Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do władz Gdańska o należyte przygotowanie lokali wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami. Podobne listy Adam Bodnar kieruje do innych samorządów.
Przypomina, że dostosowywanie lokali wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami stanowi szczególnie istotną gwarancję zasady powszechności wyborów.
RPO prowadzi kontrole lokali przed każdymi wyborami ogólnokrajowymi – ujawnia wiele uchybień
Ostatnia kontrola lokali była przeprowadzona 11 i 12 października 2019 r. – bezpośrednio przed wyborami do Sejmu i Senatu. Takie kontrole RPO prowadzi przed każdymi wyborami ogólnokrajowymi.
Pracownicy Biura RPO wizytowali w 23 miejscowościach 155 lokali wyborczych, mających status dostosowanych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami. Oceniali warunki techniczne tych lokali, które określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 29 lipca 2011 r. w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych.
Uchybienia stwierdzono w 121 lokalach (78% ogółu wizytowanych). Niemal w co trzecim (30 %) lokalu stwierdzono trzy i więcej uchybień.
Najczęstsze uchybienia:
- • brak oznakowania krawędzi stopni schodów (70 proc. wizytowanych lokali),
- • brak oznakowania przegród szklanych (42 proc. lokali). Chodzi np. o budynki z przegrodami szklanymi – gdzie trzeba je oznaczać czy budynki ze schodami – gdzie trzeba wyróżniać ich krawędzie itp.,
- • niedostosowane miejsce zapewniające tajność głosowania (niewłaściwa wysokość blatów – 37 proc. lokali oraz niewłaściwe wymiary: szerokość, głębokość – 24 proc. lokali),
- • brak dodatkowego oświetlenia w miejscu zapewniającym tajność głosowania (26 proc. lokali),
- • zbyt wysokie progi drzwi wejściowych (16 proc. lokali),
- • niewłaściwe rozmieszczenie informacji i obwieszczeń PKW (14 proc. lokali),
- • śliska posadzka – bez właściwości przeciwpoślizgowych (10 proc. lokali).
W wielu przypadkach członkowie obwodowych komisji wyborczych nie znali wymogów wynikających z przepisów rozporządzenia z 2011 r. Często nie mieli również wiedzy o obowiązkach wynikających z wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej, w szczególności w odniesieniu do obowiązku sprawdzenia, czy lokal i elementy jego wyposażenia bezwzględnie spełniają warunki rozporządzenia, a także konieczności zawiadomienia przez komisję wójta i urzędnika wyborczego o stwierdzonych nieprawidłowościach.
Co ważne, stwierdzone przez Rzecznika Praw Obywatelskich uchybienia w zdecydowanej większości nie dotyczyły barier architektonicznych budynków, odnosiły się natomiast do samej organizacji lokalu wyborczego: oznakowania przeszkód, czy właściwego przygotowania miejsc zapewniających tajność głosowania. Zlikwidowanie tych uchybień i zapewnienie stanu zgodnego z kryteriami wskazanymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury może być przeprowadzone dość szybko i nie powinno nastręczać znaczących obciążeń organizacyjnych i technicznych.
Źródło: Biuro RPO