Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj nasz kanał RSS lub polub nasz profil na Facebook-u!
Kodeks wyborczy przewiduje specjalne uprawnienia w stosunku do osób z niepełnosprawnościami, w tym głosowanie korespondencyjne i głosowanie przez pełnomocnika mające na celu ułatwienie takim osobom uczestnictwa w wyborach.
Ze względu na fakt, że w Polsce wciąż nie wszystkie lokale wyborcze dostosowane są do potrzeb osób niepełnosprawnych, wójt (burmistrz, prezydent miasta) ma obowiązek podać do wiadomości informację, które lokale wyborcze spełniają ten warunek. Taka informacja musi zostać podana do wiadomości najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów.
Wyborca z niepełnosprawnościami ma prawo do uzyskania pełnej informacji w swojej gminie o usytuowaniu lokali wyborczych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych i znajdujących się najbliżej ich miejsca zamieszkania, o warunkach dopisania do spisu wyborców w takim obwodzie do głosowania czy o warunkach oraz formach głosowania.
Lokal wyborczy powinien być specjalnie przygotowany na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Obwieszczenia wyborcze oraz wyniki wyborów muszą być umieszczane w miejscach łatwo dostępnych dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Na prośbę wyborcy niepełnosprawnego członek obwodowej komisji wyborczej zobowiązany jest przekazać ustnie treść określonych obwieszczeń wyborczych. Dodatkowo wyborca niepełnosprawny może głosować przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.
W przypadku wyborców niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności kodeks wyborczy przewiduje dwie specjalne formy udziału w głosowaniu: głosowanie korespondencyjne oraz głosowanie przez pełnomocnika.
Głosowanie korespondencyjne umożliwione jest wyłącznie w zwykłych obwodach głosowania na terytorium Polski. Zamiar głosowania korespondencyjnego wyborca z niepełnosprawnościami musi zgłosić komisarzowi wyborczemu nie później niż na 15 dni przed dniem wyborów zgodnie z warunkami określonymi w rozdziale 6a kodeksu wyborczego. W zgłoszeniu wyborca może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a. Pakiet wyborczy dostarczany jest wyborcy nie później niż 7 dni przed dniem wyborów. Wyborca wypełnia kartę do głosowania i odsyła w kopercie zwrotnej zgodnie z instrukcjami zawartymi w kodeksie wyborczym oraz otrzymanym pakiecie wyborczym.
Głosowanie przez pełnomocnika umożliwione jest również wyłącznie w zwykłych obwodach wyborczych na terytorium Polski. Pełnomocnikiem może być tylko osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także mężowie zaufania, jak również kandydaci w danych wyborach.
Pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania. Akt pełnomocnictwa do głosowania sporządza się na wniosek wyborcy wniesiony do wójta gminy, w której wyborca jest wpisany do rejestru wyborców, najpóźniej na 9 dni przed dniem wyborów. Szczegółowe regulacje dotyczące głosowania przez pełnomocnika zawarte są w rozdziale 7 kodeksu wyborczego.
W rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Źródło: Parlament Europejski, Biuro w Polsce