Joanna Mendak (ur. 16 lutego 1989 w Suwałkach) – polska niepełnosprawna (niedowidząca) pływaczka, wielokrotna medalistka letnich igrzysk paraolimpijskich, mistrzostw świata i Europy.
Jest absolwentką Zespołu Szkół nr 2 w Suwałkach – Liceum Ogólnokształcącego nr II im. gen. Zygmunta Podhorskiego. Studia z zakresu fizjoterapii rozpoczynała na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, a następnie przeniosła się do ALMAMER Szkoły Wyższej w Warszawie.
Karierę sportową zaczynała w Międzyszkolnym Uczniowskim Klubie Sportowym „Olimpijczyk” w Suwałkach, a następnie w Starcie Białystok. Jej trenerem jest Edward Dec. Szkoliła się również pod kierunkiem Pawła Słomińskiego w AZS AWF Warszawa.
Joanna Mendak to jedna z najbardziej utytułowanych polskich paraolimpijek. Od 2004 roku uczestniczy w każdych Igrzyskach Paraolimpijskich. Jej koronny dystans to 100 m stylem motylkowym – w nim zdobyła aż 3 złote medale paraolimpijskie (Ateny 2004, Pekin 2008, Londyn 2012). Oprócz tego zdobyła srebrny medal na 200 m stylem zmiennym podczas Igrzysk w Pekinie, dwukrotnie stawała również na najniższym stopniu podium na 100 m stylem dowolnym (Ateny 2004, Pekin 2008),
Na wielkiej międzynarodowej imprezie zadebiutowała podczas Mistrzostw Świata w Mar de Plata (Argentyna) w wieku zaledwie 13 lat i przebojem wdarła się do światowej czołówki, zdobywając srebrny medal na 100 m stylem motylkowym i brązowy na 200 m stylem motylkowym. Od tego czasu zdobywała medale na praktycznie każdym mundialu na długim basenie, a w swojej kolekcji ma 6 złotych, 4 srebrne i 4 brązowe medale tej imprezy, dokładając do tego złoty i srebrny medal MŚ na krótkim basenie. Największy sukces podczas MŚ osiągnęła w Durban (RPA) w 2006 roku, gdzie sięgnęła aż po 5 złotych medali (50 m stylem dowolnym, 100 m stylem dowolnym, grzbietowym, motylkowym i klasycznym) oraz raz stanęła na drugim stopniu podium (200 m stylem zmiennym).
Od 2004 roku uczestniczy również w każdych Igrzyskach Paraolimpijskich. Jej koronny dystans to 100 m stylem motylkowym – w nim zdobyła aż 3 złote medale paraolimpijskie (Ateny 2004, Pekin 2008, Londyn 2012). Oprócz tego zdobyła srebrny medal na 200 m stylem zmiennym podczas Igrzysk w Pekinie, dwukrotnie stawała również na najniższym stopniu podium na 100 m stylem dowolnym (Ateny 2004, Pekin 2008),
Joanna Mendak pozostaje również aktualną rekordzistką świata na 100 m stylem motylkowym w kategorii S12 (1:03.11 – wynik osiągnięty w 2006 podczas zawodów w Berlinie), oraz 3-krotną rekordzistką świata na krótkim basenie: na 50 m stylem motylkowym (30.23, Rio de Janeiro 2009), 100 m stylem motylkowym (1:05.10, Rio de Janeiro 2009) i 200 m stylem motylkowym (2:34.39, Płock 2003). W trakcie swoich występów zdobyła również 2 złote, 3 srebrne i 3 brązowe medale Mistrzostw Europy.