Muzeum Narodowe w Lublinie (MNwL), do 2020 Muzeum Lubelskie w Lublinie – muzeum w Lublinie, należy do najstarszych i największych muzeów we wschodniej Polsce. Ma cztery oddziały na terenie Lublina i tyleż zamiejscowych. Główna siedziba muzeum i większość jego oddziałów to wysokiej klasy zabytki.
Początki ruchu muzealnego w Lublinie sięgają początku XX w. i są związane z działalnością Hieronima Łopacińskiego, który jako jeden z pierwszych dostrzegł konieczność ochrony „starożytności”. To dzięki niemu w 1901 r. zorganizowane zostały dwie wystawy muzealne poświęcone przedmiotom sztuki i starożytności oraz dział etnograficzny wystawy rolniczo-przemysłowej. Po wystawach zbiory przejęło Lubelskie Towarzystwo Rolnicze jako zaczątek przyszłego muzeum. 12 grudnia 1906 roku nastąpiło uroczyste otwarcie muzeum w gmachu podominikańskim. Wkrótce dołączono zbiory Towarzystwa Higienicznego, pochodzące z wystawy zorganizowanej w 1908 roku. W roku 1911 całością zgromadzonych eksponatów zaopiekowała się Sekcja Muzealna Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.
W 1914 z inicjatywy Szymona Piotrowskiego, dyrektora miejscowego oddziału Banku Handlowego, założono towarzystwo Muzeum Lubelskie. To dzięki niemu zakupiono posesję z budynkami pijarskimi przy ulicy Namiestnikowskiej 4 (obecnie Narutowicza 4), które po remoncie stały się na 40 lat siedzibą Muzeum Lubelskiego. Muzeum przejęło zbiory Towarzystw: Rolniczego, Higienicznego, Krajoznawczego i Biblioteki im. H. Łopacińskiego. Liczba eksponatów powiększała się drogą darów i zakupów. W roku 1921 przejęto część zbiorów Muzeum Nałęczowskiego. 18 lutego 1923 roku odbyła się uroczystość otwarcia Muzeum w gmachu własnym. Kustoszem został malarz Marian Trzebiński. Przed wrześniem 1939 roku zbiory Muzeum liczyły ok. 14 000 eksponatów, nie tylko o charakterze regionalnym.
Druga wojna światowa przyniosła straty budynkom i zbiorom muzealnym. W wyniku prowadzonej polityki okupanta duża część zbiorów zaginęła, uległa zniszczeniu i rozproszeniu. Działalność Muzeum została wznowiona w sierpniu 1944 roku, po wyzwoleniu Lublina spod okupacji hitlerowskiej. Zinwentaryzowane po wojnie zbiory liczyły zaledwie ok. 3 000 eksponatów. W 1950 roku Muzeum upaństwowiono i przemianowano na okręgowe.
Od 1957 roku Muzeum przeprowadziło się do Zamku Lubelskiego. W roku 1987 powróciło do dawnej nazwy – Muzeum Lubelskie. W dalszym ciągu jest muzeum wielodziałowym. Zbiory liczą obecnie ok. 157 000 eksponatów. Oglądać je można na tematycznych wystawach. W siedzibie głównej na Zamku Lubelskim są to: ekspozycja archeologiczna, wystawa monet i medali. W 1999 roku Muzeum wpisane zostało do Państwowego Rejestru Muzeów.
Dostępność Muzeum dla osób z niepełnosprawnością wzroku
Dla osób niewidomych i niedowidzących zostały przygotowane audiodeskrypcje wybranych obiektów, które są dostępne zarówno na stronie internetowej Muzeum, jak również w postaci bezpłatnych audioprzewodników do pobrania w kasie muzealnej. Trasa zwiedzania nie została specjalnie oznakowana, dlatego zaleca się zwiedzanie z asystentem lub poproszenie o pomoc opiekuna ekspozycji.
W Kaplicy Trójcy Świętej znajduje się mapa tyflograficzna przedstawiająca plan Kaplicy oraz usytuowanie fresków we wnętrzu świątyni. Jest ona opisana brajlem oraz udźwiękowiona – naklejone na mapę etykiety można odczytać za pomocą urządzenia PenFriend dostępnego na miejscu.
Muzealne projekty bez barier
W 2016 roku w ramach projektu realizowanego przez warszawską Fundację Kultury Bez Barier w Muzeum Narodowym w Lublinie odbyło się trzydniowe szkolenie na temat obsługi widza z niepełnosprawnością. Pracownicy muzeum zapoznali się ze specyfiką osób z niepełnosprawnością wzroku, słuchu i ruchu oraz próbowali sami wczuć się w rolę osób z dysfunkcjami. Duża część szkolenia była poświęcona zasadom pisania audiodeskrypcji.
Efektem współpracy były m.in. udogodnienia dla osób z niepełnosprawnością wzroku, takie jak: 10 audiodeskrypcji dla osób niewidomych i tyflografiki.
W 2017 roku zorganizowano cykl warsztatów dla dzieci i młodzieży niewidomej i niedowidzącej z SOSW dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych im. Prof. Zofii Sękowskiej w Lublinie. Wzięło w nich udział 30 uczestników ze szkoły podstawowej, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych. Każda z grup brała udział w dwóch spotkaniach poświęconych historii wzgórza zamkowego oraz najcenniejszym skarbom muzeum. W trakcie warsztatów wykorzystane zostały materiały edukacyjne dostosowane do możliwości poznawczych uczestników, szczególnie aktywizujące zmysł dotyku, słuchu i węchu.
Z okazji 700. rocznicy nadania praw miejskich Lublinowi, w 2017 roku zorganizowano konkurs skierowany do dzieci i młodzieży z dysfunkcjami wzroku, słuchu, ruchu oraz niepełnosprawnością intelektualną z terenu województwa lubelskiego. Konkurs przebiegał w dwóch kategoriach:
- • „Zamek lubelski w oczach dziecka” – kategoria plastyczna dla uczniów szkół podstawowych,
- • „Ilustrowana historia Zamku Lubelskiego” – kategoria plastyczno-literacka dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
W ramach konkursu odbyło się 10 bezpłatnych zajęć na temat historii Zamku Lubelskiego i wzgórza zamkowego, w których uczestniczyli uczniowie Specjalnych Ośrodków Szkolno-Wychowawczych z regionu, uczniowie klas integracyjnych, podopieczni Fundacji Aktywnej Rehabilitacji oraz mali pacjenci z Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Lublinie. W konkursie wzięło udział około 70 uczestników, zaś pierwszą nagrodę ufundowała Pani Prezydentowa – Agata Kornhauser-Duda.
Od 2016 roku muzeum współpracuje z Fundacją Kultury Bez Barier przy projekcie polegającym na udostępnieniu kolekcji polskich muzeów i galerii osobom z niepełnosprawnością sensoryczną. W ramach projektu zdigitalizowano wybrane obiekty z muzeum, utworzono do nich audiodeskrypcje, opisy w tekście uproszczonym i tłumaczenia na polski język migowy. Materiały zostały zamieszczone na stronie internetowej www.czytanieobrazow.pl oraz w aplikacji na urządzenia mobilne.
Kontakt
Muzeum Narodowe w Lublinie
ul. Zamkowa 9
20-117 Lublin
www.mnwl.pl