Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami oraz ponad 50 sygnatariuszy skierowało specjalny list do premiera Mateusza Morawieckiego, dotyczący sytuacji osób z niepełnosprawnościami w związku z pandemią COVID-19. Zaoferowano zaangażowanie i wsparcie w wypracowywaniu szczegółowych rozwiązań w tym zakresie.
Sygnatariusze listu doceniając działania na rzecz osób z niepełnosprawnościami ze strony rządu, w szczególności Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wskazali oni na potrzebę podjęcia kolejnych działań, w szczególności odnoszących się do mieszkańców domów pomocy społecznej oraz zapewnienia dostępności informacji odnośnie koronawirusa dla osób z różnymi niepełnosprawnościami.
Zauważono przy tym, że obecnie funkcja Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych pełniona jest przez Pawła Wdówika, który sam jest osobą z niepełnosprawnością, a jednoczesnie bardzo dobrze orientuje się w środowisku osób z niepełnosprawnosciami i w ich problemach.
Podkreślono zadowolenie z rozwiązań dedykowanych tej grupie obywateli w pakiecie Tarczy Antykryzysowej, a także doceniono zaangażowanie przedstawicieli rządu zajmujących się tą tematyką. Wskazano jednak także postulaty co do szczegółowych działań, którymi władze mogą poprawić sytuację osób niepełnosprawnych.
Między innymi wskazano, że wiele osób ma obecnie utrudniony dostęp do rehabilitacji i wsparcia, umożliwiającego codzienne funkcjonowanie, dla niektórych z nich brak stałej rehabilitacji oznacza pogarszanie się stanu zdrowia, a nawet zagrożenie dla ich życia.
Zwracamy jednak uwagę, że działania ujęte w Tarczy Antykryzysowej to dopiero pierwsze z koniecznych do przedsięwzięcia i deklarujemy udział środowiska we wszystkich podejmowanych działaniach.
Obecna sytuacja podkreśliła także ryzyka, jakie niosą za sobą duże domy pomocy społecznej. Świadczenie ciągłej, całodobowej opieki, pielęgnacji w takich skupiskach ludzi (nawet kilkaset osób) może być okupione wieloma istnieniami ludzkimi. Przykłady Hiszpanii, Włoch, Niemiec, a także Polski (jak Niedabyl, Jakubowice, Skarżysko-Kamienna i kolejne) pokazują, że duże formy instytucjonalne niosą ogromne zagrożenie epidemiologiczne i stanowią bezpośrednie, realne zagrożenie dla wielu osób starszych i z niepełnosprawnościami. Dlatego niezbędne jest podjęcie skoordynowanych działań w zakresie minimalizacji ryzyka, w tym uszczegółowienie instrukcji m.in. dla domów pomocy społecznej. Można posiłkować się dobrymi praktykami z Ministerstwa Zdrowia, a jednocześnie nie pozbawiać mieszkańców/ek niezbędnego wsparcia. W tym kontekście należy podkreślić, że trwające w ramach MRPiPS prace nad strategią deinstytucjonalizacji są właściwym i koniecznym kierunkiem zmiany modelu świadczenia usług społecznych.
Wiele osób ma utrudniony dostęp do rehabilitacji i wsparcia, umożliwiającego codzienne funkcjonowanie. Dla niektórych osób brak stałej rehabilitacji oznacza pogarszanie się stanu zdrowia, a nawet zagrożenie dla ich życia.
Doceniamy działania podjęte przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Pana Pawła Wdówika, Prezesa PFRON, Pana Krzysztofa Michałkiewicza mające na celu sprawne uruchomienie nowego programu pomocowego służącego finansowaniu domowego wsparcia tym osobom, które z powodu epidemii nie mogą skorzystać z dotychczasowych form wsparcia. Podobnie jak zmiany umożliwiające dokonywanie przesunięć w planie finansowym Funduszu m.in. na wsparcie zawieszonych placówek, jak i na inne, nieprzewidziane zadania. Wpisuje się to w szersze działanie, od lat oczekiwane przez środowisko osób z niepełnosprawnościami, jakim jest oparcie polityki Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami.
Jednocześnie dostrzegając już zmiany w mediach publicznych dotyczące dostępności informacyjnej dla osób Głuchych, pragniemy zwrócić uwagę, że ciągle wiele komunikatów związanych z koronawirusem (także pochodzących od władz samorządowych) dotyczących zmian organizacji życia publicznego, ochrony zdrowia i podejmowanych działań jest niedostępna lub nie spełnia standardów świadczenia tego rodzaju usług. Komunikaty powinny uwzględniać prawo do informacji również osób z innymi niepełnosprawnościami (np. napisy dla osób słabosłyszących czy teksty łatwe do czytania dla osób z niepełnosprawnością intelektualną).
Aktualna sytuacja stawia przed nami wszystkimi szczególnie trudne wyzwania. W celu sprostania im zgodnie z potrzebami obywateli mamy nadzieję na dalsze utrzymanie wytyczonego już kierunku wzmacniania kompleksowej koordynacji polityk Rządu wobec osób z niepełnosprawnościami przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Doceniając zatem dotychczasowe działania Rządu w walce z koronawirusem, liczymy na sygnalizowane zmiany, wierząc, że pełnienie funkcji Pełnomocnika Rządu przez osobę z niepełnosprawnością jest wyrazem włączającego, prokonwencyjnego podejścia do spraw osób z niepełnosprawnościami.
Źródło: PFON