Światowy Dzień Walki z Rakiem to jedna z nielicznych dat w kalendarzu, która koncentruje uwagę całego świata. 3 lutego 2023 roku w Narodowym Instytucie Onkologii – Państwowym Instytucie Badawczym, z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Onkologicznego i Fundacji TO SIĘ LECZY, spotkali się wybitni eksperci i organizacje pacjentów, aby wspólnie przełamywać tabu związane z nowotworami, zachęcać do badań profilaktycznych i wskazywać jak usprawnić proces diagnostyczno-terapeutyczny pacjenta.
Po 2 latach pandemii, kiedy dostęp do badań był utrudniony, nadszedł czas na nadrobienie zaległości i wypracowanie na nowo nawyku regularnego uczestnictwa w badaniach. Ważną rolę w tym procesie może odegrać medycyna pracy. „Współczesne możliwości medycyny pracy oraz budowanie postaw prozdrowotnych poprzez wdrażanie różnorodnych programów profilaktycznych właśnie w miejscu pracy są niezwykle ważne. Jako Pracodawcy RP postulujemy o poszerzenie kompetencji lekarzy medycyny pracy oraz wdrożenie gabinetów pomocy doraźnej” – podkreślał dr Andrzej Mądrala, członek Rady Pracodawców RP.
Czujność onkologiczna
„Lekarze mają wiedzę jakie objawy mogą sugerować chorobę nowotworową różnych narządów. Mamy narzędzia, dzięki którym diagnostyka może być względnie szybka, mam na myśli kartę DILO, ale ważne by lekarz wiedział komu ją wystawić” – mówiła prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej.
Ważna jest jednocześnie edukacja pacjentów. Niepokojący bowiem jest fakt, że aż 39% ankietowanych nie wie, że są bezpłatne badania diagnostyczne, a 2/3 nie wykonuje regularnych badań – wynika z badania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Sarcoma.
„Edukacja powinna być obustronna, pacjentów i lekarzy. Z praktyki wiemy, że wielu lekarzy POZ nadal nie ma świadomości przykładowo, że może przyspieszyć proces diagnostyki onkologicznej, zlecając tomografię komputerową” – dodała Aleksandra Wilk, dyrektor Sekcji Raka Płuca, Fundacji TO SIĘ LECZY.
Diagnostyka kluczem do leczenia
„Nastąpił ogromny postęp w diagnostyce nowotworów. Rozpoznanie patomorfologiczne to aktualnie ocena stopnia zaawansowania, czynników predykcyjnych i prognostycznych oraz znaczenie diagnostyki molekularnej” – mówiła prof. Anna Szumera–Ciećkiewicz z Zakładu Patomorfologii Nowotworów, NIO-PIB w Warszawie.
„Genetyka staje się podstawą rozpoznania patomorfologicznego, umożliwia wdrożenie leczenia na miarę konkretnego pacjenta oraz monitorowanie efektów leczenia, czy dochodzi do oporności – zaznaczył dr Andrzej Tysarowski, kierownik Pracowni Diagnostyki Genetycznej i Molekularnej, NIO-PIB w Warszawie.
W teorii wszystko wygląda bardziej optymistycznie, w praktyce nie jest jednak tak różowo.
„Przykładowo, tylko 30% pacjentów z rakiem płuca jest kompleksowo zdiagnozowanych, mając wykonany pełny profil badań genetycznych. Często materiał biologiczny wędruje po całej Polsce, a proces diagnostyki jest pofragmentowany” – dodał dr Tysarowski.
Potwierdziła to Aleksandra Wilk:
„Wiele ośrodków wykonuje tylko podstawowe badania genetyczne i podaje pacjentom chemioterapię, tak nie powinno być. Pacjenci boją się że nie będą leczeni”.
Dlatego tak ważne jest, aby dostęp do diagnostyki molekularnej uległ poprawie.
„Pomoże w tym wdrożenie akredytacji w diagnostyce morfologicznej oraz wyodrębnionego finansowania badań molekularnych” – wskazał prof. Piotr Rutkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.
Opieka kompleksowa dla pacjenta
Pod koniec stycznia b.r. Sejm przyjął projekt ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej.
„Z punktu widzenia pacjenta, KSO oznacza poprawę komunikacji z pacjentem, poprzez dostęp do infolinii i koordynatora od momentu, gdy pacjent wchodzi na ścieżkę diagnostyczną” – podkreślił prof. Adam Maciejczyk, past prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.
„Krajowa Sieć Onkologiczna nie wejdzie z dnia na dzień, to będzie proces. Duża praca przed nami” – podkreśliła dr Bożena Cybulska- Stopa z Kliniki Onkologii Klinicznej, NIO-PIB w Krakowie.
„Za rok sprawdzimy, czy nasze postulaty zostały zrealizowane. Ale ważne jest to, że my pracujemy w sposób ciągły, konsekwentny, dzień po dniu” – spuentował prof. Rutkowski.
Źródło: PAP MediaRoom