W czasie ograniczenia funkcjonowania szkół i placówek oświatowych zajęcia adresowane do uczniów ze specjalnymi potrzebami, w tym tych objętych kształceniem specjalnym i pomocą psychologiczno-pedagogiczną, organizuje się również za pomocą metod i technik kształcenia na odległość. Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało kilka rekomendacji dotyczących pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami, które mogą być przydatne zarówno nauczycielom, jak i rodzicom.
Poradnik dotyczący kształcenia na odległość
Aby wesprzeć rodziców, uczniów, nauczycieli oraz dyrektorów MEN przygotowało poradnik dotyczący kształcenia na odległość. Uwzględnione w nim zostały zadania nauczycieli i specjalistów, a także wskazówki dla rodziców, przykładowe metody pracy z uczniami, informacje na temat materiałów do wykorzystania w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnością. Poradnik można znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/edukacja/ksztalcenie-na-odleglosc–poradnik-dla-szkol
Metody pracy z uczniem z niepełnosprawnościami
W poradniku „Kształcenie na odległość” wskazane zostały przykładowe metody pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami. Wśród nich wymienić można m.in. symulacje (naśladowanie rzeczywistości), dzięki którym dzieci rozwijają swoją inwencję twórczą, umiejętności społeczne i poznawcze oraz kształtują swój system wartości. Jest również metoda „linia czasu” przybliżająca uczniom pojęcie czasu, a także „mapa mentalna” (lub mapa pamięciowa) – stosowana m.in. w celu usystematyzowania świeżo zdobytej wiedzy lub wizualizacji posiadanych wiadomości. Muzykoterapia, choreoterapia, metoda małych form scenicznych czy biblioterapia to kolejne z metod pracy z uczniem z niepełnosprawnościami, które mogą być podpowiedzią dla rodziców do samodzielnej pracy z dzieckiem w domu.
Platforma epodreczniki.pl wsparcie w nauce
Na udostępnionej szkołom Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej epodreczniki.pl zostały zamieszczone różnego rodzaju materiały edukacyjne przeznaczone dla wszystkich etapów kształcenia do wykorzystania przez uczniów i nauczycieli do nauki zdalnej.
Materiały te zostały dostosowane do potrzeb uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Platforma spełnia warunki WCAG 2.0 na poziomie AA.
Dodatkowo, w bloku Kształcenie na odległość zebrane zostały materiały dotyczące kształcenia uczniów ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi https://epodreczniki.pl/ksztalcenie-na-odleglosc
Serwisy internetowe Ośrodka Rozwoju Edukacji
Ministerstwo zachęca również do wykorzystywania zasobów udostępnionych po zalogowaniu na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji www.adaptacje.ore.edu.pl
Można tam znaleźć m.in. zaadaptowane wersje serii podręczników Szkolni Przyjaciele dla klas I-III, dostosowane odpowiednio do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami, mających trudności w uczeniu się i/lub komunikowaniu się w tym niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i afazją w postaci:
- • dostosowanego podręcznika dopuszczonego do kształcenia specjalnego ww. grupy uczniów,
- • zeszytów piktogramów zawierających symbole PCS,
- • aplikacji multimedialnej rozszerzonej o symbole PCS oraz nagrania w polskim języku migowym (PJM),
- • książki pomocniczej stanowiącej nieodzowną pomoc dla nauczyciela uczącego uczniów z wymienioną powyżej niepełnosprawnością,
- • słabowidzących w postaci adaptacji podręcznika w druku powiększonym.
Dodatkowo ze strony ORE można pobrać materiały edukacyjne w postaci adaptacji podręczników w druku powiększonym – dla uczniów słabowidzących uczęszczających do klas IV-VIII szkoły podstawowej. Są tu materiały do takich przedmiotów jak m.in.: język polski, matematyka, historia, geografia, przyroda, biologia, chemia, fizyka czy wiedza o społeczeństwie.
Materiały w strefie dla zalogowanych Systemu Informacji Oświatowej
W strefie dla zalogowanych Systemu Informacji Oświatowej udostępniono również materiały edukacyjne do kształcenia na odległość dla uczniów klas IV-VIII mających trudności w uczeniu się i/lub komunikowaniu się w tym niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i afazją. Przygotowano je na podstawie aktualnie dopuszczonych do użytku szkolnego podręczników do takich przedmiotów jak: język polski, matematyka, historia, geografia, przyroda, biologia, fizyka, chemia, wiedza o społeczeństwie.
Materiały są dostępne w strefie dla zalogowanych Systemu Informacji Oświatowej pod adresem: https://strefasio.men.gov.pl/login. Po zalogowaniu do SIO należy wybrać zakładkę „Adaptacje” i zaakceptować regulamin. Materiały można filtrować według klasy, rodzaju, słów kluczowych czy przedmiotu.
Wszystkie publikacje mogą być przeglądane zarówno on-line, ale można je również pobrać, a następnie wydrukować. Zawierają one odpowiednie dostosowania tekstowe i graficzne (zaadaptowane ilustracje, wykresy, schematy itp.), a także symbole PCS, czyli znaki graficzne obrazujące pojęcia (wspierające osoby z trudnościami w komunikowaniu się w rozumieniu treści i uczestnictwie w procesie dydaktycznym) oraz nagrania video w polskim języku migowym (PJM).
Źródło: MEN