. med. Anna Zaleska-Żmijewska oraz zespół prof. Jacka Pniewskiego z Katedry Fizyki Optycznej Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i trzech ekspertów techniki komputerowej.
E-jaskra działa w oparciu o komputerową analizę barwnego zdjęcia dna oka. Sztuczna inteligencja przyporządkowuje dane zdjęcie do kategorii „zdrowej” lub „chorej”, korzystając z tzw. sieci neuronowej, czyli – w uproszczeniu – bazy wiedzy wprowadzonej do systemu. Do jej stworzenia posłużyło ponad 2 500 zdjęć osób zdrowych i chorujących na jaskrę dostarczonych przez Poradnię Jaskrową Klinicznego Szpitala Okulistycznego oraz Centrum Mikrochirurgii Oka „Laser”.
Co więcej, e-jaskra posiada zdolność do tzw. głębokiego uczenia się, a więc samodoskonalenia z każdym wykonanym badaniem.
Czym jest jaskra?
Jaskra to podstępna choroba, będąca jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku. Polega na nieodwracalnym zanikaniu nerwu wzrokowego, co skutkuje powstaniem narastających ubytków w polu widzenia. Nieleczona prowadzi do ślepoty.
Jaskra zazwyczaj rozwija się bardzo powoli, przez co „przyzwyczaja” do swojej obecności. Chory długo nie zauważa postępującego, nieodwracalnego uszkodzenia wzroku.
Jaskra może rozwijać się nawet u 900 tys. Polaków (głównie po 60. roku życia), a jednak jej leczeniu poddaje się zaledwie 350 tys. z nich.
W przypadku jaskry warunkiem zachowania widzenia jest wczesne rozpoznanie choroby.
Tymczasem aż 70% przypadków jaskry wykrywanych jest zbyt późno.
W przypadku jaskry warunkiem zachowania dobrego widzenia jest wczesne rozpoznanie choroby, która w początkowym stadium nie daje żadnych alarmujących objawów.
Rozwiązaniem tego problemu mogą być badania przesiewowe, które pozwalają na rozpoznanie choroby w możliwie najwcześniejszym stadium.
Badania przesiewowe w kierunku jaskry powinny wykonywać osoby już po 55. roku życia.
Szczególnie często badać powinny się osoby z grupy podwyższonego ryzyka, a więc te z obciążonym jaskrą wywiadem rodzinnym, a także cierpiące na wady wzroku (krótkowzroczność, nadwzroczność), nadciśnienie tętnicze, zaburzenia krążenia, cukrzycę, czy migrenę i bóle głowy.
Jak przebiega badanie w systemie e-jaskra?
Badanie jest krótkie i komfortowe dla Pacjenta. Nie wymaga przygotowania. Polega na wykonaniu zdjęcia dna oka (bez konieczności rozszerzania źrenicy), które później analizowane jest komputerowo. Cała procedura trwa zaledwie kilka minut.
Wynik badania otrzymuje się już po kilku minutach od jego zakończenia.
Nieodpłatne badania w systemie e-jaskra będą wkrótce dostępne w Warszawie.
Źródło: Centrum Mikrochirurgii Oka Laser