Niepełnosprawność nie ogranicza marzeń ani możliwości. Przeciwnie — może stać się siłą napędową do podejmowania wyzwań, które dla wielu wydają się niemożliwe. Świadectwem tej determinacji są rekordy Guinnessa ustanawiane przez osoby z niepełnosprawnościami — zarówno te spektakularne i głośne medialnie, jak i mniej znane, ale niosące równie mocny przekaz. Wśród nich nie brakuje też wyczynów Polaków, którzy na kartach legendarnej księgi zapisali się złotymi zgłoskami.
Bydgoszcz — miasto symbolicznego rekordu
4 czerwca 2014 roku w Bydgoszczy odbyło się niezwykłe wydarzenie, które miało na celu zwrócenie uwagi na potrzeby i możliwości osób z niepełnosprawnością wzroku. Podjęto wtedy próbę ustanowienia dwóch rekordów Guinnessa.
Pierwszy z nich dotyczył stworzenia największej na świecie białej laski — symbolu samodzielności osób niewidomych. Konstrukcja, wykonana przez firmę Impostal, mierzyła imponujące 24 metry i była wierną kopią prawdziwego narzędzia pomocniczego. Zbudowana z metalowych rur o średnicy 219 mm i długości 5 m każda, stanowiła spektakularny przykład inżynierskiego zaangażowania w temat dostępności.
Drugą próbą był najliczniejszy spacer osób niewidomych z przewodnikami, który miał również ogromne znaczenie edukacyjne. 81 osób, wyposażonych w białe laski i zasłonięte oczy, przeszło 800-metrową trasę w parach z przewodnikami. Każdy z uczestników został wcześniej przeszkolony z zasad poruszania się i udzielania wsparcia osobom z dysfunkcją wzroku. Organizatorem wydarzenia był Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1 w Bydgoszczy im. L. Braille’a oraz Stowarzyszenie Visus Supremus.
Boccia na rekord — siła polskich zawodniczek
Polska zapisała się na kartach Księgi Rekordów Guinnessa także dzięki rozgrywkom w grze Boccia. Ten paraolimpijski sport zyskuje na popularności od 1984 roku, kiedy to zadebiutował na igrzyskach osób z niepełnosprawnościami w Nowym Jorku.
W dniach 1–2 czerwca 2019 roku, z inicjatywy Uniwersytetu Zielonogórskiego, Dominika Hoft i Marlena Pogorzelczyk ustanowiły rekord Guinnessa w kategorii najdłuższy maraton gry w Boccia (single). Nieprzerwana rozgrywka trwała dokładnie 25 godzin i 1 minutę, a zawodniczki udowodniły, że wytrzymałość i determinacja nie mają żadnych ograniczeń.
Walka do ostatniego gwizdka — rekord w rugby na wózkach
Kolejny sportowy rekord Guinnessa został ustanowiony 13 października 2013 roku w Pniewach, gdzie odbył się najdłuższy mecz rugby na wózkach inwalidzkich. W wydarzeniu udział wzięły dwie drużyny: Balian Pniewy oraz Four Kings Warszawa. Mecz trwał — tak jak w przypadku rekordu Boccia — aż 25 godzin i 1 minutę.
Zawodnicy na zmianę wchodzili na boisko, bez możliwości opuszczania hali. Czas na toaletę był limitowany, a zasady bardzo rygorystyczne. Był to nie tylko wyczyn sportowy, ale i fizyczny test wytrzymałości oraz duchowego zaangażowania.
Siła jednej stopy — Bartosz Ostałowski i jego driftowy rekord
Wśród najbardziej medialnych i widowiskowych rekordów należy wymienić osiągnięcie Bartosza Ostałowskiego — jednego z nielicznych na świecie profesjonalnych kierowców sportowych, który prowadzi samochód stopą.
30 września 2022 roku na lotnisku w Pile ustanowił rekord Guinnessa w kategorii najszybszy drift samochodem prowadzonym stopą, osiągając zawrotną prędkość 231,66 km/h. To niezwykłe osiągnięcie w świecie motorsportu, które pokazuje, że nawet brak rąk nie jest przeszkodą w realizacji ekstremalnych pasji.
Maratoński bieg z Głuchołaz
Nie mniej imponujący był wyczyn Sławomira Dula z Głuchołaz, który w 2001 roku pokonał 310 kilometrów w niespełna 24 godziny, w ramach biegu rozłożonego na 9 dni. Wynik ten został oficjalnie uznany przez komisję Guinnessa i zapisany w księdze rekordów jako jedno z najdłuższych pokonanych dystansów przez osobę z niepełnosprawnością.
Najdłuższy czas pod respiratorem — historia Janusza Świtaja
Poruszająca jest również historia Janusza Świtaja — człowieka, który żyje pod respiratorem od ponad 30 lat. Uległ on poważnemu wypadkowi motocyklowemu w wieku 17 lat, w wyniku którego doznał całkowitego paraliżu i niewydolności oddechowej. Mimo początkowej rezygnacji z życia, z czasem — dzięki wsparciu społecznemu — rozpoczął nowy rozdział.
Janusz ukończył studia magisterskie z psychologii, napisał autobiograficzną książkę pt. „12 oddechów na minutę”, a także zdobył krakowski Kopiec Kościuszki, organizując wyprawę osób na wózkach. Dziś działa aktywnie jako fundraiser i analityk w Fundacji Anny Dymnej „Mimo wszystko”. Jego rekord — 30 lat i 152 dni życia z respiratorem — to symbol siły psychicznej, odporności i nadziei.
Niewidomi w sporcie, technologii i sztuce — światowe rekordy
Na świecie nie brakuje także rekordzistów z niepełnosprawnością wzroku, którzy pokazali, że ich pasje są większe niż ograniczenia.
- Andy Holzer, niewidomy alpinista z Austrii, zdobył Mount Everest bez wspomagania tlenem.
- Daniel Mancina, amerykański skateboardzista, ustanowił rekord najdłuższego triku 50-50 (6,85 m), mimo całkowitej utraty wzroku.
- Sinead Kane z Irlandii przebiegła na bieżni 130,5 km w 12 godzin, mając zaledwie 5% widzenia.
- Sujit Varghese, artysta na wózku, stworzył największy na świecie rysunek GPS, przedstawiający osobę z niepełnosprawnością.
Polska prędkość na skuterze
Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednym nietypowym rekordzie. Niepełnosprawny entuzjasta motoryzacji z Polski, montując silnik Hondy CR125 z 1997 roku w klasyczny skuter, rozpędził się do 115,21 km/h, ustanawiając rekord Guinnessa na najszybszy skuter dla osoby z niepełnosprawnością. Co ciekawe, z zewnątrz pojazd nie mógł zostać zmodyfikowany, więc jego konstrukcja opierała się wyłącznie na mocy silnika i umiejętnościach kierowcy.
Rekordy Guinnessa ustanawiane przez osoby z niepełnosprawnościami to nie tylko liczby i statystyki — to historie życia, pasji, walki i przełamywania barier. Od Bydgoszczy, przez Zieloną Górę, aż po Himalaje i tor wyścigowy — wszędzie tam osoby z niepełnosprawnościami zostawiają swój ślad, pokazując, że niemożliwe to tylko słowo.
Źródła: Thenews.com.pk / Asiabookofrecords.com / Community.paraplegie.ch / Apnews.com / Economictimes.indiatimes.com / Theworldsbestmagazine.com / Kathmandupost.com / RMF FM / Express Bydgoski