– Przekonaliśmy się, że napisanie wniosku o zapewnienie dostępności nie jest trudne. Będziemy z tego prawa korzystać – podkreślali uczestnicy warsztatów „Prawo do dostępności”, które 16 i 17 września odbyły się w Domu Ukraińskim w Przemyślu i w Kompleksie Wspomaganego Mieszkalnictwa Zamościu. Warsztaty, których celem jest zwiększenie świadomości o tym, czym jest dostępność, są realizowane w różnych miastach w Polsce w ramach projektu realizowanego przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych we współpracy z partnerami społecznymi.
Brak działającej platformy na dworcu, brak dostosowań dla radnych miejskich z niepełnosprawnością słuchu, pisma urzędowe napisane za małym drukiem, szybko zmieniające się zielone światło na przejściu dla pieszych, brak tłumacza polskiego języka migowego w czasie wizyty u lekarza.
To przykładowe z omawianych na warsztatach sytuacji, kiedy osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze, rodzice małych dzieci napotykają na bariery w instytucjach publicznych i przestrzeni miast – np. w szkole, urzędzie czy ośrodku zdrowia.
– W takich sytuacjach mogą Państwo skorzystać z prawa do dostępności. Mogą Państwo wystąpić z wnioskiem o zapewnienie dostępności. Dostępność to prawo obywatelskie, które jest zapisane w Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami, a także w ustawach – podkreślała Monika Wiszyńska-Rakowska, Pełnomocniczka RPO ds. praw osób z niepełnosprawnościami.
– Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami obowiązuje 5 lat. Ustawa umożliwiła obywatelom i obywatelkom składanie wniosków o zapewnienie dostępności przez podmioty publiczne, a następnie skarg na brak zapewnienia dostępności do PFRON. Jednak niewiele osób korzysta z tych uprawnień – zaznaczył Kamil Gąsowski z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Celem warsztatów jest zwiększenie świadomości o tym, czym jest dostępność, a także wzmocnienie umiejętności korzystania z prawa do dostępności przez osoby ze szczególnymi potrzebami.
Uczestnicy warsztatów, pracując w małych grupach, napisali przykładowe wnioski o zapewnienie dostępności. Jedna z grup przygotowała wniosek do szkoły, w której uczeń z niepełnosprawnością ruchu nie może samodzielnie się poruszać. Kolejna grupa opracowała wniosek do ośrodka zdrowia, do którego prowadzą schody. Opracowano także wniosek o zapewnienie dostępności przez bibliotekę niedostępną dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Następnie uczestnicy analizowali możliwości działania, w przypadku braku zapewnienia dostępności. Przygotowali projekt skargi na brak zapewnienia dostępności do Prezesa PFRON, a także dowiedzieli się, w jakich sytuacjach mogą zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich.
W warsztatach wzięły udział osoby z różnymi niepełnosprawnościami i osoby je wspierające, osoby starsze, radni, aktywiści i aktywistki z lokalnych organizacji.
Partnerem warsztatów w Przemyślu był Związek Ukraińców w Polsce – Oddział w Przemyślu. Partnerem warsztatów w Zamościu było Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym „Krok za krokiem”
Pracownicy Biura RPO w ramach wizyty studyjnej odwiedzili placówki prowadzone przez partnera społecznego w Zamościu m.in: szkołę specjalną, środowiskowy dom samopomocy, kompleks mieszkalnictwa wspomaganego „Rodzinny dom”, warsztat terapii zajęciowej. Poznali dobre praktyki i bariery w działaniach na rzecz osób z niepełnosprawnościami w Zamościu.
Źródło: Biuro RPO