Czy nowe zasady w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego związane z możliwością zarabiania, dotyczą wszystkich opiekunów osób niepełnosprawnych?
Obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. nowe zasady w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego związane z możliwością wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, dotyczą wyłącznie opiekunów sprawujących opiekę nad niepełnosprawnymi osobami w wieku do ukończenia przez nie 18 roku życia. Od 1 stycznia 2024 r., opiekunowie takich osób mogą pobierać świadczenie pielęgnacyjne, łącząc je z pracą zarobkową lub innymi dochodami, bez żadnych ograniczeń, a co za tym idzie bez wymogu rezygnacji z dotychczasowego zatrudnienia.
Po 1 stycznia 2024 r. planuję rozpocząć pracę zarobkową. Czy po zmianach, mogę łączyć wykonywanie pracy z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego na 10-letnią niepełnosprawną córkę, które zostało mi przyznane przed 1 stycznia 2024 r. i kontynuować jego pobieranie ? Czy muszę jednak złożyć nowy wniosek ?
Nowe zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, związane z możliwością wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz kryterium wieku osoby niepełnosprawnej, obowiązują od 1 stycznia 2024 r. i dotyczą wszystkich osób ubiegających się – składających wnioski na nowych zasadach, od tej daty.
Tak więc opiekun sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem w wieku do 18 roku życia, chcąc pobierać świadczenie pielęgnacyjne z możliwością zarabiania, będzie musiał zrezygnować z dotychczasowego świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego przed 1 stycznia 2024 r. i złożyć wniosek od 1 stycznia 2024 r. o nowe świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, tj. z możliwością wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.
Sprawuję opiekę nad niepełnosprawnym 12-letnim synem. Obecnie nie pobieram świadczenia pielęgnacyjnego, ponieważ prowadzę gospodarstwo rolne. Czy od 1 stycznia 2024 r. zniesiony zostanie również wymóg zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego uzależniający przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom?
Tak, od 1 stycznia 2024 r., w konsekwencji uchylenia warunku rezygnacji/niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, uchylony zostanie również przepis uzależniający przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym.
Oznacza to, że po 1 stycznia 2024 r., rolnik sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem w wieku do ukończenia 18 roku życia będzie mógł pobierać świadczenie pielęgnacyjne i prowadzić gospodarstwo rolne, bez wymogu zaprzestania jego prowadzenia.
Sprawuję opiekę nad dwojgiem swoich niepełnosprawnych dzieci (5 lat i 11 lat). Czy po zmianach, od 1 stycznia 2024 r. będę mogła pobierać dwa świadczenia pielęgnacyjne na dwoje niepełnosprawnych dzieci ?
Zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia 2024 r. nowymi warunkami przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, w przypadku gdy rodzic lub inny uprawniony opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18 r. życia, będzie mógł otrzymywać jedno świadczenie pielęgnacyjne – jednak jego wysokość będzie podwyższona po 100 % na drugą i na każdą kolejną osobę niepełnosprawną, nad którą sprawuje opiekę.
W związku z powyższym, w opisanym przypadku rodzic otrzyma świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 5976 zł miesięcznie z tytułu opieki nad dwojgiem dzieci niepełnosprawnych (2988 zł + 2988 zł).
Czy zachowam prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, które zostało mi przyznane przed 1 stycznia 2024 r., jeżeli moja dorosła córka, nad którą sprawuję opiekę nie skorzysta z prawa do świadczenia wspierającego .
W przypadku, gdy dorosła osoba niepełnosprawna nie skorzysta z prawa do własnego świadczenia wspierającego, w tym nie spełni warunków do jego otrzymania , to jej opiekun otrzymujący dotychczas świadczenie pielęgnacyjne, które nabył przed 1 stycznia 2024 r., zachowa prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, tj. będzie mógł je dalej pobierać, do końca okresu, na który świadczenie zostało mu przyznane, na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych, tj. w szczególności bez możliwości łączenia świadczenia pielęgnacyjnego z pracą zarobkową lub innymi świadczeniami otrzymywanymi przez opiekuna np. emerytalno-rentowymi.
Czy będę mogła kontynuować na prawach nabytych pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego na okres ważności dotychczasowego orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności syna, w przypadku gdy syn nad którym sprawuję opiekę, uzyska nowe orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności ?
W przypadku, gdy syn, nad którym sprawowana jest opieka, uzyska nowe orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, rodzic zachowa prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, zgodnie z zasadą praw nabytych i będzie mógł kontynuować jego pobieranie na dotychczasowych, tj. obowiązujących do 31 grudnia 2024 r., warunkach, przez okres ważności nowego orzeczenia wydanego osobie niepełnosprawnej. Warunkiem zachowania w takim przypadku prawa do świadczenia pielęgnacyjnego będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy, licząc od następnego dnia, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia, a następnie złożenie wniosku o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy od dnia wydania nowego orzeczenia.
Czy opiekun osoby niepełnosprawnej otrzymujący specjalny zasiłek opiekuńczy, przyznany przed 1 stycznia 2024 r. również będzie mógł korzystać z ochrony praw nabytych ?
Nowa ustawa o świadczeniu wspierającym przewiduje pełną ochronę praw nabytych przez opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2024 r. nabyli prawo do świadczeń opiekuńczych, w tym również prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Oznacza to, że opiekun otrzymujący specjalny zasiłek opiekuńczy przyznany na dotychczasowych, tj. obowiązujących przed 1 stycznia 2024 r. warunkach, zachowa prawa nabyte do otrzymywanego zasiłku, tj. będzie mógł dalej pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy do końca okresu zasiłkowego, na który został mu przyznany w aktualnej decyzji, a także kontynuować jego pobieranie w kolejnych okresach zasiłkowych, o ile będą spełnione warunki do jego pobierania wynikające z obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Istotne jest, że prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługiwać będzie po upływie dotychczasowego okresu zasiłkowego, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończy się dotychczasowy okres zasiłkowy.
Czy utracę świadczenie pielęgnacyjne, jeśli córce na którą pobieram to świadczenie zostanie przyznane świadczenie wspierające?
Uzyskanie przez osobę z niepełnosprawnościami własnego świadczenia wspierającego będzie oznaczało, że jej opiekun utraci dotychczas pobierane świadczenie pielęgnacyjne.
Powyższe wynika z obowiązującego od 1 stycznia 2024 r. zapisu (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym), który wyklucza możliwość pobierania przez opiekuna osoby niepełnosprawnej świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna za ten sam okres, za który osoba z niepełnosprawnościami otrzyma własne świadczenie wspierające.
Uwaga: Jeżeli w takiej sytuacji opiekun osoby niepełnosprawnej nie będzie już uprawniony do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna będzie mógł skorzystać z tzw. „pakietu osłonowego”, tj. w szczególności będzie mógł ubiegać się na preferencyjnych zasadach o zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie przedemerytalne lub na wniosek składany do ZUS skorzystać z ciągłości ubezpieczeń społecznych bez względu na posiadany przez niego staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz z ciągłości ubezpieczenia zdrowotnego.
Pobieram świadczenie pielęgnacyjne w związku z opieką nad moim dorosłym synem. Jeśli mój syn złoży wniosek o wydanie decyzji ustalającej dla niego potrzebę wsparcia, to czy wypłata otrzymywanego przeze mnie świadczenia pielęgnacyjnego zostanie wstrzymana?
Złożenie przez osobę z niepełnosprawnością do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia nie skutkuje wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna.
Dopiero złożenie przez osobę z niepełnosprawnością wymagającą opieki (lub osobę ją reprezentującą) wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego do ZUS będzie skutkować wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna. Natomiast finalne uchylenie opiekunowi decyzji dotyczącej świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna nastąpi po przyznaniu przez ZUS osobie z niepełnosprawnością świadczenia wspierającego.
Mam obecnie przyznane świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym synem w wieku 15 lat – świadczenie to mam przyznane do 30 kwietnia 2024 r., tj. do końca miesiąca w którym kończy się ważność orzeczenia o niepełnosprawności syna wydane do ukończenia przez niego 16 r. życia. Czy po uzyskaniu przez syna w 2024 r. kolejnego orzeczenia – tym razem już o znacznym stopniu niepełnosprawności z racji ukończenia przez syna 16 r. życia – od maja 2024 r. będę mogła otrzymywać już tylko nowe świadczenie pielęgnacyjne przysługujące tylko do ukończenia przez syna 18 r. życia, czy też będę mogła pozostać na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. bez ograniczenia wieku dziecka?
W opisanym przypadku, do rodzica będzie należeć wybór, czy po uzyskaniu przez syna orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności pozostanie, zgodnie z zawartymi w art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym przepisami przejściowymi przewidującymi pełną ochronę praw nabytych, na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. w szczególności bez ograniczenia wiekiem dziecka, ale z dotychczasowym warunkiem braku aktywności zawodowej, czy też rodzic złoży wniosek o nowe świadczenie pielęgnacyjne, które zostanie przyznane do ukończenia przez dziecko z niepełnosprawnością 18 roku życia i z możliwością dowolnej aktywności zawodowej.
Pamiętać jednak należy, że niepełnosprawny syn, od ukończenia 18 roku życia, po uzyskaniu decyzji o poziomie potrzeby wsparcia na odpowiednim poziomie co najmniej 70 pkt, będzie mógł – jeśli taka będzie jego wola – ubiegać się w ZUS o swoje świadczenie wspierające, którego pobieranie będzie wykluczać pobieranie przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego.