Poradnik dla wolontariuszy i asystentów „Widzieć świat w inny sposób” powstał w ramach zadania realizowanego przez Fundację dla Niewidomych Misja i Rozwój – MiR. Zadanie zostało dofinansowane ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, w ramach programu Korpus Solidarności – Rządowego Programu Wspierania i Rozwoju Wolontariatu Systematycznego na lata 2018 – 2030.
Autorzy poradnika: Ewa Domańska i Andrzej Janik
Wstęp
„Widzieć świat w inny sposób” to kompendium wiedzy na temat wspierania osób niewidomych. Zostało stworzone w oparciu o wiedzę i doświadczenia osób z dysfunkcją wzroku, które na co dzień zajmują się pomocą w tworzeniu udogodnień w swoim otoczeniu. Poradnik wspierania osób niewidomych i niedowidzących jest kompleksowym źródłem informacji i wskazówek, które pomagają zrozumieć specyfikę życia osób z dysfunkcją wzroku oraz uczą, jak świadczyć usługi wolontariackie dostosowane do indywidualnych potrzeb. Jest on skierowany do każdego, kto pragnie lepiej zrozumieć świat osób niewidomych i pomagać im w codziennym życiu. Jest to także nieocenione wsparcie dla osób niewidomych, które często muszą walczyć z różnymi trudnościami i problemami na swojej drodze.
Wolontariat na rzecz osób niewidomych nie polega jedynie na pomocy w codziennych zadaniach. To także towarzyszenie, mające wpływ na odbudowanie wiary w siebie, wsparcie emocjonalne oraz zachęta do rozwijania umiejętności i pasji. Ponadto jest nieocenioną pomocą w odnajdywaniu niezależności i aktywnego uczestnictwa w kulturze oraz relacjach z innymi.
Życie osoby niewidomej to wyzwanie, które wymaga od społeczeństwa zrozumienia, empatii i gotowości do niesienia pomocy. Istnieje wiele barier i stereotypów związanych z postrzeganiem osób niewidomych, co niewątpliwie wpływa na obniżenie ich poczucia własnej wartości. Niniejsza publikacja jest próbą przełamania tych barier i promowania pełnej integracji oraz równości. W poradniku znajdziesz praktyczne wskazówki dotyczące wielu aspektów życia, począwszy od poruszania się w przestrzeni publicznej, aż po wykonywanie codziennych czynności. Poruszymy zagadnienia takie jak:
- Orientacja przestrzenna: Poznasz techniki pomagające osobom niewidomym poruszać się samodzielnie, by czuły się bezpiecznie i pewnie. Wskażemy sposoby opisywania przestrzeni, aby osoba niewidoma mogła zrozumieć, co się dzieje wokół niej, i jakie informacje są istotne. Dowiesz się, jak używać białej laski, korzystać z asysty psa przewodnika oraz jak osoby z dysfunkcją wzroku używają nowoczesnych technologii do nawigacji. Przedstawimy strategie poruszania się po budynkach, znaczenie układu pomieszczeń i dostępności architektonicznej. Podpowiemy, jak pomagać w nawigacji po ulicach, parkach, przystankach i innych miejscach publicznych oraz jak bezpiecznie korzystać ze środków transportu publicznego.
- Komunikacja: Dowiesz się, jak skutecznie formułować komunikaty, używając mowy, pisma brajla czy technologii asystujących. Omówimy zasady efektywnej komunikacji werbalnej z osobami niewidomymi. Dowiesz się, jak klarownie i precyzyjnie wyrażać swoje myśli, jakich błędów unikać w opisywaniu otoczenia oraz jak dostosować tempo przekazywanych informacji. Nauczysz się alfabetu Brajla i poznasz technologie asystujące, takie jak czytniki ekranu czy programy udźwiękawiające.
- Samodzielność: Zobaczysz, jak wspierać rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia. Przedstawimy wskazówki dotyczące prania, prasowania, przygotowywania posiłków oraz funkcjonowania w gospodarstwie domowym. Omówimy aspekty związane z codzienną higieną osobistą.
- Wsparcie emocjonalne: Dowiesz się, jak pozyskać zaufanie osoby niewidomej, by mogła na Tobie polegać.
- Kultura i sztuka: Pokażemy, na co zwrócić uwagę, dobierając ofertę kulturalną dla osób niewidomych. Dowiesz się, czym jest audiodeskrypcja i jak tworzyć opis zdarzeń i scenerii, tak aby były zrozumiałe dla osób z dysfunkcją wzroku.
- Technologie wspomagające: Podkreślimy rolę nowoczesnych technologii w codziennym życiu osób niewidomych. Wyjaśnimy, czym są czytniki ekranu, urządzenia lektorskie oraz technologie rozpoznawania tekstu.
- Rozrywka i sposób spędzania wolnego czasu: Dowiesz się, w jakie gry planszowe mogą grać osoby niewidome, oraz poznasz dostępne gry komputerowe i dźwiękowe.
- Sport i rekreacja: Zaprezentujemy instytucje umożliwiające osobom niewidomym uprawianie sportu oraz dyscypliny dostosowane do ich potrzeb.
Niniejsza publikacja podzielona jest na rozdziały omawiające poszczególne kwestie. Zachęcamy Cię do zapoznania się z tym poradnikiem i wykorzystania zawartych w nim informacji. Razem możemy pomóc osobom niewidomym odkrywać świat na nowo i dążyć do pełnego, satysfakcjonującego życia. Dzięki Twojemu zaangażowaniu możemy przyczynić się do zbudowania bardziej otwartego i wspierającego społeczeństwa, w którym brak wzroku nie będzie barierą, a jedynie innym, równie cennym sposobem odbierania świata.