Spotkanie dostosowane dla osób niewidomych i słabowidzących
Termin i miejsce wydarzenia:
29.06.2019 (sobota), godz. 11:00
Łazienki Królewskie
ul. Agrykola 1
00-460 Warszawa
Wstęp:
• Bilet normalny: 10 zł.
• Bilet ulgowy: 5 zł.
Spotkanie przy kasie w Podchorążówce
Koordynacja oprowadzania:
dr Kamil Frejlich,
k.frejlich@lazienki-krolewskie.pl
Dostosowanie do potrzeb osób z niepełnosprawnościami:
Olga Michalik,
o.michalik@lazienki-krolewskie.pl
Wystawa stanowi opowieść o blisko 1000-letnich relacjach polsko-węgierskich. Historię stosunków między oboma krajami przybliżają bezcenne obiekty, pochodzące z najprzedniejszych węgierskich instytucji, m.in. z Węgierskiego Muzeum Narodowego, Węgierskiego Archiwum Narodowego oraz z Instytutu i Muzeum Historii Wojskowości przy Ministerstwie Obrony w Budapeszcie. Przedmioty, które eksponowane są na wystawie, poza wyjątkową wartością historyczną i artystyczną, kryją w sobie duży ładunek emocjonalny, gdyż łączą się z postaciami ikonicznymi dla obu narodów. Zobaczyć możemy pamiątki związane z królem Stefanem I Batorym, Siedmiogrodzianinem i twórcą militarnej potęgi Rzeczpospolitej Obojga Narodów, oraz z generałem Józefem Bemem, jednym z największych bohaterów narodowych Węgier.
Szczególny charakter ma prezentacja jednej z najbardziej unikatowych i najcenniejszych monet na świecie – 100 dukatów w złocie Zygmunta III Wazy z Muzeum Narodowego w Budapeszcie. Z zbiorów tejże instytucji pochodzi również eksponowany na wystawie miecz ceremonialny, dar papieża Juliusza II dla króla Władysława II Jagiellończyka, jeden z najwspanialszych okazów rzemiosła zbrojeniowego z okresu dojrzałego renesansu. Węgierskie Muzeum Narodowe udostępniło także wiele sztuk broni z XVI i XVII wieku, w tym karabelę króla Jana III Sobieskiego.
Relacje polsko-węgierskie
Polacy i Węgrzy od dawna podkreślają łączącą ich wielowiekową przyjaźń, a nade wszystko bezinteresowne wsparcie udzielane sobie wzajemnie podczas zmagań o niepodległość. Na przestrzeni wieków między oboma krajami nie brakowało konfliktów związanych z rywalizacją o wpływy w naszej części Europy, jednak były to raczej epizody, a pamięć o wspólnej historii żyła nawet wtedy, gdy oba narody znajdowały się we wrogich obozach.
Polacy uczestniczyli w powstaniu węgierskim w latach 1848-1849. Na ich czele stał generał Józef Bem, któremu w dowód uznania za bohaterskie wyzwolenie Siedmiogrodu węgierskie kobiety podarowały bogato zdobioną szablę ceremonialną. Węgrzy przyszli Polakom z pomocą w 1920 r., gdy do Warszawy zbliżała się Armia Czerwona. W przeddzień decydującej bitwy Wojsko Polskie otrzymało od nich kilkadziesiąt milionów sztuk amunicji karabinowej. W okresie II wojny światowej rząd węgierski zachował neutralność i stanowczo domówił wsparcia Niemców szykujących się do ataku na Rzeczpospolitą w 1939 r. Po kampanii wrześniowej dziesiątki tysięcy polskich żołnierzy i cywilów znalazło schronienie na Węgrzech. Podczas powstania warszawskiego żołnierze węgierscy dozbrajali powstańców, a polskie oddziały miały swobodę poruszania się w obrębie węgierskich pozycji.
Za postawę Węgrów w czasie II wojny światowej Polacy zrewanżowali się w 1956 r. W polskich miastach masowo demonstrowano solidarność z powstańcami walczącymi w Budapeszcie przeciwko komunistycznemu reżimowi i Armii Radzieckiej. Polacy okazali Węgrom największe wsparcie, oddając krew, kupując leki i prowadząc zbiórki pieniędzy.