Jak sprawić, by osoby z różnych powodów wykluczone z udziału w życiu społeczności stały się jego uczestnikami? Jak wyrównywać szanse? Jak włączać w codzienność tych, których aktywność jest utrudniona? Każdy, kto ma rozwiązanie tych kwestii, kto ma pomysł na innowację dotyczącą szeroko pojętego włączenia społecznego teraz może go zgłosić do inkubatora. Właśnie rozpoczął się nabór w ramach drugiej edycji projektu „Innowacje na ludzką miarę”.
Inkubator pomysłów to dobrze już znany w Gdyni projekt wspierający rozwój oddolnych innowacji społecznych. Pierwsza jego edycja, która zakończyła się w roku 2019, dotyczyła wsparcia osób zależnych i ich opiekunów. Dziewięć innowacji społecznych, które powstały w gdyńskim inkubatorze, trafiło do szerokiego upowszechnienia. Oznacza to, że bezpłatnie może korzystać z nich każdy zainteresowany.
– Doświadczenie, jakie zebraliśmy w ciągu trzech lat wspierania innowacji społecznych metodą inkubatora pokazały, że to bardzo cenna metoda pracy. Wiele osób, organizacji czy fundacji ma pomysły, które dopracowane przy wsparciu szerokiego grona specjalistów stają się rozwiązaniami realnie zmieniającymi życie – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji. – Efekt pierwszej edycji projektu „Innowacje na ludzką miarę” to przetestowane i gotowe do wdrożenia sposoby na społeczną zmianę, zauważone w Europie, jak „Oswajanie dorosłości” i na świecie, jak „Caffe Aktywni” . Taką samą metodą pracować będziemy przez najbliższe lata, koncentrując się na szeroko pojętym włączeniu społecznym. Dziś, z powodu pandemii, nabrało ono zupełnie nowego znaczenia. Liczę, że dzięki innowatorkom i innowatorom, którzy zgłoszą się do projektu, odpowiemy na potrzeby wielu grup i dotkniemy obszarów naszej codzienności, o których jeszcze do niedawna rzadko myśleliśmy mówiąc o wykluczeniu.
16 września rozpoczął się otwarty dla wszystkich nabór pomysłów do projektu „Innowacje na ludzką miarę 2. Rozwój mikroinnowacji w temacie włączenia społecznego” – i potrwa do 26 października. Poszukiwane są pomysły na nowatorskie usługi, produkty i sposoby działania dotyczące integracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym lub już doświadczających wykluczenia, ułatwienia dostępu do usług społecznych oraz wzmacniania i uruchamiania potencjału grup samopomocowych.
– Czekamy też na pomysły na lepszą, skuteczniejszą pracę lokalnych liderów i liderek oraz instytucji, na co dzień pracujących z osobami doświadczającymi wykluczenia i na ich rzecz. Chcemy ich zachęcić, by przy naszym wsparciu szukali i sprawdzili w praktyce nowe sposoby na uruchamianie potencjałów społecznych – informuje Katarzyna Ziemann, zastępca dyrektora Laboratorium Innowacji Społecznych w Gdyni. To właśnie LIS będzie prowadziło inkubator, w partnerstwie z Pracownią Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” z Warszawy.
Szansę na wsparcie w inkubatorze mają pomysły dotyczące włączenia społecznego m.in. poprzez: aktywizację społeczną i obywatelską, usprawnienie jakości usług społecznych, edukację, sport czy kulturę.
– Bardzo często, gdy rozmawiamy o wykluczeniu społecznym, myślimy o marginalizacji czy wykluczeniu z aktywnego życia gospodarczego i politycznego. Rzadziej myślimy o życiu kulturowym, które błędnie postrzegane jest jako jeden z mniej ważnych elementów budowania lokalnych społeczności – zauważa Maja Wagner, naczelnik Wydziału Kultury Urzędu Miasta Gdyni, specjalistka ds. grupy docelowej inkubatora pomysłów. – Niemożność uczestniczenia w życiu kulturalnym nie zawsze wynika z braku dostępu do dóbr i instytucji. Często jest wynikiem braku kompetencji potrzebnych do zaangażowania się w działania kulturalne zarówno aktywnie, jak i biernie. Brak kompetencji z kolei związany jest z brakiem edukacji kulturowej, a ta, w najogólniejszym sensie, jest procesem przygotowania do bardziej aktywnego, świadomego – a co być może najważniejsze – krytycznego uczestnictwa. Umiejętność interpretowania i rozumienia działań własnych i innych podmiotów jest warunkiem niezbędnym pogłębionego uczestnictwa w kulturze, zdolnego wytwarzać nowe społeczne relacje oraz stwarzać możliwości dla zaistnienia zmian społeczno-kulturowych. Wykluczenie w tym obszarze może dotyczyć absolutnie wszystkich grup społecznych. Wynika to z faktu ograniczenia na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat edukacji do kultury w programach nauczania w polskich szkołach. Chcąc budować świadome i zaangażowane społeczności musimy także zadbać o aspekt walki z wykluczeniem na tym polu i wzmacniać w budowanie zaangażowanych lokalnych wspólnot.
Jarosław Józefczyk, zastępca dyrektora MOPS w Gdyni, specjalista ds. grupy docelowej inkubatora pomysłów: – Dużą wartością obecnej edycji inkubatora jest próba rozszerzenia perspektyw myślenia o źródłach innowacji społecznych i sposobach na włączenie do głównego nurtu życia lokalnych wspólnot. Włączenie społeczne kojarzy się w pierwszej kolejności z instytucjami i podmiotami aktywnymi w obszarach pomocy społecznej – to bardzo intuicyjne. Jednak takie obszary jak aktywność kulturalna, sportowa, czy nawet zaangażowanie poprzez naukę (rosnąca popularność centrów nauki i eksperymentu w Gdyni i w całej Polsce) są równie skuteczne w działaniach na rzecz włączenia społecznego. Inkubator rozszerzając swoją formułę daje szanse na wzbogacenie oferty usług i metod otwierających się na różne grupy społeczne i na różnorodne potrzeby osób. Takie podejście wzmacnia podmiotowe podejście do każdej osoby przeżywającej trudności w codziennym funkcjonowaniu i często nie mającej okazji do zaangażowania się w poprawę swojego życia w sposób jej najbardziej odpowiadający.
W ramach rozpoczętego właśnie pierwszego naboru do inkubatora w sposób szczególny oczekiwane są pomysły na inicjatywy podejmowane przez małe społeczności lokalne (np. mieszkańców osiedla, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, wiernych w parafiach), a dotyczące działań służących włączeniu społecznemu. Chodzi o przedsięwzięcia, które łącząc lokalne zasoby (np. czas i kompetencje mieszkańców, dostępne przestrzenie, lokalnie funkcjonujące instytucje) mogą w lepszy niż dotychczas sposób pomóc osobom wykluczonym lub zagrożonym wykluczeniem mieszkającym w najbliższej okolicy oraz zadbać o to, by uczestniczyli w życiu swoich społeczności lokalnych.
Z myślą o wszystkich, którzy chcieliby zgłosić do inkubatora swój pomysł lub poznać bliżej ten sposób rozwijania innowacji we wrześniu i październiku zorganizowane zostaną webinar oraz „Innowacyjny mixer” – inspirujące spotkanie warsztatowe (dla ograniczonej liczby uczestników, w reżimie sanitarnym). Szczegóły wydarzeń i formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie inkubatorpomyslow.org.pl
Zgłoszone pomysły rozwijane będą w Inkubatorze pomysłów w Gdyni i Warszawie. Każde zgłoszenie oceni komisja ekspercka, m.in. pod kątem skuteczności. Te ocenione najwyżej trafią do rozwinięcia w inkubatorze. W czasie trwania całego projektu (zaplanowano dwa nabory) wsparcie w formie szkoleń, indywidualnych konsultacji i mentoringu może otrzymać około stu pomysłów. Prototypy innowacyjnych rozwiązań, które powstaną pod okiem specjalistów, zostaną przetestowane w wybranej lokalizacji – przewidziano granty dla 52 z nich (w wysokości średnio 40 tys. zł). Dziesięć najlepszych spośród przetestowanych innowacji, z potencjałem do dalszego wdrażania, zostanie upowszechnianych na szerszą skalę. Z gotowych innowacji i wsparcia inkubatora będą mogli korzystać przedstawiciele różnego rodzaju organizacji, instytucji i przedsiębiorstw, ale także grupy nieformalne i osoby fizyczne.
Na rozwijanie i upowszechnianie innowacji społecznych Gdynia pozyskała ponad milion złotych z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.
Źródło: kom. pras.