W dniach 24–29 listopada 2024 roku Polska gościła wyjątkową delegację z Albanii, reprezentowaną przez Emiliano Lule, dyrektora Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych i Niedowidzących im. „Ramazan Kabashi” w Tiranie, oraz jego asystenta. Wizyta odbyła się z inicjatywy Departamentu Dyplomacji Kulturalnej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP i Ambasady RP w Tiranie. Podczas kilkudniowego pobytu goście mieli okazję zapoznać się z polskimi rozwiązaniami w zakresie edukacji i wsparcia osób niewidomych, a także nawiązać współpracę z polskimi organizacjami, w tym z naszą Fundacją.
Instytucje wspierające osoby niewidome w Albanii
Emiliano Lule, oprócz roli dyrektora wspomnianego ośrodka, pełni funkcję dyrektora zarządu Instytutu dla Niewidomych VISIUM. Instytut ten odgrywa kluczową rolę w edukacji i wsparciu dzieci oraz młodzieży z dysfunkcjami wzroku. W Albanii „Ramazan Kabashi” to jedyna placówka tego typu, zajmująca się nie tylko edukacją, ale również produkcją materiałów dydaktycznych w języku albańskim, dostosowanych do potrzeb osób niewidomych. Dzięki programowi „Polska Pomoc” w 2023 roku Instytut VISIUM zrealizował projekt wspierający tę szkołę, co stało się fundamentem dla dalszych działań.
Znaczenie polsko-albańskiej współpracy
Wizyta Emiliano Lule była kontynuacją wcześniejszych inicjatyw, mających na celu wymianę doświadczeń i wsparcie grup ze specjalnymi potrzebami. Polska, jako kraj z dużym dorobkiem w obszarze integracji społecznej i edukacji osób niepełnosprawnych, stanowi inspirację dla Albanii, która przechodzi obecnie intensywne przemiany w kontekście aspiracji do członkostwa w Unii Europejskiej. Przykład Polski pokazuje, jak skutecznie można wdrażać innowacyjne rozwiązania w skali odpowiadającej krajom takim jak Albania.
Kluczowe spotkania i wymiana doświadczeń
Jednym z ważniejszych punktów wizyty było spotkanie Emiliano Lule z przedstawicielką naszej Fundacji, które odbyło się 26 listopada. Dyskusja skupiła się na kilku kluczowych obszarach:
- Modele edukacji osób niewidomych w Polsce: Omówiono system szkolnictwa specjalnego, integracyjnego oraz publicznego, a także rolę nauczycieli wspierających i asystentów w procesie edukacyjnym.
- Wsparcie technologiczne: W Albanii brakuje podstawowych narzędzi, takich jak syntezatory mowy w języku albańskim. Instytut VISIUM stara się sprostać temu wyzwaniu, ale ograniczenia technologiczne i finansowe utrudniają rozwój.
- Dostępność materiałów edukacyjnych: Polska, dzięki szerokiej sieci bibliotek i organizacji wspierających, oferuje bogaty zasób podręczników w Braille’u, audiobooków i materiałów cyfrowych. Tego rodzaju rozwiązania mogą stać się wzorem dla albańskiego systemu edukacji.
- Rola asystentów: Dyskutowano o roli asystentów w codziennym życiu osób niewidomych oraz o działaniach polskich fundacji, które szkolą wolontariuszy i dostarczają kompleksowe wsparcie.
Nowe perspektywy i wyzwania
Instytut VISIUM, wspierany przez szkołę „Ramazan Kabashi”, planuje otwarcie czterech nowych departamentów, które będą odpowiedzialne za ocenę warunków pracy, produkcję materiałów dydaktycznych, szkolenie asystentów oraz działania badawczo-rozwojowe. Celem tych zmian jest nie tylko poprawa jakości edukacji, ale także przygotowanie uczniów do samodzielnego życia i studiów wyższych.
Jednym z największych wyzwań, z jakimi mierzy się Albania, jest brak infrastruktury technologicznej dostosowanej do potrzeb osób niewidomych, co obejmuje zarówno brak syntezatorów mowy, jak i ograniczoną dostępność materiałów dydaktycznych. Wdrożenie rozwiązań inspirowanych polskim doświadczeniem może znacząco poprawić sytuację.
Wizyta Emiliano Lule w Polsce to ważny krok w budowaniu międzynarodowej współpracy na rzecz osób niewidomych. Wymiana doświadczeń i transfer wiedzy pomiędzy Polską a Albanią mają szansę przynieść wymierne korzyści, zarówno w obszarze edukacji, jak i integracji społecznej. Dzięki takim inicjatywom Polska umacnia swoją pozycję jako partnera wspierającego rozwój społeczny na Bałkanach Zachodnich.
Zachęcamy do obejrzenia materiału video ze spotkania przedstawicielki naszej fundacji z Panem Emiliano. Video poniżej.