Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) Marcin Wiącek przekazał szczegółowe uwagi do projektu ustawy o asystencji osobistej sekretarzowi stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzejowi Derze. Projekt ten, przygotowany przez Kancelarię Prezydenta, ma na celu wprowadzenie zmian w systemie wsparcia osób z niepełnosprawnościami.
W swoich uwagach RPO podkreśla, że pożądane byłoby, aby projekt obejmował możliwie szeroką grupę beneficjentów i nie ograniczał się do wąskiego grona adresatów. Również ostateczny kształt ustawy powinien być wynikiem dialogu społecznego, rozpoczętego przez Kancelarię Prezydenta.
Rzecznik Praw Obywatelskich ma nadzieję, że wejście ustawy w życie będzie krokiem w stronę deinstytucjonalizacji systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Uważa, że osoby z niepełnosprawnościami powinny być włączone do systemów asystencji osobistej jeszcze przed opuszczeniem instytucji, aby zapewnić im natychmiastowy dostęp do tych usług.
Projekt zakłada stworzenie dualizmu asystencji, gdzie usługa asystencji osobistej będzie przysługiwać pełnoletniej osobie zdecydowanej ilości punktów w skali potrzeby wsparcia. RPO podkreśla, że choć projekt ma potencjał poprawy w stosunku do dotychczasowego systemu, istnieje obawa, że dedykowanie rozwiązania tylko dla grupy osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym budzi wątpliwości.
Dodatkowo, Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na kwestie związane z niedostateczną liczbą godzin wsparcia, brakiem możliwości wykonania pewnych czynności medycznych przez asystenta osobistego oraz ingerencją w prywatność osób z niepełnosprawnościami.
Warto również zaznaczyć, że RPO postuluje wprowadzenie tzw. „budżetu osobistego”, czyli pakietu środków finansowych przyznawanych osobie z niepełnosprawnością na sfinansowanie potrzebnych usług.
Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża nadzieję, że wejście w życie ustawy o asystencji osobistej, uwzględniające przedstawione uwagi, będzie znaczącym krokiem w stronę deinstytucjonalizacji systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami, zgodnie z zasadami Konwencji ONZ.
W zakończeniu swojego stanowiska, Marcin Wiącek zwraca się do ministra Andrzeja Dery o analizę uwag i ich uwzględnienie w dalszych pracach nad projektem ustawy o asystencji osobistej oraz o informację dotyczącą podjętych działań i decyzji.
Źródło: Biuro RPO