Transport publiczny stanowi istotną część codziennego życia dla wielu ludzi umożliwiając im swobodne poruszanie się po mieście i spełnianie codziennych różnorodnych obowiązków. Dla osób niewidomych i niedowidzących oraz ich przewodników dostępność i łatwość korzystania z transportu publicznego odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu równych szans i pełnej integracji społecznej. Niniejszy rozdział poświęcony będzie zagadnieniom związanym z ulgami w transporcie publicznym jakie są dostępne dla osób niewidomych i niedowidzących i ich przewodników. Omówimy także znaczenie karty parkingowej, która stanowi kluczowe narzędzie ułatwiające korzystanie z miejsc parkingowych dedykowanych osobie niepełnosprawnej.
Osoby niewidome i ociemniałe mają prawo do ulgowych przejazdów środkami transportu publicznego – taka informacja z pewnością przyniesie ulgę tym, którzy zmagają się z trudnościami związanymi z utratą wzroku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, osoby uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji otrzymują szereg ulg w podróżowaniu środkami publicznego transportu zbiorowego.
Warto zaznaczyć, że osoby niewidome spełniające warunki określone w przepisach mogą skorzystać z ulgi wynoszącej aż 93% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej. Dotyczy to biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych.
Dla osób niewidomych, które są uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji, przewidziane są również ulgi w wysokości 51% przy podróżach środkami publicznego transportu kolejowego w pociągach innych niż osobowe oraz autobusowego w komunikacji innej niż zwykła. Również tutaj ulgi obejmują bilety jednorazowe lub imienne miesięczne.
Osoby niewidome lub ociemniałe, które mają orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy, a nie są uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji, mogą skorzystać z ulgi w wysokości 37%. Przysługuje im ona przy podróżach pociągami osobowymi, pospiesznymi, ekspresowymi (PKP) oraz autobusami (PKS) w komunikacji zwykłej, przyśpieszonej i pośpiesznej. Również tutaj zasady obejmują bilety jednorazowe lub miesięczne imienne.
Aby skorzystać z przysługujących ulg, osoby niewidome muszą posiadać jeden z wymienionych dokumentów potwierdzających inwalidztwo, niezdolność do pracy lub niepełnosprawność z powodu stanu narządu wzroku. Wśród nich znajdują się wypisy z treści orzeczeń komisji lekarskich, lekarzy orzeczników ZUS, orzeczeń lekarzy rzeczoznawców KRUS, a także legitymacje emerytów-rencistów wojskowych lub policyjnych.
Ponadto warto nadmienić, iż w komunikacji miejskiej bezpłatne lub ulgowe przejazdy dla osoby niewidomej oraz jej przewodnika przysługują w zależności od uchwał miejscowych organów samorządu terytorialnego. Do ulgi 95% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego, na podstawie biletów jednorazowych jest uprawniony przewodnik lub opiekun towarzyszący w podróży osobie niewidomej.
Zapewnienie tych ulg to krok w kierunku bardziej dostępnej i równościowej przestrzeni publicznej dla osób z dysfunkcjami wzroku. Dzięki tym środkom wsparcia, osoby niewidome mogą łatwiej uczestniczyć w życiu społecznym, korzystając z publicznego transportu bez dodatkowych trudności finansowych.
Karta parkingowa
Karta parkingowa jest dokumentem pozwalającym niepełnosprawnemu kierującemu pojazdem samochodowym oznaczonym nim, lub kierowcy przewożącemu osoby o obniżonej sprawności na niestosowanie się do niektórych znaków drogowych zakazu ruchu lub postoju. Wydawaniem karty parkingowej zajmują się Powiatowe lub Miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Dokument może uzyskać osoba niewidoma posiadająca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z wpisanym symbolem niepełnosprawności narządu wzroku 04o, wydane przez Powiatowy lub Miejski zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności.
Osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym od dnia 1 Lipca 2014 r. uzyskają kartę parkingową na podstawie wydanego od dnia 1 Lipca 2014 r. Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień zawierającego wskazanie w zakresie karty parkingowej. Wskazanie do karty parkingowej w orzeczeniu o znacznym stopniu niepełnosprawności nie jest uzależnione od symbolu przyczyny niepełnosprawności ale wyłącznie od tego, że osoba niepełnosprawna ma znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się.
Od dnia 1 Lipca 2014 r. karta parkingowa wydawana jest wyłącznie na czas określony. Karta parkingowa wydawana jest na okres ważności orzeczenia, jednak nie dłużej niż na okres 5 lat. Jeżeli orzeczenie uprawniające do karty parkingowej zostało wydane na czas nieokreślony (bez terminowo) albo na okres dłuższy niż 5 lat, to i tak karta parkingowa zostanie wydana wyłącznie na okres 5 lat od dnia jej wydania.
Aby skorzystać z uprawnień gwarantowanych przez kartę parkingową należy umieścić ją za przednią szybą pojazdu samochodowego a jeśli pojazd nie posiada przedniej szyby w widocznym miejscu w przedniej części pojazdu, w sposób eksponujący widoczne zabezpieczenia karty oraz umożliwiający odczytanie jej numeru i daty ważności.
Osoba posiadająca kartę parkingową może być zwolniona z opłat postojowych w płatnych strefach parkowania. Jednakże przepisy regulujące te kwestie są stanowione uchwałą rady miasta lub gminy, więc w każdej miejscowości mogą być różne.